ابوالبجیر
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوالبجیر از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوالبجیر در تراجم و رجال - ابوالبجیر در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابوالبجیر | |
|---|---|
 تصویر کهنی از شهر دمشق | |
| نام کامل | ابوالبجیر |
| جنسیت | مرد |
| محل زندگی | شام |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
نامش دانسته نیست. ابن سعد او را در شمار صحابه ساکن شام آورده و با تعبیر «صاحب النبی» از او یاد کرده است[۱]. ابن ابی عاصم، حدیث نقل شده از وی را در الطبقات، با همان سند ذیل عنوان «ابن البجیر» آورده است[۲].ابونعیم و ابن اثیر نیز با شامی دانستن وی، شرح حال او را با عنوان «ابن البجیر» در بخش مربوط به کسانی آورده‌اند که به نام پدرشان شناخته می‌شوند، و همان روایت یاد شده در الطبقات را برای وی ثبت کرده‌اند [۳]. ابن حجر، احتمال یکی بودن «ابوالبجیر» را با «ابن البجیر» داده و شرح حالش را به بخش مبهمات موکول کرده است[۴] که متأسفانه به دلیل فقدان چنین بخشی در الاصابه، امکان بررسی بیشتر نیست. ابن حجر بار دیگر در قسم چهارم کتاب، به نام وی اشاره کرده و گفته صحیح این است که از او در مبهمات یاد شود[۵]. ابن ابی‌حاتم[۶] نیز وی را ابن البحیر (با حاء) نوشته که تصحیف ابن البجیر است؛ چنان که برخی او را به اشتباه ابوالنجیره نوشته‌اند[۷].
شرح حال نگاران همچنین ذیل عنوان «عفان بن بجیر السلمی» که در حمص مسکن گزید، وی را همان «ابن بجیر» معرفی کرده‌اند که جبیر بن نفیر از او روایت می‌کند[۸] و در اینکه بُجیر جد عفّان یا لقب پدرش عِتر باشد نیز احتمالاتی داده‌اند[۹].
ابوالبجیر نقل کرد که روزی رسول خدا (ص) گرسنه شد. پس بر شکم خود سنگی بست و فرمود: «چه افرادی که در این دنیا متنعم، ولی در آخرت گرسنه‌اند؛ چه افرادی که گمان می‌کنند نفس خود را بزرگ داشته‌اند، ولی آن را تحقیر کرده‌اند؛ چه افرادی که در نعمات الهی غرق‌اند، ولی از آن بهره‌ای در روز واپسین ندارند. بسا شهوت ساعتی که اندوه بسیاری به دنبال دارد»[۱۰]. این روایت را جبیر بن نفیر از او نقل کرده که معمولا راوی روایات پدرش ابوالجبیر (نه ابوالبجیر) است[۱۱]. بنابراین، احتمال یکی بودن این دو و تصحیف وجود دارد.[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۲۹۶.
- ↑ ابن ابی عاصم، ج۵، ص۱۶۵ و نیز ر. ک: ذهبی، ج۲، ص۲۱۲.
- ↑ ابونعیم، ج۶، ص۳۰۵۵؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۲۹.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۹.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۴۱.
- ↑ ابن ابی‌حاتم، ج۹، ص۳۱۶.
- ↑ ابن حجر، ج۴، ص۴۲۳.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۳، ص۳۱۰؛ ابن اثیر، ج۴، ص۴۵؛ ابن حجر، ج۴، ص۴۲۳.
- ↑ ابن ماکولا، ج۶، ص۲۱۹؛ ابن حجر، ج۴، ص۴۲۴.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۲۹۶؛ ابن ابی عاصم، ج۵، ص۱۶۵؛ ابونعیم، ج۶، ص۳۰۵۵؛ قضاعی، ج۲، ص۳۰۸؛ ابن عساکر، ج۴، ص۱۲۳؛ ابن اثیر، ج۶، ص۳۲۹.
- ↑ ر. ک: مدخل ابوجبیر.
- ↑ داداش نژاد، منصور، مقاله «ابوالبجیر»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۳۹.