آبهای عمومی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

به آب‌های طبیعیِ جاری در سطح زمین که ملک کسی نیست و همگان در بهره‌برداری از آنها یکسانند ـ مانند دریاها، نهرهای بزرگ، چشمه‌ها و آب‌های فراهم آمده از برف و باران ـ آب‌های عمومی گفته می‌شود.

آب‌های عمومی از مشترکات است و حیازت کننده آن به قصد تملّک، بلکه بنابر قول برخی، بدون قصد تملّک نیز مالک آن می‌شود.[۱] در اینکه جریان آب‌های عمومی در جوی‌های شخصی موجب ملکیّت مالک آنها می‌شود یا موجب حق اولویّت، اختلاف است. قول اوّل، مشهور است.[۲] خرید و فروش آب حیازت شده، با وزن یا پیمانه و یا مشاهده جایز است.

برای آبیاری زمین‌هایی که مشروب کردن همه آنها از نهر یا چشمه در یک زمان ممکن نیست، ابتدا زمین نزدیک به دهانه نهر به اندازه نیاز و سپس زمین‌های دیگر به ترتیب نزدیک بودن آنها به نهر یا چشمه آبیاری می‌شوند [۳].[۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. جواهر الکلام، ج ۳۸، ص۱۲۴.
  2. جواهر الکلام، ج ۳۸، ص۱۲۶.
  3. جواهر الکلام، ج ۳۸، ص۱۳۱.
  4. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۱، ص۱۱۵-۱۱۶.