خیف
مقدمه
«خیف» به محلی گویند که از شدت کوهستانی بودن آن کاسته شده؛ اما هنوز به صورت دشت در نیامده است. دامنه کوه صفائح چنین وضعیتی دارد و مسجد خَیف در همین جا ساخته شده است[۱]. پیامبر پس از فتح مکه در مکان مسجد خیف علل پیروزی و فتح مکه را تشریح ساختند[۲].
مسجد خیف
مکان مسجد خیف در «منا» است و همه ساله در اطراف آن نماز عید قربان اقامه میشود و «بعد از آنکه حضرت ابراهیم در خواب دستور ذبح فرزند خود را گرفت از طرف همین مسجد بود که ندا آمد: «ای ابراهیم، آن رؤیا را تحقق بخشیدی (و به مأموریت خود عمل کردی) ما اینگونه نیکوکاران را جزا میدهیم»[۳] و[۴].[۵]
الخيف
در لسان عرب خَیْف به معنای «جای فروتر از درشتی کوه و بلندتر از مسیل آب» است.[۶] برخی نیز خیف را فضای بین دو کوه(دره)[۷] و یا به نقلی بالا و پایین شدن دامنه کوه یا ارتفاع آن، دانستهاند.[۸] خَیف نامی است که به جاهای زیادی اضافه میشود. از مشهورترین این مواضع، «خَیْف منا» یا همان «خیف بنی کنانه» است که مسجد آن به نام «مسجد خیف» شهرت دارد.[۹] این مسجد آباد - که در طول اعصار بازسازیهای زیادی در آن انجام شده - محل اقامه نماز در روز عید قربان است. «خیف نوح» هم، از دیگر خیفهای معروف شبه جزیره است که در راه مدینه به بدر قرار دارد.[۱۰] از دیگر اماکنی که به خیف معروفند میتوان به «خیف سلّام» در نزدیکی عسفان، «خیف الحمیراء» در حجاز[۱۱]و «خیف ذی القبر» در پایین دست خیف سلّام[۱۲] اشاره کرد.[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۳۹.
- ↑ اصغر قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۵۵.
- ↑ صافات / ۱۰۵.
- ↑ اطلاعات قرآنی، ص۵۰۹.
- ↑ فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۳۸۲.
- ↑ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۳، ص۱۴۰؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۳.
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳.
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳.
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۲.
- ↑ بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۲.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۳.
- ↑ بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۱۱۹.