حمزة بن حبیب زیات
آشنایی اجمالی
ابوعماره حمزة بن حبیب بن عمارة بن اسماعیل زیّات تمیمی تیمی سلمی اهل کوفه، و مولای آل عکرمة بن ربعی تیمی بود و در آغاز شغل روغن فروشی داشت.[۱] تولد وی را به سال ۸۰ هـ نوشته‌اند.[۲] او صحابی امام صادق(ع)[۳] و راوی از آن بزرگوار بود[۴] و اصول تجوید و قرائت را از آن امام همام و أعمش آموخت.[۵] همچنین از ابواسحاق سبیعی و ابواسحاق شیبانی روایت نقل کرده است،[۶] چنان که یحیی بن مبارک، حسین بن علی جعفی و عبدالله بن صالح بن مسلم عجلی از جمله شاگردان،[۷] و «خلاّد» و «خلف» راویان قرائت وی هستند.[۸]
حمزه یکی از افراد زاهد، عابد، فاضل، متقی در اخلاق و در علوم اسلامی، محدثی ثقه،[۹] فقیهی شیعی[۱۰] و قاری بنام در زمان خویش و یکی از قاریان هفتگانه به شمار آمده است.[۱۱] وی را در علم و عمل، در زمان خودش بی‌نظیر وصف کرده‌اند.[۱۲] او هر ماه ۲۵ مرتبه قرآن را ختم می‌‌کرد و اولین کسی بود که در متشابهات قرآن کتاب تألیف کرد.[۱۳] حمزه سرانجام در سال ۱۵۶ هـ [۱۴] در ۷۶ سالگی[۱۵] در شهر حلوان،[۱۶] از شهرهای عراق درگذشت. کتاب‌های أسباغ القرآن، عدد آی القرآن، الفرائض، متشابه القرآن، الوقف و الابتداء آثار او هستند[۱۷].[۱۸]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۳۲.
- ↑ میزان الاعتدال، ج۱، ص۶۰۵.
- ↑ رجال الطوسی، ص۱۷۷.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۶، ص۲۳۸.
- ↑ ریحانة الادب، ج۲، ص۴۰۰.
- ↑ میزان الاعتدال، ج۱، ص۶۰۵.
- ↑ میزان الاعتدال، ج۱، ص۶۰۵.
- ↑ ریحانة الادب، ج۲، ص۴۰۰.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ج۳، ص۲۷.
- ↑ تنقیح المقال، ج۱، ص۳۷۳.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۳۲.
- ↑ الوافی بالوفیات، ج۱۳، ص۱۷۲.
- ↑ ریحانة الادب، ج۲، ص۴۰۰.
- ↑ الاعلام، ح۲، ص۲۷۲.
- ↑ ریحانة الادب، ج۲، ص۴۰۰.
- ↑ المعارف، ص۵۲۹.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۳۲.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۲۹۸.