اسحاق بن ابراهیم (غیر منسوب) در تراجم و رجال
آشنایی اجمالی
اسحاق بن ابراهیم[۱] در سه سند روایت تفسیر کنز الدقائق[۲] و به نقل از تأویل الآیات الظاهرة و طب الأئمة(ع) ذکر شده است؛ برای نمونه:
«حدثنا أَحْمَدُ بْنُ هَوْذَةَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ أَبِي الْمِقْدَامِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍS عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرَى فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ[۳] فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍS هَذِهِ الْآيَةُ نَزَلَتْ فِينَا خَاصَّةً فَمَا كَانَ لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ فَهُوَ لَنَا وَ نَحْنُ ذُو الْقُرْبَى وَ نَحْنُ الْمَسَاكِينُ لَا تَذْهَبُ مَسْكَنَتُنَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِa أَبَداً وَ نَحْنُ أَبْنَاءُ السَّبِيلِ فَلَا يُعْرَفُ سَبِيلٌ إِلَّا بِنَا وَ الْأَمْرُ كُلُّهُ لَنَا»[۴].[۵]
شرح حال راوی
عنوان اسحاق بن ابراهیم در این سند و سند دیگر که از تأویل الآیات الظاهرة نقل شده[۶]، مقلوب ابراهیم بن اسحاق است، به قرینه وحدت در راوی احمد بن هوذه و مروی عنه عبدالله بن حماد انصاری[۷] و مراد از آن ابراهیم بن اسحاق نهاوندی احمری است؛ ولی آنچه از طب الأئمة(ع)[۸] نقل شده، قرینه و شاهدی بر تعیین آن به دست نیامده است.[۹]
منابع
پانویس
- ↑ مقلوب ابراهیم بن اسحاق است.
- ↑ ر.ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۴۱۲، ج۱۳، ص۱۶۵ و ۲۳۳-۲۳۴.
- ↑ آنچه خداوند از (داراییهای) اهل این شهرها بر پیامبرش (به غنیمت) بازگرداند از آن خداوند و پیامبر و خویشاوند و یتیمان و مستمندان و در راه مانده است تا میان توانگران شما دست به دست نگردد و آنچه پیامبر به شما میدهد بگیرید و از آنچه شما را از آن باز میدارد دست بکشید و از خداوند پروا کنید که خداوند، سخت کیفر است سوره حشر، آیه ۷.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۱۳، ص۱۶۵.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۳۸۰.
- ↑ ر.ک: تفسیر کنز الدقائق، ج۱۳، ص۲۳۳-۲۳۴.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۷، ص۵۱۰، ج۱۰، ص۱۲۰، ۱۵۹، ۴۰۴ و ۴۸۸، ج۱۱، ص۳۲۳ و....
- ↑ «عَبْدُ اللَّهِ بْنُ بِسْطَامَ قَالَ: حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْعَسْكَرِيِّ قَالَ: حَضَرْتُهُ يَوْماً وَ قَدْ شَكَا إِلَيْهِ بَعْضُ إِخْوَانِنَا فَقَالَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ أَهْلِي يُصِيبُهُمْ كَثِيراً هَذَا الْوَجَعُ الْمَلْعُونُ قَالَ وَ مَا هُوَ؟...»؛ (طب الأئمه، ص۱۹).
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۳۸۰-۳۸۱.