امامت‌پژوهی (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۴ مارس ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۰۵ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.


امامت‌پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه، معتزله و اشاعره
زبانفارسی
نویسندگانعلی قربانی، محمد اسحاق عارفی، احد فرامرز قراملکی، عبدالکریم رضایی، میرحسین ضیایی، محمد قربان نیا
زیر نظرمحمود یزدی مطلق
ویراستارمحمد ربیع میرزایی
موضوعامامت، امامت در حدیث، امامت از دیدگاه اهل سنت
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی|انتشارات انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی]][[رده:انتشارات انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی]]
وابسته بهدانشگاه علوم اسلامی رضوی
محل نشرمشهد، ایران
سال نشر۱۳۸۷ ش
شابک۹۷۸-۹۶۴-۷۶۷۳-۰۲-۰
شماره ملی۲۴۷۴۰۴۷

امامت‌ پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه، معتزله و اشاعره کتابی است به زبان فارسی که به بررسی مسائل مختلف مربوط به امامت از نگاه دانشمندان مسلمان، به ویژه دانشمندان شیعه می‌پردازد. این کتاب به قلم جمعی از نویسندگان و زیر نظر محمود یزدی مطلق نوشته شده و توسط انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی به چاپ رسیده است.[۱]

درباره کتاب

کتاب حاضر، پژوهشى است جمعى، که با نگاهى کارشناسانه به مسائل مختلف مربوط به امامت از نگاه دانشمندان مسلمان، به ویژه شیعه به رشته تحریر در آمده است. این کتاب با رویکردی مقایسه‌ای میان دیدگاه‏‌هاى دو فرقه بزرگ کلامى یعنى اشاعره و معتزله نگاشته شده‌است. در این اثر بر روى‌‌آورد تفسیرى و روایى تأکید شده و روى‌آورد کلامى متکلمان امامیه، معتزله و اشاعره به روش مطالعه تطبیقى، مورد تأمل قرار گرفت و گزارش و نقد ماجراى مواجهه امت با مسأله امامت و خلافت پس از پیامبر گرامى اسلام، موضوعى است که با روى‌آورد تاریخى به آن پرداخته شده است. بخش‏ اصلى کتاب درآمدى روش شناختى بر امامت‌‌‌‌پژوهى است که طى آن گزارشى اجمالى از پیشینه امامت‌پژوهى، نزد شیعه ارائه و به روى‌کردهاى متنوع فقهى، تحلیلى کلامى، عرفانى، تفسیرى روایى، تاریخى و میان‌رشته‌‏اى در این زمینه ذکر گردیده‌است. [۲]

فهرست کتاب

  • سخن ناشر؛
  • مقدمه؛
  • درآمد روش شناختی بر امامت‌پژوهی:
    • پیشینه امامت‌پژوهی نزد شیعه (گزارش اجمالی)؛
    • روی‌آوردهای متنوع در امامت‌پژوهی؛
    • اهمیت روش شناختی امامت در اندیشه دینی؛
    • نگاهی به مجموعه حاضر؛

بخش اول: رویکرد تحلیلی-کلامی

  • چیستی و حقیقت امامت:
    • اهمیت بحث از تعریف امامت؛
    • گزارش تاریخی تعاریف امامت؛
    • شرح اللفظ امامت و واژه‌های وابسته؛
    • تعریف امام وامامت؛
    • تفاوت شیعه و سنی در تعریف امامت؛
    • مراتب امامت؛
    • نسبت بین نبوت و امامت؛
  • منزلت امامت نزد متکلمان امامیه، معتزله و اشاعره :
    • مقدمه؛
    • دیگاه اشاعره و معتزله نسبت به منزلت امامت؛
    • اهمیت مقام امام در مکتب امامیه؛
  • جایگاه معرفتی امامت در اندیشه دینی:
    • مقدمه؛
    • تمایز دین و مذهب؛
    • تمایز اصل و فرع؛
    • فرع‌انگاری امامت؛
    • امامت،به مثابه یک اصل دینی؛
    • امامت، به منزله اصل در مذهب؛
  • اثبات ضرورت امامت :
    • مقدمه؛
    • اشاعره و ضرورت امامت؛
    • معتزله و ضرورت امامت؛
    • امامه و ضرورت امامت؛
  • اوصاف و ویژگیهای شخصیتی امام:
    • مقدمه؛
    • اوصاف امام از نظر اشاعره و معتزله؛
    • اوصاف امام از نظر شیعه؛
      • ۱. عصمت؛
      • ۲. افضلیت؛
      • ۳. علم؛
      • ۴. معجزه؛
      • ۵. ایمان؛
      • ۶. شجاعت؛

بخش دوم : رویکرد تفسیری-روایی

  • ولایت در آینه وحی:
    • پیشگفتار؛
    • پیشینه بحث؛
    • طرح مساله؛
    • اهمیت ولایت؛
    • واژه «ولایت» و ساختار معنایی آن در لغت؛
    • ساختار مفهومی «ولایت» در قرآن؛
      • اهمیت «ولایت» در قرآن؛
      • ولایت امامت؛
      • فرق نبی و امام؛
      • دلایل انفکاک نبوت از امامت؛
      • حقیقت امامت در قرآن؛
      • سبب امامت؛
      • امام کیست؛
      • ولایت و امامت عامه در قرآن؛
      • صفات و ویژگی‌های امام در قرآن؛
      • عصمت در قرآن؛
      • امامت، منصب انتخابی یا انتصاب؛
  • امامت خاصه در قرآن:
    • مقدمه؛
    • بررسی معانی کلمات؛
    • دیدگاههای مفسران و بررسی ادله آنان؛
    • نقد و بررسی اشکالات و شبهات بر قول مختار؛

بخش سوم: رویکرد تاریخی

  • امامت در دوران خلفا:
    • امامت در دوران خلیفه اول؛
    • امامت در دوران خلیفه دوم؛
    • امامت در دوران خلیفه سوم؛
  • دوران زمامداری امام علی(ع):
    • مقدمه؛
    • چگونگی به خلافت رسیدن امام علی(ع)؛
    • وضعیت جامعه اسلامی در آغاز زمامداری امام علی(ع)؛
    • اقدامهای امام(ع) در دوران زمامداری؛
    • دلایل عدم تداوم حکومت امام علی(ع)؛
    • پیام وداع.[۳]
پرونده:15694600800.jpg
محمود یزدی مطلق

درباره پدیدآورنده

حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمود یزدی مطلق (متولد ۱۳۱۲ مشهد) - معروف به فاضل – فارغ التحصیل مقطع دکتری در رشته فلسفه وحکمت اسلامی از دانشگاه تهران می باشد. وی تحصیلات خود را نزد اساتیدی همچون: ادیب نیشابوری، میرزا احمد مدرس یزدی، هاشمی قزوینی، بدیع الزمان فروزان فر، دکتر مهدی حائری، شهید مرتضی مطهری و حسینعلی راشد به اتمام رساند. از جملاه فعالیت های ایشان عبارتند از: عضو هیئت علمی و استاد دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ معاون پژوهشی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ مدیر گروه کلام وحمکت فلسفه دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ تدریس کلام، فلسفه اسلامی وعرفان در دانشگاهای مختلف داخلی و خارجی. ایشان در کنار تدریس، به تحقیق، پژوهش، تصحیح، احیای نسخ خطی، هدایت و راهنمایی بیش از ۲۰۰ پایان نامه دکتری و غیره نیز اشتغال داشته است.

همچنین او بیش از ۱۶۰ مقاله و بیش از ۳۰ جلد کتاب را به رشته تحریر درآورده است. از آن جمله است: کتاب بررسی و تحقیق در بیان احوال، افکار و آثار معتزله.[۴]

پانویس

پیوند به بیرون