حجاج بن ایمن بن عبید انصاری
مقدمه
ام ایمن، خدمتکار رسول خدا(ص)، جده حجاج بود و پدرش ایمن، برادر مادری اسامة بن زید و بزرگتر از او بود[۱]. ابن حجر[۲] شرح حال حجاج را در قسم دوم - صغار صحابه - آورده است و میگوید: پدرش ایمن در نبرد حنین (سال هشتم) شهید شد. بنابراین، فرزندش حجاج، پیامبر را دیده است؛ اما ابن حبان[۳] - که در معیارهای صحابی بودن با ابن حجر اختلاف دارد - صحابی دانستن ایمن را صحیح نمیداند؛ بنابراین، فرزندش حجاج نیز از نظر او صحابی نخواهد بود[۴]. بنا به گزارشی حجاج روزی وارد مسجد شد، نمازی خواند. که رکوع و سجودش کامل نبود. پس از اتمام نماز، عبدالله بن عمر که او را نمیشناخت، وی را فراخواند و از او خواست نمازش را دوباره بگزارد. عبدالله بن عمر پس از آن، چون مطلع شد که وی حجاج بن ایمن پسر ام ایمن بوده، گفت: اگر رسول خدا(ص) او را میدید، دوستش میداشت. سپس ابن عمر از محبت رسول خدا(ص) به فرزندان ام ایمن سخن گفت[۵]. براساس برخی گزارشها، این دیدار و داستان میان عمر (نه ابن عمر) و حجاج رخ داده است[۶] که به نظر میرسد در این روایت «ابن» از ابتدای «عمر» حذف شده است و براساس برخی روایات فرعی دیگر این ماجرا برای محمد، فرزند اسامة بن زید رخ داده است[۷][۸][۹].
منابع
پانویس
- ↑ بیهقی، ج۳، ص۳۸۶.
- ↑ ابن حجر، ج۲، ص۱۳۱.
- ↑ ابن حبان، ج۴، ص۴۷.
- ↑ ر.ک: ابن حجر، ج۲، ص۱۳۱.
- ↑ ابن سعد، ج۸، ص۱۸۰؛ بخاری، ج۴، ص۲۱۴؛ طبرانی، ج۲۵، ص۹۰؛ ابن ابی عاصم، ج۶، ص۳۵؛ فسوی، ج۱، ص۴۲۰.
- ↑ ابن حجر، ج۲، ص۱۳۱.
- ↑ بخاری، ج۴، ص۲۱۴.
- ↑ ماخذ: ابن ابی عاصم / الأحاد و المثانی + ابن حجر / الاصابه + ابن حبان / کتاب الثقات + ابن سعد / الطبقات الکبری + بخاری / صحیح + طبرانی/ المعجم الکبیر + بیهقی، احمد بن الحسین (م۴۵۸)، السنن، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۴؛ فسوی، یعقوب بن سفیان (م ۲۷۷)، المعرفة والتاریخ، تحقیق اکرم ضیاء العمری، بیروت، مؤسسة الرساله، ۱۴۰۱.
- ↑ داداشنژاد، منصور، مقاله «حجاج بن ایمن بن عبید انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص: ۱.