نبأ عظیم در قرآن
مقدمه
- کافران صدر اسلام از پیامبر در باره نبأ عظیم (قیامت) به عنوان خبری مهم پرسش دارند. این سؤال در قرآن بازتاب یافته است؛
- از سوی دیگر پیامبر مأمور به ابلاغ آن بود و در تعبیر قرآنی از آن نبأ عظیم به صورت سؤال و جواب یاد شده است، هرچند این نبأ عظیم تفسیرهای گوناگونی شده، (مانند: توحید یا قرآن یا رسالت انذارگری پیامبر خبری عظیم و پرفایده)، اما سیاق آیات بیانگر مسئله قیامت است؛
- سرزنش مشرکان به سبب اعراض از نبأ عظیم است.
- ﴿عَمَّ يَتَسَاءَلُونَ * عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ﴾[۱].
- ﴿قُلْ إِنَّمَا أَنَا مُنْذِرٌ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ * قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظِيمٌ * أَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ * مَا كَانَ لِيَ مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الْأَعْلَى إِذْ يَخْتَصِمُونَ * إِنْ يُوحَى إِلَيَّ إِلَّا أَنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُبِينٌ﴾[۲].
نکات
﴿قُلْ هُوَ نَبَأٌ عَظِيمٌ * أَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُونَ﴾ مرجع ضمیر “هو” همان داستان وحدانیت خداست که جمله ﴿وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلَّا اللَّهُ...﴾ بیانش میکرد. بعضی از مفسرین[۳] گفتهاند: مرجع آن قرآن کریم است، میفرماید: قرآن نبا عظیم است، که مردم از آن اعراض میکنند. و این وجه با سیاق آیات سابق هم سازگارتر است، چون سیاق همه آنها با قرآن ارتباط داشت. و نیز با آیه بعدی هم که میفرماید: ﴿مَا كَانَ لِيَ مِنْ عِلْمٍ بِالْمَلَإِ الْأَعْلَى إِذْ يَخْتَصِمُونَ﴾ سازگارتر است. و معنای آیه مورد بحث و آیه بعدی، این میشود که: من از پیش خود هیچ علمی به ملأ اعلی و تخاصم آنان نداشتم، تا آنکه قرآن این نبا عظیم مرا خبردار کرد. بعضی دیگر گفتهاند: مرجع “هو” قیامت است. ولی این وجه از همه بعیدتر است[۴][۵].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «از همدیگر از چه میپرسند؟ * از آن خبر سترگ» سوره نبأ، آیه ۱.
- ↑ «بگو: جز این نیست که من بیمدهندهای هستم و خدایی جز خداوند یگانه دادفرما نیست * بگو: این خبری سترگ است * که شما از آن رویگردانید * مرا دانشی به گروه (فرشتگان) فراتر نیست، هنگامی که همستیزی میکردند *- به من جز این وحی نمیشود که من تنها بیمدهندهای آشکارم-» سوره ص، آیه ۶۵ و ۶۷-۷۰.
- ↑ تفسیر قرطبی، ج۱۹، ص۶۳.
- ↑ ترجمه المیزان، ج۱۷، ص۳۴۰.
- ↑ سعیدیانفر و ایازی، فرهنگنامه پیامبر در قرآن کریم، ج۲، ص ۸۶۸.