جنه

این مدخل زیرشاخهٔ بحث جنه است. جنه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: جنه در قرآن - جنه در حدیث - پرسش مرتبط ندارد

جغرافیای جنه، در سوره مبارکه قلم

إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ.... واژه جنه بیش از یکصد و چهار بار، به صورت مفرد، مثنی و جمع، در قرآن مجید ذکر شده، که بعضی از موارد آن، اشاره به باغ خاصی دارد؛ لذا ما در این پژوهش سعی داریم؛ در حد میسور، با استفاده از منابع مهم تاریخی و تفسیر؛ به شناساندن آن اماکن، به قاریان محترم قرآن؛ بپردازیم، تا فرصت بیشتری برای دقت در آیات الهی به‌دست آورند. در آیه مورد پژوهش، سخن از باغی است پر ثمر؛ که صاحبان آن باغ، مورد آزمایش و ابتلای الهی قرار گرفتند، که نتیجه اعمال زشت آنان، به صورت داستانی عبرت‌انگیز، برای نسل‌های بعد، به‌ویژه اهل قرآن قرار گرفت.

شیوه و روش قرآن، در ذکر داستان معمولاً بیان نتایجی است، که قاری قرآن می‌بایست از آن برای بهبود زندگی خود بهره‌مند گردد؛ لذا در قرآن، از بیان جزئیات قصه‌ها خودداری شده است؛ اما از آنجا که شناخت مکان‌ها و ساکنین آنها می‌تواند؛ بینش جامعه‌شناسانه قاری را بالا ببرد و او را، با خوی و خصلت‌های زشت و زیبای نسل‌های گذشته آشنا سازد؛ به یقین می‌تواند، در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی فعلی، مؤثر واقع شود. به هر تقدیر، پرسش ما در این مقوله این است، محل آن باغ در کجا بوده است؟ در این که باغ کجا بوده؟ در سرزمین یمن در نزدیکی شهر بزرگ صنعا، یا در سرزمین حبشه، یا در میان بنی اسرائیل، در سرزمین شام، گفتگو شده است ولی بین مفسرین و اهل تاریخ مشهور همان کشور یمن است».

در تفسیر شریف المیزان، به این نکته، نیز اشاره دارد که: «صاحبان باغ را یمنی می‌داند». ولی، در صفحه ۷۳ همان کتاب، می‌نویسد: «روایاتی دیگر رسیده و در بعضی از آنها آمده، که باغ مورد بحث، از مردی از بنی اسرائیل بوده، که بعد از مردنش پسرانش، آن را ارث بردند و بعد دچار این سرنوشت شدند». به هر حال، اگر ما قول مشهور را معتبر بشناسیم؛ باید بگوییم که این آیه اشاره‌ای است، به داستان آن دو باغ - جنتان - که در آیه ۱۵ سوره مبارکه سبأ، در سرزمین یمن ذکری از آن شده و به علت کفران نعمت اهالی آن سرزمین؛ سد معروف مارب شکست و آن را تباه نمود. اگر چنین فرضی را بپذیریم که آن باغ در یمن بوده، می‌بایست باغ در زیر سد مأرب باشد، که ما خوانندگان گرامی را به عنوان مذکور، در همین کتاب ارجاع می‌دهیم.

منابع

1. عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید