درآمدی بر تفاوت‌های الهام و وحی (مقاله)

نسخه‌ای که می‌بینید، نسخهٔ فعلی این صفحه است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۴۳ ویرایش شده است. آدرس فعلی این صفحه، پیوند دائمی این نسخه را نشان می‌دهد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

درآمدی بر تفاوت‌های الهام و وحی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی تفاوت‌های میان وحی و الهام می‌پردازد. این مقاله ۲۲ صفحه‌ای به قلم حسام‌الدین خلعت‌بری نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌نامه معارف قرآنی (شماره ۸، بهار ۱۳۹۱) منتشر گشته است[۱]

درآمدی بر تفاوت‌های الهام و وحی
رتبه علمیعلمی ترویجی
زبانفارسی
نویسندهحسام‌الدین خلعت‌بری
موضوعوحی، الهام
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه پژوهش‌نامه معارف قرآنی
وابسته بهدانشگاه علامه طباطبایی
محل نشرتهران، ایران
تاریخ نشربهار ۱۳۹۱
شماره۸
تعداد صفحات۲۲
شماره صفحاتاز صفحه ۲۹ تا ۵۰ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

چکیده مقاله

نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «الهام، القاء چیزی در قلب، مخصوص است به اینکه از جانب خدا [۲] یا با واسطه ملک مأمور باشد [۳]. منظور از وحی، کاربرد رسالی آن می‌باشد، یعنی ارتباط ویژه خداوند با پیامبران.

الهام در اصطلاح عرفانی نوعی اخبار و افاضه الهی برای انسان است که او را به انجام عمل فرامی خواند. تفاوت ماهوی الهام و وحی اولیاء مشخص نمی‌باشد، هر چند به نظر می‌رسد هر دو در ماورایی بودن مشترک هستند. از این رو الهام خاص که همان علم امام می‌باشد، از جهت ماهیت با وحی رسالی پیامبر تفاوتی ندارد، ولی با توجه به روایات، سزاوار نیست نام وحی بر آن نهاد. با توجه به برخی ویژگی‌های وحی و الهام، تفاوت‌هایی قابل ذکر است که برخی از این جمله‌اند: وحی از خواص نبوت، الهام از خواص ولایت، روشن بودن منبع وحی برای پیامبر و... دریافت‌های اولیاء الهی غیر معصوم، حتی معصوم فقط به بسط کمی شریعت کمک می‌کند. از احادیث استفاد می‌شود که ائمه(ع) از نوعی علم برخوردار بوده‌اند و این قبیل علوم شبیه وحی بوده است که تحدیث و شاید الهام نام بردار باشد. علوم اولیاء عرفا نیز از منبع علم امامان و پیامبر تغذیه می‌شود و در رتبه علوم اولیاء معصوم نمی‌ایستد، از این رو هیچ عارف کاملی ادعای تجارب فربه‌تر از نبی و امام نخواهد داشت»[۱].

فهرست مقاله

دربارهٔ پدیدآورنده

 
حسام‌الدین خلعت‌بری
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسام‌الدین خلعت‌بری (متولد ۱۳۴۳ ش، تنکابن)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جعفر سبحانی، محمد تقی مصباح یزدی و ناصر مکارم شیرازی پیگیری کرد. او رشته مبانی نظری اسلامی را در مقطع دکتری دانشگاه باقرالعلوم (ع) به اتمام رساند. عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «وحی و کاربردهای قرآنی آن»، «درآمدی بر رابطه وحی و مکاشفه با تأکید بر قرآن و روایات»، «ضرورت وحی و داده‌های وحیانی در نگاه اندیشمندان مسلمان»، «نگرشی نو به زوایایی از تاریخ اسلام»، «درآمدی بر تفاوت‌های الهام و وحی»، و «تکاپوی اندیشه‌ها در لزوم بعثت انبیاء از دیدگاه متکلمین و فلاسفه مسلمان» برخی از این آثار است.[۴]

پانویس

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ پایگاه مجلات تخصصی نور
  2. راغب، مفردات الفاظ قرآن کریم، ماده لهم.
  3. قریشی، قاموس القرآن، ج۵ - ۷، ماده لهم.
  4. پایگاه اندیشوران حوزه

دریافت متن