پژوهشی در باب علم امام (کتاب)

‫پ‍ژوه‍ش‍ی‌ در ب‍اب‌ ع‍ل‍م‌ ام‍ام‌ ع‍ل‍ی‍ه‌ال‍س‍لام‌
زبان	فارسی
زبان اصلی	عربی
ترجمهٔ کتاب	علم الامام: کتاب وجیز یبحث عن علم الامام و کمیته و کیفیته عن طریقی العقل و النقل
نویسندگان	محمد‌حسین طباطبایی، م‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن‌ م‍ظف‍ر
مترجم	علی شیروانی
موضوع	علم امام، علم غیب امام
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات دارالفکر|انتشارات انتشارات دارالفکر]][[رده:انتشارات انتشارات دارالفکر]]
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۶ ش
شابک	‫۹۷۸-۹۶۴-۶۰۲۱-۶۸-۴‏‬‏‬
شماره ملی	‏‫‎‭م‌۸۴-۴۱۳۶۹

الامامة ‌و الائمة ترجمه عربی کتاب امامت و امامان نوشته ابراهیم امینی که توسط کمال السید ترجمه شده و توسط انتشارات انصاریان به چاپ رسیده است. پژوهشی در باب علم امام ترجمه فارسی کتاب علم الامام: کتاب وجیز یبحث عن علم الامام و کمیته و کیفیته عن طریقی العقل و النقل نوشته محمد حسین مظفر که توسط علی شیروانی ترجمه شده و توسط انتشارات دارالفکر به چاپ رسیده است.

زبان اصلی کتاب

اصل این کتاب - که به بررسی ماهیت علم ائمه به روش عقل و نقلی پرداخته است - به زبان عربی نوشته شده و توسط انتشارات المکتبه الحیدریه به چاپ رسیده است.

فهرست کتاب

• مقدمه مترجم
  • مشربهای گوناگون درباره علم امام
  • تردید در حدود علم امام
  • محدود بودن آگاهی امام
  • تعمیم در آگاهی امام
  • نظر علامه طباطبایی
  • کتاب علم امام

علم امام

• پیشگفتار مولف
• چند تذکر لازم
• علم پیامبر
  • وظیفه جانشین پیامبر
  • خلافت و اهل بیت
• علم حضوری امام از راههای عقل
  1. نافعتر بودن علم حضوری برای امت
  2. کاملتر بودن علم حضوری در رسالت و امامت
  3. تمامتر بودن نعمت باعلم حضوری
  4. تمامتر بودن تجلی قدرت در علم حضوری
  5. کاملتر بودن لطف در علم حضوری
  6. سزاوارتر بودن انتخاب افضل برای امام
  7. رساتر بودن علم حضوری در شباهت
  8. رساتر بودن علم حضوری در دلالت
  9. محفوظتر بودن صاحب علم حضوری از فریب خوردن
  10. ضرورت حضوری بودن علم سفیر و شهید
• آیا حکم عقلی معارضی وجود دارد؟
• برهان نقلی بر علم حضوری امام
• آیات دالّ بر حضوری بودن علم امام
  1. آیه 7 از سوره آل عمران
  2. آیه 3 تا 5 از سوره نجم
  3. آیه 26 و 27 از سوره جن
  4. آیه 11 و 12 از سوره حاقه
  5. آیه 41 از سوره نسا
  6. آیه 49 از سوره عنکبوت
  7. آیه 89 از سوره نحل
• روایات دالّ بر حضوری بودن علم امام
  1. امامان خرانه دار علم و حجت رسایند
  2. آگاهی آنها به آنچه در آسمان و زمین است
  3. ائمه راسخین در علم کسانی هستند که به آنها دانش عطا شده
  4. ائمه کانون علم و وارثان آنند
  5. امامان وارثان علم پیامبرند
  6. تمام کتب نزد امام هست
  7. ائمه به تمامی کتب علم دارند
  8. همه دانشها نزد امام هست
  9. حتی حرکت بال پرنده را می دانند
  10. ائمه گواه بر مردمند
• منابع علم ائمه
  1. اسم اعظم نزد ائمه هست
  2. آیات انبیا نزد ایشان است
  3. جفر و جامعه و مصحف فاطمه و آنچه حادث می شود نزد ایشان است
• ادله نقلی معارض
• آیات دالّ بر حضوری نبودن علم ائمه
  1. آیه 59 از سوره انعام
  2. آیه 255 از سوره بقره
  3. آیه 6 از سوره اعلی
  4. آیه 65 از سوره نمل
  5. آیه 101 از سوره توبه
  • پاسخ از این آیات
• روایات ناسازگار با اخبار دالّ بر علم حضوری
  1. ائمه از غیب آگاه نبودند
  2. سهو رسول خدا و ائمه
  3. خواب ماندن رسول از نماز صبح
  4. هرگاه امام بخواهد که بداند خداوند او را آگاه می کند
• شواهد جمع بندی
  1. اعمال و گفتار ائمه
  2. اقدامشان بر کشته شدن و نوشیدن سم
  3. غلو
• پاسخ ما
  • پاسخ از گروه اول
  • پاسخ از گروه دوم
  • پاسخ از گروه سوم
  • پاسخ از گروه چهارم
  • پاسخ از شاهد اول
  • پاسخ از شاهد دوم
  • پاسخ از شاهد سوم
• شواهد حضوری بودن علم امام
  1. امتنانی بودن علم امام
  2. مقید نبودن دیگر صفاتشان
  3. دورتر بودن علم حضوری از نافرمانی مردم
  4. نیاز مردم به کسی که چنین علمی دارد
  5. امکان علم حضوری و قیام دلیل بر آن
  6. امکان پیدایش انسان آگاه تر
  7. ناآگاهی مستلزم اشتباه و فراموشی است
  8. جهل مستلزم نیاز به مردم است
  9. جهل مستلزم نهی آنان از منکر و امرشان به معروف است
  10. لازمه جهل انجام کاری است که موجب قصاص می شود
  • حاصل کلام
• شبهات منکرین و پاسخ از آنها
  1. رحمت بودن سهو پیامبر
  2. فرق نهادن بین سهو در خواب و غیر آن
  3. لزوم بسته شدن باب معیشت و معاشرت
  4. زشتی علم فعلی به موضوعات در بعضی موارد
  5. اصل نداشتن علم فعلی است
  6. لغو بودن نزول جبراییل
  • چکیده بحث
• وجوب اعتقاد به علم امام
  • علم یکی از صفات امام است و صفات او برترین صفات است
  • امام و امامت

دیدگاههای علامه طباطبایی درباره علم امام

• درآمد
• برهان بر علم غیب داشتن امام
• منکر علم غیب امام
• معنای روایات «لو شائوا علموا»
• چگونگی علم امام به امامت خود
• موروثی بودن علوم ائمه از پیغمبر اکرم
• معنای افزایش علوم ائمه در شبهای جمعه
• علم ائمه به جزئیات وقایع عالم
• عدم تفاوت علم امام بعد و قبل
• عرضه اعمال به امام جنبه تشریفاتی ندارد
• زمان عرضه اعمال بر امام
• عدم تنافی علم غیب داشتن معصومین با...
• عصمت چیست؟
• امکان تحصیل عصمت
• توضیح معنای عصمت
• عدم منافات قضا شدن نماز رسول اکرم با عصمت آن حضرت
• معنای آیه لیغفر لک الله ما تقدم من ذنبک
• هرگز قرآن را فراموش نمی کند