آیا امام مهدی همان عیسی بن مریم است؟ (پرسش)
آیا امام مهدی همان عیسی بن مریم است؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل اصلی | مهدویت |
آیا امام مهدی همان عیسی بن مریم است؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
- از جمله ادلّه منکرین مهدویت و اعتقاد به ظهور حضرت مهدی (ع) در آخر الزمان حدیث ابن ماجه است که به سندش از رسول خدا(ص) نقل کرده که فرمود: و لَا المَهديّ إلَّا عِيسَى بن مَريَم[۱].
پاسخ نخست
- آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در اینباره گفته است:
- «بسیاری از صحابه که احادیث مهدویت را از رسول خدا(ص) نقل کردهاند مهدیّ را از ذرّیه رسول خدا(ص) میدانند.
- این حدیث مورد اعراض علمای حدیث و متکلّمین بوده و هیچ کسی به آن استناد نکرده است.
- خود ابن ماجه در سنن خود حدیث الْمَهْدِیُّ حَقٍّ وَ هُوَ مِنْ وُلْدِ فَاطِمَهَ را نیز نقل کرده است[۲].
- ابن قیّم جوزیه این حدیث را در المنار المنیف نقل کرده و به طور مبسوط آن را تضعیف نموده است[۳]. حاکم نیشابوری نیز که این حدیث را نقل کرده از روی تعجب بوده نه آنکه به جهت مطابقتش با شروط شیخین آن را نقل کرده باشد[۴]. ذهبی میگوید: ... حدیث و لَا المَهديّ إلَّا عِيسَى بن مَريَم خبری است منکر که ابن ماجه آن را نقل کرده است[۵]. قرطبی میگوید: حدیث -و لَا المَهديّ إلَّا عِيسَى بن مَريَم- معارض با احادیث این باب است. آن گاه میگوید: احادیثی که نصّ بر خروج مهدی از عترت پیامبر و از اولاد فاطمه زهرا (ع) است ثابت بوده و اصحّ از این حدیث است، پس حکم، مطابق احادیث خروج مهدی از اولاد فاطمه است نه احادیث دیگر[۶].
- این حدیث را طبرانی نیز با سند خود از ابی امامه نقل کرده ولی در متن آن جمله (و لَا المَهديّ إلَّا عِيسَى بن مَريَم) نیامده است[۷].
- روایات خروج مهدی از اولاد فاطمه (ع) متواتر است، و همان گونه که در جای خود اشاره شد عده زیادی به تواتر آن تصریح کردهاند، ولی حدیث (و لَا المَهديّ إلَّا عِيسَى بن مَريَم) بر فرض صحّت سند، خبر واحد است، و هنگام تعارض، خبر متواتر مقدم است. و نیز مشهور بین مسلمین در طول تاریخ اسلام، ظهور شخصی از اهل بیت رسول خدا(ص) و از اولاد فاطمه (ع) است، این شهرت میتواند مرجّح احادیث مهدویت اسلامی باشد. ابوالفیض غماری نیز درصدد پاسخ به حدیث فوق برآمده و با هشت اشکال به آن پاسخ گفته است[۸]»[۹].
پرسشهای وابسته
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ «و مهدی جز عیسی بن مریم نیست» سنن ابن ماجه، ج ۲، ص ۱۳۴۰، ح ۴۰۳۹
- ↑ همان، ص ۱۳۶۸، ح ۴۰۸۶
- ↑ المنار المنیف، ص ۱۳۰، ح ۳۲۵
- ↑ مستدرک حاکم، ج ۴، ص ۴۴۱
- ↑ تهذیب التهذیب، ج ۹، ص ۱۲۵، رقم ۲۰۲، ترجمه محمد بن خالد جندی
- ↑ التذکره، قرطبی، ج ۲، ص ۷۰۱
- ↑ المعجم الکبیر، ج ۸، ص ۲۱۴، ح ۷۷۵۷
- ↑ ابراز الوهم المکنون، ص ۵۳۸
- ↑ موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۴۲.