حارث بن سوید تیمی در تراجم و رجال
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حارث بن سوید تیمی است. حارث بن سوید تیمی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حارث بن سوید تیمی در تراجم و رجال - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
از آنجا که منسوبان به قبایل مختلفی را تیمی می‌خوانند[۱]، تشخیص تیره و قبیله حارث دشوار است. اطلاعات منابع درباره وی نیز متفاوت و در پاره‌ای موارد متناقض است. ابن حجر[۲] در جایی با عنوان «حارث بن سوید تیمی»، بدون اشاره به زمان اسلام آوردن و ارتداد او، وی را از مخضرمین دانسته، کنیه‌اش را «ابوعایشه» آورده و گفته است: او در کوفه سکونت گزید، از بهترین اصحاب ابن مسعود بود و در حدود سال ۷۲ درگذشت. ابن حجر[۳]، در مدخلی دیگر با همان عنوان یاد شده به نقل از ابن منده او را با همان کنیه و نسبت کوفی معرفی کرده و گفته است: حارث اسلام آورد و با رسول خدا (ص) بود اما مرتد شد و به قبیله‌اش پیوست، سپس مجدداً اسلام آورد، اما این خبر مربوط به حارث بن سوید بن صامت انصاری است.
تعدادی از منابع دیگر او را در شمار کوفیان آورده، گفته‌اند: وی اسلام آورد و با رسول خدا (ص) بود، اما مرتد شد و به قبیله‌اش پیوست[۴] و آیه ﴿كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْمًا كَفَرُوا بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ﴾[۵]؛ درباره او نازل شد. وی مجدداً اسلام آورد و مسلمانی نیکو شد[۶]. به علاوه آنکه ابن عبدالبر[۷] نام پدرش را «مسلمه» با «مسلم» و نسبت وی را «مخزومی» نیز آورده است. به نظر ذهبی[۸] وی را نباید با «حارث بن سوید بن صامت» یکی دانست و درست آن است که وی را کوفی و از اصحاب ابن مسعود و تابعی بدانیم. اگر نظر ذهبی را بپذیریم او اصلاً صحابی نیست و خبرهای یاد شده و نزول آیه درباره وی نیز نباید درست باشد.[۹]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ سمعانی، الأنساب، ج۱، ص۴۹۸.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۴.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.
- ↑ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۰۷؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۶۵.
- ↑ «چگونه خداوند گروهی را راهنمایی کند که پس از آنکه ایمان آوردند و گواهی دادند که این فرستاده، بر حقّ است و برهان‌ها (ی روشن) برای آنان آمد کفر ورزیدند و خداوند گروه ستمکاران را راهنمایی نمی‌کند» سوره آل عمران، آیه ۸۶.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۱۲.
- ↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۶۳.
- ↑ ذهبی، تجربد أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۰۱.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «حارث بن سوید تیمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۶۴.