ابونبقه قریشی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

عبدالله فرزند علقمة بن مطلب بن عبد مناف از قبیله قریش مادرش ام‌عمرو دختر ابوطلاطله از خُزاعه، مشهور به ابونَبقَه[۱]، جد گروهی از فرزندان مُطَّلب موسوم به "آل ابی نبقه" بود[۲]. ابن حجر[۳] برخلاف دیگران، وی را نواده عبدالمطلب دانسته است و احمدی میانجی[۴] به اختلاف درباره نام ابونبقه به عبدالله و علقمه اشاره دارد که صحیح به نظر نمی‌رسد؛ زیرا بیشتر از عبدالله نام برده‌اند و ابن عبدالبر نیز که وی را علقمه[۵] نامیده، در شرح حال جنادة بن عبدالله[۶] و هریم بن عبدالله[۷] تصریح کرده که ابونبقه، همان عبدالله بن علقمه است.

وی از سهم‌بران غنایم خیبر[۸] و مسلمان شده فتح مکه (مسلمة الفتح) بود[۹]. ابن عبدالبر[۱۰] با تردید در صحابی بودن وی، او را مجهول دانسته است. اما ابن حزم[۱۱] به صحابی بودن وی تصریح کرده و ابن اثیر[۱۲] بر اساس دانسته بودن نسب ابونبقه، سهم‌بری وی از غنایم خیبر، مسلمان شدن همه قریش در فتح مکه و صحابی بودن فرزندان وی، مجهول بودن ابونبقه را (در نسب و صحابی بودن) رد کرده است. جناده و هذیم (هریم) از فرزندان ابونبقة و از شهدای بمامه هستند[۱۳]. ابن اثیر[۱۴] مسلمان شدن قریش را در فتح مکه و فاصله بسیار اندک نبرد یمامه از رحلت پیامبر خدا را (ص)، شاهدی بر صحابی بودن هذیم و جناده دانسته است. نسل ابونبقه از این دو ادامه نیافت[۱۵][۱۶]

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، ج۷، ص۳۳۷؛ به نقل از زبیر بن بکار.
  2. أحمد بن حنبل، ج۳، ص۴۱۸؛ ابن ماکولا، ج۷، ص۳۳۲.
  3. ابن حجر، ج۷، ص۳۳۷.
  4. احمدی میانجی، ج۳، ص۶۴۰.
  5. ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۲۹.
  6. ابن عبدالبر، ج۱، ص۳۲۰.
  7. ابن عبدالبر، ج۴، ص۱۱۰.
  8. ابن هشام، ج۳، ص۸۱۲؛ واقدی، ج۲، ص۶۹۴.
  9. ابن حجر، ج۷، ص۳۳۷؛ احمدی میانجی، ج۳، ص۶۴۰.
  10. ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۲۹.
  11. ابن حزم، ص۷۳.
  12. ابن اثیر، ج۵، ص۳۱۱.
  13. ابن عبد البر، ج۱، ص۳۲۰ و ج۴، ص۱۱۰.
  14. ابن اثیر، ج۵، ص۵۶.
  15. ابن حزم، ص۷۳.
  16. حسینیان مقدم، حسین، مقاله «ابونبقه قریشی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۴۲.