ابوامیه دوسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
ابوامیه دوسی
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوامیه دوسی
جنسیتمرد
از قبیلهازد
از تیرهدوس
همسرام‌قحافه
دخترامیمه بنت ابوامیه دوسی
خویشاوندانعبدالله بن زبیر (داماد)

مقدمه

وی منسوب به تیره دوس از قبایل ازد یمن است[۱]، اما او را زهرانی، ازدی و صَقبی نیز گفته‌اند که نسبت اخیر، به صعب بن دهمان بن نصر بن حارث منسوب است [۲]. نام او را به اختلاف، کثیر[۳]، کبیر[۴] و مالک[۵] گفته‌اند که کثیر و کبیر، یکی تصحیف دیگری است. ابن حجر[۶]، ابوامیه دوسی را غیر از ابوامیه ازدی دانسته و برای هر کدام مدخل جداگانه‌ای ذکر کرده و اعتقاد دارد ابوامیه ازدی پدر جناده است، که در نام او به کثیر یا مالک اختلاف است. برخلاف ابن حجر، بیشتر، ابوامیه دوسی را ازدی گفته و تصریح کرده‌اند ابوامیه دوسی پدر جناده است[۷]. با توجه به اینکه دلیل بر دو نفر بودن آن هم اسم نیست و از طرفی نیز عده‌ای نسبت دوسی و ازدی را کنار ابوامیه نسبت داده‌اند، به نظر می‌رسد ابوامیه دوسی و ازدی، برخلاف آنچه ابن حجر آورده، یکی باشند. عده‌ای به صحابی بودن ابوامیه دوسی تصریح کرده‌اند [۸]. ابن حجر[۹] در اثبات صحابی بودن او، به نقل از ابن‌درید و ابن‌هشام گفته است: ابوامیه قبل از اشعث بن قیس، همسر ام‌قحافه، خواهر ابوبکر بود و از او دختری به نام امیمه داشت که عبدالله بن زبیر با او ازدواج کرد. بنابراین، شوهر او که ابوامیه باشد، به طور حتم باید رسول خدا (ص) را دیده باشد. از این رو، او را در قسم اول که صحابی را ذکر می‌کند، آورده است. ابن حجر در ادامه گفته است: بنا بر آنچه در سیره شامیه آمده که ام‌قحافه در فتح مکه کوچک بود و بعد از فتح ازدواج کرد نیز باید شوهر او مسلمان باشد. بنابراین، در هر صورت در صحابی بودن ابوامیه دوسی تردید نیست.[۱۰]

منابع

پانویس

  1. سمعانی، ج۲، ص۵۰۶؛ ابن حبان، ج۳، ص۲۸۴.
  2. ابن حجر، ج۷، ص۱۸.
  3. ابن اثیر، ج۶، ص۱۷؛ مزی، ج۵، ص۱۳۳.
  4. ابن ابی‌حاتم، ج۲، ص۵۱۵؛ ابن ماکولا، ج۲، ص۲۳۲؛ بخاری، ج۲، ص۲۳۲؛ ابن عساکر، ج۱۱، ص۲۹۱.
  5. ابن حجر، ج۷، ص۱۸.
  6. ابن حجر، ج۷، ص۱۸.
  7. بخاری، ج۲، ص۲۳۲؛ حاکم نیشابوری، ج۳، ص۳۵۶؛ ابن ابی‌حاتم، ج۲، ص۵۱۵؛ ابن عساکر، ج۱۱، ص۲۹۱.
  8. ابن اثیر، ج۱، ص۱۷؛ باجی، ج۱، ص۴۷۰.
  9. ابن حجر، ج۷، ص۱۸.
  10. حیدری آقایی، محمود، مقاله «ابوامیه دوسی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۲۹.