خلافت الهی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۳۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل خلافت الهی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

واژه‌شناسی لغوی

  • خلافت "به کسر خاء" به معنای نیابت از غیر است، به جهت غیبت منوب عنه یا به علّت مرگش یا به جهت عاجز بودنش و یا به سبب شرافت بخشیدن به نایب[۱]. واژه خلیفه در قرآن کریم به معنای جانشین خداوند بر روی زمین آمده است و این خلافت تمام نمی‌شود، جز اینکه خلیفه در همه شئون وجودی و آثار و احکام و تدابیر، حاکی از مستخلف باشد[۲]. در این مدخل، معنای اصطلاحی "خلافت الهی" مقصود است و آنچه به امامت و رهبری مربوط می‌شود، در جایگاه خود آمده است. در اینجا از واژه "خلف"، "ورث" و مشتقّات آن دو و نیز از بعضی آیات با توجّه به شأن نزول و روایات مربوط استفاده شده است[۳].

خلافت انبیا

خلافت انسان

خلافت بنی اسرائیل

خلافت حضرت داود(ع)

خلافت حضرت سلیمان(ع)

خلافت صالحان

خلافت مستضعفان

خلافت و فرشتگان

خلافت هارون(ع)

خلافت یحیی(ع)

درخواست خلیفه

زمینه‌های خلافت

خلیفة الله در موعودنامه

از القاب حضرت شمرده شده و به معنى جانشین خداوند است. در زیارت آل یاسین مى‌خوانیم: "السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا خَلِيفَةَ اللَّهِ وَ نَاصِرَ حَقِّهِ". پیامبر اسلام (ص) فرمود: "خروج مى‌کند مهدى و بر سر او، ابرى است و در آن منادى‌اى ندا مى‌کند این مهدى، خلیفة الله است؛ او را پیروى کنید"[۴]. واژه خلیفه بر معانى متعددى آمده است، از جمله:

  1. به‌معناى کسى است که در کارى به جاى دیگرى قرار گیرد و وظیفه او را انجام دهد،
  2. به‌معناى امام راستین و پیشواى والایى است که برتر از او نیست،
  3. به‌معناى بزرگ‌ترین فرمانروا و پرشکوه‌ترین زمامدار است[۵]. حضرت مهدى (ع) در فرازى از نخستین سخنرانى خود پس از ظهور مى‌فرماید: "أَنَا بَقِيَّةُ اللَّهِ وَ خَلِيفَتُهُ"[۶].

به راستى حضرت مهدى (ع)، همان خلیفه باقى‌مانده‌اى است که قرآن شریف نیز به او اشاره دارد که: ﴿إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً[۷]. امام مهدى (ع) خلیفه خدا به مفهوم حقیقى و جامع کلمه است و همه معانى واژه خلیفه را داراست. خداوند او را جانشین پیامبر (ص) قرار داده و او برگزیده خداست، نه منتخب مردم. خداوند او را به خلافت انتخاب نموده و از او خواسته است که براى هدایت انسان‌ها به دین صحیح و سالم آسمانى و اداره امور بلاد و عباد و اصلاح بشریت و فراهم آوردن تمامى وسایل و امکانات نیکى و نیک‌بختى بشر، قیام کند و جهان را سرشار از امکانات و وسایل مادّى و معنوى براى سعادت بشریت سازد»[۸].

پرسش‌های وابسته

پرسمان القاب امام مهدی (نمایه)

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. مفردات، ص ۲۹۴، «خلف».
  2. المیزان، ج ۱، ص ۱۱۵؛ ج ۱۷، ص ۱۹۴ ـ ۱۹۵.
  3. فرهنگ قرآن، ج۱۳ ، ص۵۱ - ۵۵.
  4. همان
  5. مجمع البحرین، واژه خلیفه
  6. بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۹۲
  7. سوره بقره، ۳۰
  8. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص:۳۰۴.