الکامل فی التاریخ ج۸ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۴ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

الکامل فی التاریخ ج۸
از مجموعهالکامل فی التاریخ
زبانعربی
نویسندهابن اثیر
موضوعتاریخ
مذهبشیعه
ناشر[[:رده:انتشارات انتشارات دار صادر|انتشارات انتشارات دار صادر]][[رده:انتشارات انتشارات دار صادر]]
محل نشربیروت، لبنان
سال نشر۱۴۲۸ ق، ۱۳۸۶ ش
تعداد صفحه۷۱۲
شماره ملی۲۹۵۴۸۹۴

الکامل فی التاریخ، جلد هشتم از مجموعهٔ دوازده جلدی الکامل فی التاریخ است که با زبان عربی به بررسی رویدادهای غرب و شرق جهان اسلام می‌پردازد. این کتاب اثر ابن اثیر می‌باشد و انتشارات دار صادر انتشار آن را به عهده داشته است [۱].

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر؛ رویدادهای تاریخی را بر حسب اولویت و عظمت ظاهری آن نقل نکرده بلکه آنچه را موافق عقل یافته برگزیده و با مطالبی که بر آن افزوده تألیف و تحریر تازه‌ای کرده است.

ابن اثیر تنها حوادثی را نقد و بررسی کرده که به نقل آنها پرداخته است و هر حادثه‌ا‌ی که درست نمی‌‌یابد نقل نمی‌کند.

مؤلف با دید انتقادی که در آن عصر شگفت می‌نمود برای تألیف اثر بزرگ خویش از هر جا مآخذی گرد آورده و در مواردی که دچار تردید شده آرای گوناگون را یاد کرده و در نقد منابعی که به آنها دسترسی داشته ذوق نقادانه خود را نشان داده است.

از ویژگی‌های این کتاب، ضبط بعضی از اسامی اشخاص و امکنه است که در پایان وقایع هر سال یا هر فصل از کتاب نام‌ها را با حرکات یا إعراب آورده و ابهام در تلفظ آن واژه را برطرف کرده است، همچنین وقتی فتح شهر یا ناحیتی را بیان می‌کند نام آنجا را شرح می‌دهد و وجه تسمیه آن را بیان می‌کند»[۱]

فهرست کتاب

  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر حادثة ینبغی أن یحتاط من مثلها ویفعل فیها مثل فعل صاحبها
  • ذکر ولایة أبی مضر إفریقیة وهربه إلی العراق وما کان من أمره
  • ذکر ابتداء الدولة العلویة بإفریقیة
  • ذکر إرسال أبی عبد الله الشیعی إلی المغرب
  • ذکر ملکه مدینة میلة وانهزامه
  • ذکر سبب اتصال المهدی عبید الله بأبی عبد الله الشیعی، ومسیره إلی سجلماسة
  • ذکر استیلاء أبی عبد الله علی إفریقیة، وهرب زیادة الله أمیرها
  • ذکر مسیر أبی عبد الله إلی سجلماسة وظهور المهدی
  • ذکر قتل أبی عبد الله الشیعی وأخیه أبی العباس
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر أخذ فارس من سبکری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر خلاف سجستان وعودها إلی طاعة أحمد بن إسماعیل السامانی
  • ذکر طاعة أهل صقلیة للمقتدر وعودهم إلی طاعة المهدی العلوی
  • ذکر وفاة عبد الله بن محمد صاحب الأندلس وولایة عبد الرحمن
  • ذکر عدة حوادث
  • ثمّ دخلت سنة إحدی وثلاثمائة
  • ذکر قتل الأمیر أبی نصر أحمد بن إسماعیل السامانی وولایة ولده نصر
  • ذکر أمر سجستان
  • ذکر خروج إسحاق بن أحمد وابنه إلیاس
  • ذکر ظهور الحسن بن علی الأطروش
  • ذکر القرامطة وقتل الجنابی
  • ذکر مسیر جیش المهدی إلی مصر
  • ذکر عدة حوادث
  • ثمّ دخلت سنة اثنتین وثلاثمائة
  • ذکر مخالفة منصور بن إسحاق
  • ذکر خبر مصر مع العلوی المهدی
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر بناء المهدیة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر وزارة ابن الفرات الثانیة وعزل علی بن عیسی
  • ذکر امر یوسف بن أبی الساج
  • ذکر حال هذه البلاد بعد مسیر مؤنس
  • ذکر تغلب کثر بن أحمد علی سجستان ومحاربته
  • ذکر عدة حوادث
  • ثمّ دخلت سنة خمس وثلاثمائة
  • ذکر إرسال المهدی العلوی العساکر إلی مصر
  • ذکر عدة حوادث
  • ثمّ دخلت سنة سبع وثلاثمائة
  • ذکر أمر أحمد بن سهل
  • ذکر عدة حوادث
  • ثمّ دخلت سنة ثمان وثلاثمائة
  • ذکر قتل الحسین الحلاج
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر خروج إلیاس بن إسحاق بن أحمد بن أسد السامانی
  • ذکر وفاة محمد بن جریر الطبری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر القرامطة
  • ذکر استیلاء ابن أبی الساج علی الری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر أخذ الحاج
  • ذکر القبض علی الوزیر ابن الفرات وولده المحسن
  • ذکر وزارة أبی القاسم الخاقانی
  • ذکر قتل ابن الفرات وولده المحسن
  • ذکر دخول القرامطة الکوفة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر ما فتحه أهل صقلیة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیلاء السامانیة علی الری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر وصول القرامطة إلی العراق، وقتل یوسف بن أبی الساج
  • ذکر استیلاء أسفار علی جرجان
  • ذکر الحرب بین المسلمین والروم
  • ذکر عزل علی بن عیسی، ووزارة أبی علی بن مقلة
  • ذکر ابتداء حال أبی عبد الله وأخوته
  • ذکر من ظهر بسواد العراق من القرامطة
  • ذکر الحرب بین نازوک وهارون بن غریب
  • ذکر قتل الحسن بن القاسم الداعی
  • ذکر قتل أسفار
  • ذکر ملک مرداویج
  • ذکر ملک مرداویج طبرستان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عود المقتدر إلی الخلافة
  • ذکر مسیر القرامطة إلی مکة وما فعلوه بأهلها وبالحجاج وأخذهم الحجر الأسود
  • ذکر خروج أبی زکریا وأخوته بخراسان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عزل ناصر الدولة ابن حمدان عن الموصل وولایة عمیه سعید ونصر
  • ذکر عزل ابن مقلة ووزارة سلیمان بن الحسن
  • ذکر القبض علی أولاد البریدی
  • ذکر خروج صالح والأغر
  • ذکر قبض الوزیر سلیمان ووزارة أبی القاسم الکلوذانی
  • ذکر الحرب بین هارون وعسکر مرداویج
  • ذکر ما فعله لشکری من المخالفة
  • ذکر ملک مرداویج أصبهان
  • ذکر عزل الکلوذانی ووزارة الحسین بن القاسم
  • ذکر تأکد الوحشة بین مؤنس والمقتدر
  • ذکر الحروب بین المسلمین والروم
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عزل الحسین عن الوزارة
  • ذکر استیلاء مؤنس علی الموصل
  • ذکر قتل المقتدر
  • ذکر خلافة القاهر بالله
  • ذکر وصول وشمکیر إلی أخیه مرداویج
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیحاش مؤنس وأصحابه من القاهر
  • ذکر القبض علی مؤنس ویلبق
  • ذکر قتل مؤنس ویلبق وولده علی والنوبختی
  • ذکر أخبار خراسان
  • ذکر سبب تقدم علی بن بویه
  • ذکر استیلاء ابن بویه علی أرجان وغیرها وملک مرداویج أصبهان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیلاء نصر بن أحمد علی کرمان
  • ذکر خلع القاهر بالله
  • ذکر خلافة الراضی بالله
  • ذکر وفاة المهدی صاحب إفریقیة وولایة ولده القائم
  • ذکر استیلاء مرداویج علی الأهواز
  • ذکر عود یاقوت إلی الأهواز
  • ذکر قتل هارون بن غریب
  • ذکر ظهور إنسان ادعی النبوة
  • ذکر قتل الشلمغانی وحکایة مذهبه
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر ما فعله الأتراک بعد قتله
  • ذکر حال وشمکیر بعد قتل أخیه
  • ذکر القبض علی ابنی یاقوت
  • ذکر حال البریدی
  • ذکر فتنة الحنابلة ببغداد
  • ذکر فتح جنوة وغیرها
  • ذکر مسیر معز الدولة بن بویه إلی کرمان وما جری علیه بها
  • ذکر استیلاء ما کان علی جرجان
  • ذکر وزارة الفضل بن جعفر للخلیفة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر ظهور الوحشة بین ابن رائق، والبریدی والحرب بینهما
  • ذکر استیلاء بجکم علی الأهواز
  • ذکر الفتنة بین أهل صقلیة وأمرائهم
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر الحرب بین بجکم والبریدی والصلح بعد ذلک
  • ذکر قطع ید ابن مقلة ولسانه
  • ذکر استیلاء بجکم علی بغداد
  • ذکر استیلاء لشکری علی أذربیجان وقتله
  • ذکر اختلال أمور القرامطة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر وزارة البریدی للخلیفة
  • ذکر مخالفة بالبا علی الخلیفة
  • ذکر ولایة أبی علی بن محتاج خراسان
  • ذکر غلبة وشمکیر علی أصبهان والموت
  • ذکر مسیر بجکم نحو بلاد الجبل وعوده
  • ذکر استیلاء بجکم علی واسط
  • ذکر استیلاء ابن رائق علی الشام
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر خلافة المتقی لله
  • ذکر قتل ما کان بن کالی واستیلاًء أبی علی بن محتاج علی الری
  • ذکر قتل بجکم
  • ذکر إصعاد البریدیّین إلی بغداد
  • ذکر عود ابن رائق إلی بغداد
  • ذکر عده حوادث
  • ذکر استیلاء البریدی علی بغداد وإصعاد المتقی إلی الموصل
  • ذکر ما فعله البریدی ببغداد
  • ذکر قتل ابن رائق وولایة ابن حمدان أمرة الأمراء
  • ذکر عود المتقی إلی بغداد وهرب البریدی عنها
  • ذکر الحرب بین ابن حمدان والبریدی
  • ذکر استیلاء الدیلم علی آذربیجان
  • ذکر استیلاء أبی علی بن محتاج علی بلد الجبل وطاعة وشمکیر للسامانیة
  • ذکر استیلاء الحسن بن الفیرزان علی جرجان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر حال سیف الدولة بواسط
  • ذکر حال الأتراک بعد إصعاد سیف الدولة
  • ذکر عود سیف الدولة إلی بغداد وهربه عنها
  • ذکر الوحشة بین المتقی لله وتوزون
  • ذکر موت السعید نصر بن أحمد بن إسماعیل
  • ذکر ولایة ابنه الأمیر نوح بن نصر
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر وصول معز الدولة إلی واسط ودیالی وعوده
  • ذکر قتل أبی یوسف البریدی
  • ذکر وفاة أبی عبد الله البریدی
  • ذکر مراسلة المتقی توزون فی العود
  • ذکر ملک الروس مدینة بردعة
  • ذکر مسیر المرزبان إلیهم والظفر بهم
  • ذکر خلافة المستکفی بالله
  • ذکر خروج أبی یزید الخارجی بإفریقیة
  • ذکر استیلاء أبی یزید علی القیروان ورقّادة
  • ذکر حصار أبی یزید المهدیة
  • ذکر رحیل أبی یزید عن المهدیة
  • ذکر محاصرة أبی یزید سوسة وانهزامه منها
  • ذکر ملک المنصور مدینة القیروان وانهزام أبی یزید
  • ذکر قتل أبی یزید
  • ذکر قتل أبی الحسین البریدی وإحراقه
  • ذکر استیلاء أبی علی علی الری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیلاًء معز الدولة علی بغداد
  • ذکر خلع المستکفی بالله
  • ذکر خلاًفة المطیع لله
  • ذکر الحرب بین ناصر الدولة ومعز الدولة
  • ذکر وفاة القائم وولایة المنصور
  • ذکر أقطاع البلاد وتخریبها
  • ذکر موت الاخشید وملک سیف الدولة دمشق
  • ذکر مخالفة أبی علی علی الأمیر نوح
  • ذکر استعمال منصور بن قراتکین علی خراسان
  • ذکر مصالحة أبی علی مع نوح
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیلاء رکن الدولة علی الری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر مخالفة محمد بن عبد الرزاق بطوس
  • ذکر ولایة الحسن بن علی صقلیة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر موت عماد الدولة بن بویه
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر أخبار عمران بن شاهین وانهزام عساکر معز الدولة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر الحرب بصقلیة بین المسلمین والروم
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر وفاة المنصور العلوی وملک ولده المعز
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیلاء المرزبان علی سمیرم
  • ذکر مسیر أبی علی إلی الری
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر خروج الخراسانیة إلی الری وأصبهان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر مسیر جیوش المعز العلوی إلی أقاصی المغرب
  • ذکر عدة حوادث
  • ثمّ دخلت سنة ثمان وأربعین وثلاثمائة
  • ذکر استیلاء وهسوذان علی بنی أخیه وقتلهم
  • ذکر غزو سیف الدولة بلاد الروم
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر استیلاء الروم علی مدینة حلب وعودهم عنها بغیر سبب
  • ذکر فتح طبرمین من صقلیة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر غزوة إلی الروم وعصیان حران
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر حصر الروم المصیصة ووصول الغزاة من خراسان
  • ذکر ملک معز الدولة الموصل وعوده عنها
  • ذکر فتح رمطة والحرب بین المسلمین والروم بصقلیة
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر مخالفة أهل أنطاکیة علی سیف الدولة
  • ذکر عصیان أهل سجستان
  • ذکر هزیمة إبراهیم بن المرزبان
  • ذکر خبر الغزاة الخراسانیة مع رکن الدولة
  • ذکر عود إبراهیم بن المرزبان إلی أذربیجان
  • ذکر خروج الروم إلی بلاد الاسلام
  • ذکر ما جری لمعز الدولة مع عمران بن شاهین
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر سوء سیرة بختیار وفساد حاله
  • ذکر خروج عساکر خراسان وموت وشمکیر
  • ذکر القبض علی ناصر الدولة بن حمدان
  • ذکر من مات هذه السنة من الملوک
  • ذکر البیعة لمحمد بن المستکفی
  • ذکر استیلاًء عضد الدولة علی کرمان
  • ذکر ملک عسکر المعز دمشق وغیرها من بلاد الشام
  • ذکر اختلاف أولاد ناصر الدولة وموت أبیهم
  • ذکر ما فعله الروم بالشام والجزیرة
  • ذکر استیلاء قرعویه علی حلب وإخراج أبی المعالی بن حمدان منها
  • ذکر خروج أبی خزر بإفریقیة
  • ذکر قصد أبی البرکات بن حمدان میافارقین وانهزامه
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر مسیر ابن العمید إلی حسنویه
  • ذکر قتل تقفور ملک الروم
  • ذکر ملک أبی تغلب مدینة حران
  • ذکر قتل سلیمان بن أبی علی بن إلیاس
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر ملک القرامطة دمشق
  • ذکر قتل محمد بن الحسن الزناتی
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر الفتنة ببغداد
  • ذکر مسیر المعز لدین الله العلوی من الغرب إلی مصر
  • ذکر خبر یوسف بلکّین بن زیری بن مناد وأهل بیته
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر الفتنة بین بختیار وأصحابه
  • ذکر حیلة لبختیار عادت علیه
  • ذکر خلع المطیع لله وخلافة الطائع لله
  • ذکر الحرب بین المعز لدین الله العلوی والقرامطة
  • ذکر ملک المعز دمشق وما کان فیها من الفتن
  • ذکر ولایة جیش بن الصمصامة دمشق
  • ذکر ملک عضد الدولة عمان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر عود بختیار إلی ملکه
  • ذکر اضطراب کرمان علی عضد الدولة وعودها له
  • ذکر ولایة الفتکین دمشق وما کان منه إلی أن مات
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر حرب یوسف بلکین مع زناتة وغیرها بإفریقیة
  • ذکر حصر کسنتة وغیرها
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر بعض سیرته
  • ذکر مسیر عضد الدولة إلی العراق
  • ذکر وفاة منصور بن نوح وملک ابنه نوح
  • ذکر وفاة القاضی منذر البلوطی
  • ذکر القبض علی أبی الفتح بن العمید
  • ذکر وفاة الحاکم وولایة ابنه هاشم
  • ذکر ظهور محمد بن هشام بقرطبة
  • ذکر عود ابن عبد الجبار وقتله وعود المؤید
  • ذکر عود أبی المعالی بن سیف الدولة إلی ملک حلب
  • ذکر ابتداء دولة آل سبکتکین
  • ذکر ولایة سبکتکین علی قصدار، وبست
  • ذکر مسیر الهند إلی بلاد الاسلام وما کان منهم مع سبکتکین
  • ذکر ملک قابوس بن وشمکیر جرجان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر قتل بختیار
  • ذکر استیلاء عضد الدولة علی ملک بنی حمدان
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر فتح دیار مضر علی ید عضد الدولة
  • ذکر ولایة قسام دمشق
  • ذکر عدة حوادث
  • ذکر محاربة الحسن بن عمران بن شاهین مع جیوش عضد الدولة
  • ذکر عمارة عضد الدولة بغداد
  • ذکر وفاة حسنویه الکردی
  • ذکر قصد عضد الدولة أخاه فخر الدولة وأخذ بلاًده

دربارهٔ پدیدآورنده

ابن اثیر
ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانى جزرى ملقب به عزّالدّین و مشهور به ابن اثیر جَزَری مورخ، محدّث و ادیب مشهور اهل سنت (متولد 555 ق، متوفی 630 ق)، تحصیلات دینی خود را در محضر اساتیدی همچون: عبدالله بن سویده، یعیش بن صدقه، عبد المنعم بن کلیب و عمر بن طبرزد پیگیری کرد. او علاوه بر تدریس، چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «اسد الغابة فی معرفة الصحابة»، «الکامل فی التاریخ»، «اللباب فی تهذیب الانساب» و «التاریخ الباهر فی الدولة اتابکیه» برخی از این آثار است.[۲]

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن