اسماعیل بن زید
اسماعیل بن زید از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اسماعیل بن زید در تراجم و رجال - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
اسماعیل بن زید، در یک سند روایت تفسیر کنز الدقائق و به گزارش از کتاب الکافی ذکر شده است:
«عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِي يُوسُفَ يَعْقُوبَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ مِنْ وُلْدِ أَبِي فَاطِمَةَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ زَيْدٍ مَوْلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يَحْيَى الْكَاهِلِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ(ع) حدیث طویل یذکر فیه مَسْجِدِ الْكُوفَةِ وَ فِیهِ یَقُولُ(ع): وَ كَانَ فِيهِ نَسْرٌ وَ يَغُوثُ وَ يَعُوقُ»[۱].[۲]
شرح حال راوی
عنوان اسماعیل بن زید مولی عبدالله بن یحیی کاهلی در کتاب‌های رجالی ذکر نشده و در سند روایت دیگری نیز یاد نشده است.
به دیده محقق اردبیلی این راوی با اسماعیل بن زید طحان - که در رجال النجاشی[۳] عنوان شده - یکی است؛ زیرا ذیل عنوان اسماعیل بن زید الطحان به این روایت اشاره کرده است[۴]؛ ولی بعضی از محققان به عدم اتحاد نظر داده‌اند[۵].[۶]
تحقیق
قرینه و شاهدی بر اتحاد راوی با اسماعیل بن زید الطحان در دست نیست، بلکه از جهت طبقه متفاوت هستند؛ زیرا اسماعیل بن زید مولی عبدالله بن یحیی الکاهلی در سند روایت مورد بحث، بی‌واسطه از امام صادق(ع) روایت کرده است؛ ولی اسماعیل بن زید الطحان به تصریح نجاشی با واسطه[۷].
بر این اساس، اسماعیل بن زید مولی عبدالله بن یحیی الکاهلی از راویان مهمل شمرده می‌شود.[۸]
منابع
پانویس
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۱۳، ص۴۵۹ به گزارش از الکافی، ج۳، ص۴۹۱، ح۲.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 133.
- ↑ إسماعیل بن زید الطحان کوفی ثقة؛ (رجال النجاشی، ص۲۸، ش۵۴).
- ↑ ر.ک: جامع الرواة، ج۱، ص۹۶، ش۶۶۱.
- ↑ ر.ک: إکلیل المنهج فی تحقیق المطلب، ص۱۳۷، ش۱۴۵؛ معجم رجال الحدیث، ج۴، ص۵۰، ش۱۳۴۵ و ۱۳۴۶؛ مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۱، ص۶۳۸، ش۲۰۲۱.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 133-134.
- ↑ روی عن محمد بن مروان و معاویة بن عمار و یعقوب بن شعیب عن أبی عبدالله(ع)؛ (رجال النجاشی، ص۲۸، ش۵۴).
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۴، ص 134.