ابوعمرو بن علاء مازنی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
آشنایی اجمالی
اسامی زیادی برای ابوعمرو زبّان بن علاء بن عمار مازنی تمیمی بصری ذکر کرده‌اند که تعداد آنها به حدود بیست اسم می‌‌رسد.[۱] همچنین سال ولادتش را نیز مختلف آورده‌اند.[۲] او در سال ۷۲ هـ[۳] در مکه متولد شد.[۴] وی اهل بصره بود و اعقابش در آنجا ساکن بودند.[۵] برخی او را از طایفه بنی عنبر یا بنی حنیفه دانسته و برخی او را منسوب به کازرون، از شهرهای استان فارس دانسته‌اند.[۶] وی در مکه، مدینه، کوفه و بصره نزد اساتید بسیاری علم آموخت.[۷] نحو را از نصر بن عاصم لیثی فرا گرفت [۸] و علم قرائت را نزد سعید بن جبیر، مجاهد و ابوالعالیه ریاحی خواند و از انس بن مالک، ابوصالح سمّان و عطاء بن ابی الرباح حدیث آموخت.[۹]
ابوعمرو یکی از قرّای هفتگانه بود[۱۰] و در علم قرائت، لغت، نحو[۱۱] و فقه شهرت داشت،[۱۲] ولی شهرت او در اشعار غریب، بر دیگر جهات او غلبه داشت.[۱۳].
ابوعمرو از اشراف عرب و سرشناسان آنها بود و به تاریخ گذشتگان آشنایی داشت.[۱۴] مدتی نیز در مسجد بصره کرسی تدریس را به عهده داشت. حدود بیست سال از بصره هجرت نموده و دوباره به آنجا بازگشت.[۱۵] افرادی مانند احمد بن زید حلوانی، عصمة بن ابی عصمه، ابومحمد یحیی بن مبارک یزیدی[۱۶] و یونس بن حبیب بصری از جمله شاگردان او می‌‌باشند.[۱۷] رجال نویسان وی را فردی فصیح، راستگو،[۱۸] زاهد[۱۹] و مورد اعتماد معرفی کرده‌اند.[۲۰] احادیثش به پنجاه عدد می‌‌رسد[۲۱] و کتاب النوادر از آثار اوست.[۲۲] سرانجام ابوعمرو بن علاء در سال ۱۵۴ه در راه شام[۲۳] یا در کوفه[۲۴] درگذشت. تاریخ وفات وی را مختلف نقل کرده اند[۲۵].[۲۶]
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ فوات الوفیات، ج۲، ص۲۸.
- ↑ المختصر فی اخبار البشر، ج۲، ص۶؛ وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۶۹.
- ↑ تاریخ العلماء و النحویین، ص۱۴۲، ۱۴۳ و۱۴۸.
- ↑ وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۶۹.
- ↑ الثقات، ج۶، ص۳۴۵و۳۴۶.
- ↑ غایة النهایه، ج۱، ص۲۸۸و۲۹۰.
- ↑ معجم الادباء، چ۱۱، ص۱۵۹.
- ↑ نزهة الالباء، ص۲۴.
- ↑ سیر اعلام النبلاء،ۀ ج۶، ص۴۰۷.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۳۰.
- ↑ نزهة الالباء، ص۲۴.
- ↑ البدایة و النهایه، ج۱۰، ص۱۱۲.
- ↑ المعارف، ص۵۳۱.
- ↑ تاریخ الاسلام، ج۹، ص۶۸۴.
- ↑ تاریخ العلماء و النحویین، ص۱۴۲، ۱۴۳ و۱۴۸.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۳۱.
- ↑ نزهة الالباء، ص۲۴.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۶، ص۴۰۷.
- ↑ غایة النهایه، ج۱، ص۲۸۸ و۲۹۰.
- ↑ تاریخ یحیی بن معین، ج۲، ص۸۰.
- ↑ الثقات، ج۶، ص۳۴۵ و۳۴۶.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۹۶.
- ↑ المعارف، ص۵۴۰.
- ↑ وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۶۹.
- ↑ الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۶۱۲؛ وفیات الاعیان، ج۳، ص۴۶۹.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۳۳۹-۳۴۰.