ازدیاد علم امام از دیدگاه کتاب و سنت (کتاب)

ازدیاد علم امام از دیدگاه کتاب و سنت
زبان	فارسی
نویسنده	محمد تقی یارمحمدیان
موضوع	افزایش علم امام، علم معصوم
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات بنیاد فرهنگی امامت
محل نشر	تهران، ایران
سال نشر	۱۳۹۹ ش
تعداد صفحه	۴۲۲
شابک	‫‬‮‭۹۷۸-۶۲۲-۷۰۵۰-۰۵-۹‬‬‬
شماره ملی	۷۲۸۹۷۵۵

ازدیاد علم امام از دیدگاه کتاب و سنت، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون علم امام از منظر قرآن و سنت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر محمد تقی یارمحمدیان است و انتشارات بنیاد فرهنگی امامت انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «ازدیاد علم امام، از مفاهیمی است که در میان احادیث مربوط به علم امام، مورد اهتمام ائمه اطهار (ع) قرار گرفته است. هدف این نوشتار آن است که با استناد آموزه ازدیاد علم امام به آیات قرآن، این باور حدیثی شیعه را از قرآن استخراج و به آن استحکام بخشد. این نوشتار کوشیده است تا با رویکردی درون ­مذهبی و با روش تحلیل آیات، خانواده احادیث ازدیاد علم امام را به پنج گروه از آیات، مستند کند. حاصل این پژوهش نشان می­‌دهد که هرچند در قرآن کریم بر ازدیاد علم امام تصریح نشده است، اما شواهدی از قرآن، این باور حدیثی را تأیید می­‌کند».

فهرست کتاب

• مقدمه بنیاد
• پیشگفتار
• مفاهیم

1. ازدیاد
2. ازدیاد علم انسان
3. امام
4. علم امام
5. جایگاه‌شناسی عقل در ازدیاد علم امام

• فصل اول: ازدیاد علم امام از منظر قرآن

1. مفاهیم و کلیات
   1. واژه ازدیاد در قرآن
   2. ازدیاد ممدوح در قرآن
   3. پیشینۀ استدلال به قرآن در مسئلۀ ازدیاد علم امام
   4. بررسی آماری آیات ازدیاد علم امام
2. ازدیاد علم حجج پیشین الهی در قرآن
   1. حضرت ابراهیم و عزیر (ع)
   2. حضرت یوسف (ع)
   3. حضرت موسی (ع)
   4. حضرت طالوت (ع)
   5. جمع‌بندی
3. ازدیاد علوم خاتم‌الانبیا و اوصیای ایشان (ع)
4. ازدیاد علم امام در قرآن
   1. امامت ائمۀ اطهار (ع)
   2. امام شاهد اعمال امت
   3. امر به دعا برای ازدیاد علم
   4. ازدیاد علم امام در شب قدر
      1. گسیل ملائکه به سوی امام زمان در شب قدر
      2. بسته ارسالی خداوند در شب قدر (منزَّلٌ‌به و مرسَلٌ‌به)

• نتیجه فصل اول
• فصل دوم: ازدیاد علم امام از منظر احادیث

1. مقدمه و کلیات
   1. پیشینه‌شناسی احادیث ازدیاد علم امام در منابع اولیه
      1. گروه اول: منابع انتقال‌دهنده احادیث ازدیاد علم امام
      2. گروه دوم: منابع فاقد احادیث ازدیاد علم امام
   2. احادیث ازدیاد علم امام
   3. معناشناسی «ازدیاد» و واژگان مرتبط در احادیث
   4. کاربردهای واژگان ازدیاد علم امام در احادیث
2. اثبات ازدیاد علم امام، با استناد به گونه‌های مختلف حدیثی
   1. گونه‌شناسی احادیث و کیفیت استدلال به آنها
      1. احادیث صریح و مستقیم
      2. احادیث بدون تصریح و غیرمستقیم
      3. کیفیت استدلال به احادیث بدون تصریح
   2. بررسی احادیث تعارض‌نما
      1. پاسخ کلی به روایات تعارض‌نما
      2. پاسخ اختصاصی به هر دسته از روایات تعارض‌نما
         1. پاسخ به روایات منابع علم
         2. پاسخ به روایات انتساب علم امام به علوم وراثتی
         3. پاسخ به روایات آگاهی امام به تمامی نیازمندی‌های مردم
         4. پاسخ به روایات مشخص بودن اسامی دوستان و دشمنان امام
         5. پاسخ به روایات دفعی بودن علم امام
         6. پاسخ به روایات فراگیری علم امام (علم امام به ما کان و ما یکون)
3. دلالت‌سنجی احادیث ازدیاد علم امام
   1. ازدیاد علم امام، امکان یا ضرورت
      1. ضرورت ازدیاد علم امام در احادیث
      2. علت عقلی ضرورت ازدیاد علم امام، برگرفته از احادیث
   2. ارتباط‌سنجی بین افزایش علم امام و حوزه‌های دیگر علم امام
      1. ماهیت چیستی و محتوای علم امام
      2. ارتباط میان منابع افزایش علم و منابع علم امام
   3. کیفیت ازدیاد علم امام
      1. دریافت قلبی
      2. دریافت شنیداری
      3. دیدن فرشته
      4. دریافت رؤیایی
   4. زمان و مکان ازدیاد علم امام
      1. زمان ازدیاد علم امام
      2. مکان ازدیاد علم امام
   5. مقدار علم افزون
   6. ترتیب افزایش علم پیامبر و امام
   7. محتوای علم افزون
   8. آثار افزایش علم امام
      1. آثار مربوط به امام
      2. آثار مربوط به سایر موجودات
      3. تأثیرات علمی - اعتقادی
   9. ضرورت و عدم ضرورت اعتقاد مکلفین به ازدیاد علم امام

• نتیجه فصل دوم
• فصل سوم: پاسخ به ابهامات و چالش‌ها

1. ثبت نشدن روایتی از پیامبر دربارۀ ازدیاد علم امام!
2. ازدیاد علم امام، مستلزم عالم‌تر بودنِ امام از رسول‌الله (ص)!
3. علت اصرار بر ازدیاد علم امام چیست؟!
4. افزایش نیافتن علم امام، سبب نابودی اندوخته‌های معنوی او!
5. چالش‌های عروج امام برای دریافت علم افزون!
6. دعاکردن برای افزایش علم، مستلزم تقصیر و نقص در مقام اهل‌بیت (ع)
7. ازدیاد علم امام، مستلزم غلوّ!
8. ازدیاد علم امام و مخالفت آن با مظهریت تامّ اسماءالله!
9. ازدیاد علم حضرت زهرا (س)

• نتیجه فصل سوم
• برایند نهایی پژوهش
• فهرست منابع
• کتاب‌ها
• مقالات
• منابع الکترونیک

دربارهٔ پدیدآورنده

محمد تقی یارمحمدیان

حجت الاسلام و المسلمین محمد تقی یارمحمدیان (متولد ۱۳۵۱، اصفهان)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: محمد تقی بهجت، ناصر مکارم شیرازی، حسین وحید خراسانی و حسین نوری همدانی پیگیری کرد. مدیریت علمی سطح ۴ رشته امام‌شناسی مؤسسه معارف اهل بیت و مدیریت پژوهشکده امام‌شناسی بنیاد فرهنگی امامت ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «جستاری در کتب اربعه امامیه و جوامع حدیثی عامه»، «اندیشه امامت از دیدگاه متهمان به غلو»، «اثبات ازدیاد علم امام در پرتو احادیث»، «ازدیاد علم امام از منظر قرآن»، «ازدیاد علم امام از دیدگاه کتاب و سنت» و «ازدیاد علم امام» برخی از این آثار است.

جستارهای وابسته

• ازدیاد علم امام (پایان‌نامه)