حفص بن غیاث بن طلق عنبری نخعی کوفی ازدی
آشنایی اجمالی
ابوعمر حفص بن غیاث بن طلق عنبری نخعی کوفی ازدی اهل کوفه بود[۱] و در سال ۱۱۷ هـ دیده به جهان گشود.[۲] از اصحاب و یاران امام باقر، امام صادق و امام کاظم(ع) به شمار میرفت[۳] و از این بزرگواران روایت نموده است.[۴] وی همچنین از افرادی چون عاصم احول، هشام بن عروه، ابن جریج و اعمش روایت کرده است.[۵] حفص از فقیهان مورد اعتماد[۶] و از حافظان حدیث بود و در حدود سه ـ چهار هزار حدیث از حفظ روایت میکرد.[۷] بیشتر ارباب رجال او را عامی مذهب دانستهاند، اما برخی متأخران گفتهاند که ایشان در باطن شیعه بود و از باب تقیه، اظهار تشیع نمیکرد.[۸] افرادی چون فرزندش عمر بن حفص، ابن ابی شیبه، سفیان بن وکیع و دورقی از او روایت نمودهاند.[۹] وی قضاوت شهر بغداد را در زمان هارون الرشید بر عهده داشت و سپس قضاوت شهر کوفه را پذیرفت.[۱۰] کتاب الحدیث [۱۱] که مشتمل بر ۱۷۰ حدیث است، اثر اوست.[۱۲] ایشان سرانجام در سال ۱۹۴ هـ در کوفه درگذشت.[۱۳] برخی زمان وفات او را سالهای ۱۹۵ و۱۹۶هـ نیز آوردهاند.[۱۴] لازم به ذکر است از آنجا که حفص در سال ۱۱۷هـ به دنیا آمده، احتساب او از اصحاب امام باقر(ع)ممکن نیست و هیچ یک از روایات حفص هم از امام باقر(ع) نقل نشده است. اسماعیل پاشا به اشتباه دو کتاب حفص بن عمر را به حفص بن غیاث نسبت داده است[۱۵].[۱۶]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الاعلام ۲/۲۶۴.
- ↑ تاریخ بغداد ۸/۲۰۰.
- ↑ رجال الطوسی ۱۱۸، ۱۷۵ و۳۴۷.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۳۲۵ و۳۲۶؛ اعیان الشیعه ۶/۲۰۵.
- ↑ تاریخ بغداد ۸/۱۸۸.
- ↑ تاریخ الثقات ۱۲۵.
- ↑ تاریخ بغداد ۸/۱۹۵.
- ↑ اعیان الشیعه ۶/۲۰۶.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۹/۲۲.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۳۲۵.
- ↑ الذریعه ۶/۳۲۵.
- ↑ رجال النجاشی ۱/۳۲۵.
- ↑ طبقات خلیفة بن خیاط ۲۹۰.
- ↑ تاریخ بغداد ۸/۲۰۰.
- ↑ هدیة العارفین ۱/۳۳۳.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۲۸۸.