کاغذ
مقدمه
از آنجا که بخشی از فرهنگ عصر نزول را نوشت‌افزارهای آن تشکیل می‌دهد، مفاهیم مرتبط با کتابت وحی نیز از این مقوله‌های مرتبط و شیوه خواسته‌های آنان درباره تعالیم پیامبر مطرح است. از این دسته از آیات استفاده می‌شود که اولاً: کتابت وجود داشته و مخاطبان، کاغذ و نوشت‌افزارهایی مانند طومار را می‌شناخته‌اند. ثانیاً همه مخاطبان قرآن امّی نبوده‌اند و گرنه ﴿تُنَزِّلَ عَلَيْنَا كِتَابًا نَقْرَؤُهُ﴾[۱] معنا ندارد. و یا در سوره بقره می‌گوید: ﴿فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ﴾[۲] و یا در شهادت بر دین سخن از کتابت می‌کند.
- ﴿وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فِي قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ﴾[۳].
نکات
حسی و ملموس بودن وحی و نشان دادن آسمانی بودن این کتاب برای افرادی که به دنبال نشانه‌ای بوده‌اند، خواسته آنان بوده است. از سوی دیگر زدن اتهام سحر به قرآن از سوی کافران حتی در صورت نزول آن بر پیامبر در کاغذی ملموس و نوشتاری قابل حسّ از شگردهای اتهامی کافران مخالف دعوت توحیدی پیامبر بوده است ﴿وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فِي قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ﴾[۴].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «مگر نوشته‌ای برای ما فرو فرستی که آن را بخوانیم» سوره اسراء، آیه ۹۳.
- ↑ «بنابراین، وای بر کسانی که (یک) نوشته را با دست‌های خود می‌نویسند» سوره بقره، آیه ۷۹.
- ↑ «اگر بر تو کتابی (نگاشته) بر کاغذی فرو می‌فرستادیم که (همگان) آن را به دست خود لمس می‌کردند، باز کافران می‌گفتند: این جز جادویی آشکار نیست» سوره انعام، آیه ۷.
- ↑ سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم، ج۲، ص ۵۰۸.