اسحاق بن عبیدالله در تراجم و رجال

آشنایی اجمالی

اسحاق بن عبیدالله در یک سند روایت تفسیر کنز الدقائق و به نقل از الکافی آمده است:

«عَنْهُ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ عَبْدِ الْوَهَّابِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ الْوَلِيدِ الْوَصَّافِيِّ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) مَنْ قَالَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ غُرِسَتْ لَهُ شَجَرَةٌ فِي الْجَنَّةِ مِنْ يَاقُوتَةٍ حَمْرَاءَ مَنْبِتُهَا فِي مِسْكٍ أَبْيَضَ أَحْلَى مِنَ الْعَسَلِ وَ أَشَدَّ بَيَاضاً مِنَ الثَّلْجِ وَ أَطْيَبَ رِيحاً مِنَ الْمِسْكِ فِيهَا أَمْثَالُ ثُدِيِّ الْأَبْكَارِ تَعْلُو عَنْ سَبْعِينَ حُلَّةً وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) خَيْرُ الْعِبَادَةِ قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ قَالَ خَيْرُ الْعِبَادَةِ الِاسْتِغْفَارُ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي كِتَابِهِ- ﴿فَاعْلَمْ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ[۱]»[۲].[۳]

شرح حال راوی

نام راوی در محاسن برقی، مرآة العقول، جامع أحادیث الشیعه و بحار الانوار، اسحاق بن عبیدالله[۴] و در جامع الرواة، شرح ملاصالح مازندرانی و وسائل الشیعه، اسحاق بن عبدالله ثبت گردیده و محقق اردبیلی آن را با اسحاق بن عبدالله بن علی بن حسین مدنی[۵] متحد دانسته است که شیخ طوسی وی را از اصحاب امام صادق(ع) به شمار آورده است[۶]، چنان که در بعضی نسخه‌ها اسحاق بن عبیدالله عن عبیدالله بن ولید وصافی[۷] و در برخی دیگر اسحاق بن عبیدالله بن ولید وصافی[۸] آمده است.

به نظر، هر دو عنوان غلط باشد و عنوان صحیح، "اسحاق بن عمار، عن عبيدالله بن الوليد الوصافي"[۹] است، به قرینه سند "عنه، عن محمد بن سنان، عن عبدالله بن سنان واسحاق بن عمار جميعاً عن عبدالله بن الوليد الوصافي عن أبي جعفر(ع)..."[۱۰]. افزون بر آن، عنوان عبیدالله (عبدالله) بن الولید الوصافی، هم در اسناد روایات قرار گرفته؛ هم در کتب رجالی عنوان شده است[۱۱].[۱۲]

منابع

پانویس

  1. پس بدان که هیچ خدایی جز خداوند نیست و از گناه خویش و برای مردان و زنان مؤمن آمرزش بخواه و خداوند از گردشتان (در روز) و آرامیدنتان (در شب) آگاه است سوره محمد، آیه ۱۹.
  2. تفسیر کنز الدقائق، ج۱۲، ص۲۳۴ به نقل از الکافی، ج۲، ص۵۱۷، ح۲.
  3. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۴۷۷.
  4. المحاسن، ج۱، ص۳۰، ح۱۶؛ مرآة العقول، ج۱۲، ص۱۹۷، ج۲؛ بحار الأنوار، ج۸، ص۱۸۳، ح۱۴۶.
  5. جامع الرواه، ج۱، ص۸۲، ش۵۵۲؛ شرح الکافی، ملا صالح مازندرانی، ج۱۰، ص۲۷۲؛ وسائل الشیعه، ج۷، ص۲۰۹، ح۹۱۳۱.
  6. رجال الطوسی، ص۱۶۲، ش۱۸۲۹.
  7. الکافی، ج۲، ص۵۱۷، ح۲.
  8. المحاسن، ج۱، ص۳۰، ح۱۶.
  9. الوصافی: بفتح الواو والصاد المهملة المشددة، هذه النسبة إلی وصاف و هو اسم جماعة، منهم وصاف بن عامر العجلی و اسم وصاف مالک، ینسب إلیه عبیدالله بن الولید بن عبدالرحمن بن قیس الوصافی؛ (الانساب، سمعانی، ج۵، ص۶۰۶).
  10. الکافی، ج۲، ص۱۸۸، ح۳؛ المحاسن، ج۱، ص۲۸۴، ح۴۲۰.
  11. ر.ک: رجال النجاشی، ص۲۳۱، ش۶۱۳؛ رجال الطوسی، ص۱۳۹، ش۱۴۷۸، ۲۳۴ (ش ۳۱۹۴) و ۲۶۴ (ش۳۷۷۳)، الکافی، ج۲، ص۱۸۸، ح۳؛ الامالی، طوسی، ص۲۰۴، ح۳۴۹ و....
  12. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۳، ص ۴۷۷-۴۷۸.