خیف

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

«خیف» به محلی گویند که از شدت کوهستانی بودن آن کاسته شده؛ اما هنوز به صورت دشت در نیامده است. دامنه کوه صفائح چنین وضعیتی دارد و مسجد خَیف در همین جا ساخته شده است[۱]. پیامبر پس از فتح مکه در مکان مسجد خیف علل پیروزی و فتح مکه را تشریح ساختند[۲].

مسجد خیف

مکان مسجد خیف در «منا» است و همه ساله در اطراف آن نماز عید قربان اقامه می‌شود و «بعد از آنکه حضرت ابراهیم در خواب دستور ذبح فرزند خود را گرفت از طرف همین مسجد بود که ندا آمد: «ای ابراهیم، آن رؤیا را تحقق بخشیدی (و به مأموریت خود عمل کردی) ما این‌گونه نیکوکاران را جزا می‌دهیم»[۳] و[۴].[۵]

الخيف

در لسان عرب خَیْف به معنای «جای فروتر از درشتی کوه و بلندتر از مسیل آب» است.[۶] برخی نیز خیف را فضای بین دو کوه(دره)[۷] و یا به نقلی بالا و پایین شدن دامنه کوه یا ارتفاع آن، دانسته‌اند.[۸] خَیف نامی است که به جاهای زیادی اضافه می‌‌شود. از مشهورترین این مواضع، «خَیْف منا» یا همان «خیف بنی کنانه» است که مسجد آن به نام «مسجد خیف» شهرت دارد.[۹] این مسجد آباد - که در طول اعصار بازسازی‌های زیادی در آن انجام شده - محل اقامه نماز در روز عید قربان است. «خیف نوح» هم، از دیگر خیف‌های معروف شبه جزیره است که در راه مدینه به بدر قرار دارد.[۱۰] از دیگر اماکنی که به خیف معروفند می‌‌توان به «خیف سلّام» در نزدیکی عسفان، «خیف الحمیراء» در حجاز[۱۱]و «خیف ذی القبر» در پایین دست خیف سلّام[۱۲] اشاره کرد.[۱۳]

منابع

پانویس

  1. جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۳۹.
  2. اصغر قائدان، تاریخ و آثار اسلامی مکه، ص۱۵۵.
  3. صافات / ۱۰۵.
  4. اطلاعات قرآنی، ص۵۰۹.
  5. فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۳۸۲.
  6. فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۳، ص۱۴۰؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۳.
  7. بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳.
  8. بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳.
  9. بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۲.
  10. بکری، معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۲۳.
  11. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۲.
  12. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۴۱۳.
  13. بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص ۱۱۹.