حجاج بن ایمن بن عبید انصاری
آشنایی اجمالی
ام ایمن، خدمتکار رسول خدا (ص)، جده حجاج بود و پدرش ایمن، برادر مادری اسامة بن زید و بزرگ‌تر از او بود[۱]. ابن حجر[۲] شرح حال حجاج را در قسم دوم - صغار صحابه - آورده است و می‌گوید: پدرش ایمن در نبرد حنین (سال هشتم) شهید شد. بنابراین، فرزندش حجاج، پیامبر را دیده است؛ اما ابن حبان[۳] - که در معیارهای صحابی بودن با ابن حجر اختلاف دارد - صحابی دانستن ایمن را صحیح نمی‌داند؛ بنابراین، فرزندش حجاج نیز از نظر او صحابی نخواهد بود[۴].
بنا به گزارشی حجاج روزی وارد مسجد شد، نمازی خواند. که رکوع و سجودش کامل نبود. پس از اتمام نماز، عبدالله بن عمر که او را نمی‌شناخت، وی را فراخواند و از او خواست نمازش را دوباره بگزارد. عبدالله بن عمر پس از آن، چون مطلع شد که وی حجاج بن ایمن پسر ام ایمن بوده، گفت: اگر رسول خدا (ص) او را می‌دید، دوستش می‌داشت. سپس ابن عمر از محبت رسول خدا (ص) به فرزندان ام ایمن سخن گفت[۵].
براساس برخی گزارش‌ها، این دیدار و داستان میان عمر (نه ابن عمر) و حجاج رخ داده است[۶] که به نظر می‌رسد در این روایت «ابن» از ابتدای «عمر» حذف شده است و براساس برخی روایات فرعی دیگر این ماجرا برای محمد بن اسامة بن زید رخ داده است[۷].[۸]
جستارهای وابسته
- ام ایمن (جده)
- ایمن بن عبید انصاری (پدر)
- اسامة بن زید (عمو)
منابع
پانویس
- ↑ بیهقی، السنن، ج۳، ص۳۸۶.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۱.
- ↑ ابن حبان، کتاب الثقات، ج۴، ص۴۷.
- ↑ ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۱.
- ↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۸۰؛ بخاری، صحیح، ج۴، ص۲۱۴؛ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲۵، ص۹۰؛ ابن ابی عاصم، الآحد و المثانی، ج۶، ص۳۵؛ فسوی، المعرفة و التاریخ، ج۱، ص۴۲۰.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۱۳۱.
- ↑ بخاری، صحیح، ج۴، ص۲۱۴.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «حجاج بن ایمن بن عبید انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص۱.