حبشی بن جناده سلولی در تراجم و رجال

آشنایی اجمالی

وی از تیره مرة بن صعصعه از قیس عیلان بن مضر بود که او را منسوب به مادرش، سلول دختر ذهل بن شیبان، سلولی خوانده‌اند^[۱]. نسبت او را ازدی نیز آورده‌اند^[۲]. کنیه‌اش را «ابو الجنوب»^[۳] و او را در شمار اهل کوفه آورده^[۴] و از اصحابی دانسته‌اند که در حجة الوداع حضور داشت^[۵]. در احادیثی که از وی نقل شده نام وی حبش بن جناده هم نقل شده است^[۶]. از وی به عنوان صحابی امام علی (ع) هم یاد شده است^[۷]. براساس برخی منابع، حبشی در جنگ‌های امام علی (ع) در کنار آن حضرت بود^[۸] و از این رو هنگامی که مردی از وی عیادت کرد و به او گفت: من درباره تو نگران نیستم جز آنکه تو با علی همراه بودی، حبشی پاسخ داد: هیچ چیز نزد من امیدوارکننده‌تر از همراهی با علی (ع) نیست^[۹]. از زندگی وی در دوره رسول خدا (ص) آگاهی چندانی نداریم، اما از او نقل کرده‌اند که گفت: من در سه جنگ همراه رسول خدا (ص) و در سه جنگ همراه امام علی (ع) بودم^[۱۰]. او از رسول خدا (ص) حدیث شنیده و ابو اسحاق بیعی و عامر شعبی از او روایت نقل کرده‌اند^[۱۱]. ابن حزم^[۱۲] وی را در شمار کسانی که هشت حدیث از رسول خدا (ص) نقل کرده‌اند آورده است. به نظر علامه حلی^[۱۳] او سه حدیث از رسول خدا (ص) نقل کرده است، اما با توجه به احادیث موجود از وی، این تعداد بیشتر است. از وی روایات مختلفی از جمله روایتی از عبدالله بن عمر درباره منزلت امیرالمؤمنین (ع) نزد رسول خدا (ص)^[۱۴]، حدیث غدیر^[۱۵] و نیز روایتی درباره موقعیت امام علی (ع) نزد رسول خدا (ص) نقل شده است^[۱۶]. البته برخی در اسناد احادیث او تردید کرده‌اند^[۱۷] که مربوط به راویان اوست و بعید نیست که تردید به سبب آن باشد که روایات یاد شده درباره امام علی (ع) است.^[۱۸]

جستارهای وابسته

منابع

خانجانی، قاسم، مقاله «حبشی بن جناده سلولی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲

پانویس

↑ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۷۱ و ۲۷۲.
↑ ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۹۷.
↑ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۴۵۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.
↑ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۱۳؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۹۶؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۹۶.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۶۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.
↑ ابن سلام، کتاب النسب، ص۲۶۵.
↑ بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۲۰۹.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۱۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۱۱.
↑ ابن عدی، ابواحمد بن عبدالله، ج۲، ص۴۴۳.
↑ مزی، تهذیب الکمال، ج۵، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۶۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.
↑ اسماء الصحابة الرواة، ص۱۷۳.
↑ حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ص۳۴۲.
↑ ر. ک: ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۵؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۱۸۳.
↑ ر. ک: ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۵؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۴، ص۱۷.
↑ برای نمونه، ر. ک: ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۵؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۱۸۴؛ بیهقی، احمد بن الحسین، السنن، ج۵، ص۴۵.
↑ ر. ک: ابن عدی، ابواحمد بن عبدالله، الکامل فی ضعفاء الرجال، ص۴۴۲؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۳۰۸.
↑ خانجانی، قاسم، مقاله «حبشی بن جناده سلولی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۲۲-۵۲۳.

[1] ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۷۱ و ۲۷۲.

[2] ابن قانع، معجم الصحابه، ج۱، ص۱۹۷.

[3] ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۴۵۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.

[4] ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۳۱۳؛ ابن حبان، الثقات، ج۳، ص۹۶؛ ابونعیم، معرفة الصحابه، ج۲، ص۸۹۶.

[5] ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۶۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.

[6] ابن سلام، کتاب النسب، ص۲۶۵.

[7] بغوی، معجم الصحابه، ج۲، ص۲۰۹.

[8] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۱۱؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.

[9] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۱۱.

[10] ابن عدی، ابواحمد بن عبدالله، ج۲، ص۴۴۳.

[11] مزی، تهذیب الکمال، ج۵، ص۳۴۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۶۶۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۲.

[12] اسماء الصحابة الرواة، ص۱۷۳.

[13] حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ص۳۴۲.

[14] ر. ک: ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۵؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۱۸۳.

[15] ر. ک: ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۵؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۴، ص۱۷.

[16] برای نمونه، ر. ک: ابن ابی شیبه، المصنف، ج۷، ص۴۹۵؛ ابن ابی عاصم، الآحاد و المثانی، ج۳، ص۱۸۴؛ بیهقی، احمد بن الحسین، السنن، ج۵، ص۴۵.

[17] ر. ک: ابن عدی، ابواحمد بن عبدالله، الکامل فی ضعفاء الرجال، ص۴۴۲؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۳۰۸.

[18] خانجانی، قاسم، مقاله «حبشی بن جناده سلولی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۵۲۲-۵۲۳.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]