طاغوت
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل طاغوت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
طاغوت از ریشۀ طغیان است، به معنای تجاوزکار، بت، باطل، سرکش و متمرّد، هرمعبودی جز خدا، هرپیشوای ضلالت و گمراهی، شیطان، کافر.[۱][۲].
مقدمه
- در قرآن هم توصیه شده که برای محاکمه، نزد طاغوت نروید و از طاغوت بپرهیزید، گاهی نیز طاغوت همراه با جبت آمده که معنایشان تقریبا یکی است ﴿﴿يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ﴾﴾[۳] در تعابیر دینی واژههای طاغوت، طاغی، طغات، طاغیه، طواغیت، در مورد خلفای جور، سرکردگان فتنه و آشوب بر ضدّ خطّ امامت و والیان دستنشانده و ستمگر به کار رفته است، آنان که در برابر امر خداوند و فرمان قرآن و سفارشهای پیامبر خدا، گردن فرود نیاوردند و رفتاری جبّارانه و فرعونی با بندگان صالح خدا داشتند. ازاینرو هم مستحقّ لعن خدا و رسولند، هم اطاعتشان حرام و مبارزه با آنان لازم است، هم هواداری و همبستگی با آنان، شرکت در جرم و جنایاتشان به شمار میرود. امام حسین(ع) به سران سپاه کوفه که به جنگ او آمده بودند خطاب فرمود: "أنتم من طواغیت الأمّة..."[۴] در زیارت امام حسین(ع)، بر جبتها، طاغوتها و فرعونهای امت اسلام نفرین شده است و این نشان میدهد که سرکردگان حزب اموی و ضدّ اهل بیت که دست به قتل امیر المؤمنین(ع) و امام حسین(ع) زدند نیز طاغوت و فرعونند و مستحق لعن و نفرین: اللّهمّ العن جوابیت هذه الأمّة و العن طواغیتها و العن فراعنتها و العن قتلة أمیر المؤمنین و العن قتلة الحسین[۵] گاهی از دو بت و دو طاغوت قریش یاد شده است که مقصود از آنان بر شیعه پنهان نیست.[۶] علامه مجلسی میگوید: طاغوت به معنای شیطان و بتها و هر معبود غیر خدا و هر اطاعتشدۀ باطلی جز اولیای الهی است و امامان از دشمنان خودشان در بسیاری از روایات و زیارات با "جبت" و "طاغوت" و "لات" و "عزّی" یاد کردهاند.[۷] چراکه پذیرش رهبری و ولایت آنان، مسلمان را به نامسلمانی و امّت را به انحراف میکشد. هرولایتی بجز ولایت خدا و جانشینانش، ولایت شیطان و طاغوت است. پذیرش ولایت شیطان موجب آن است که شیطان بر همۀ نیروهای سازنده و آفرینندهای که در وجود آدمی نهاده شده، تسلّط یافته و آنها را در مجرای هواها و هوسهای خویش درآورد. طاغوت از آنجا که جز برای بهرهمندیهای خود برای هیچچیز دیگر اصالتی قائل نیست و منافع جامعه را جز از دریچۀ سود شخص نمینگرد و اساسا به نیازهای انسانی و امکانات وی در طبیعت واقف نیست، رهبریاش برای جامعۀ انسانی، منشأ زیان و خسارت و بر باد رفتن بسی از انرژیهای ارزندۀ اوست... در جامعه و جهان تحت ولایت طاغوت، انسانها از نور معرفت و انسانیت و از فروغ زندگیآفرین آیین خدا محروم مانده در ظلمات جهل و هوس و شهوت و غرور و طغیان، محبوس و اسیر میگردند.[۸][۹].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ مفردات راغب و مجمع البحرین.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۳۷۱.
- ↑ نساء، آیه ۵۱
- ↑ شما از طاغوتهای این امتید. بحار الأنوار، ج ۴۵ ص ۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۹۸ ص ۱۵۸
- ↑ بحار الأنوار، ج ۸۲ ص ۲۶۰
- ↑ بحار الأنوار، ج ۲۴ ص ۸۳
- ↑ طرح کلّی اندیشه اسلامی، سیّد علی حسینی (خامنهای) ص ۱۳۱
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۳۷۱.