اوس بن عبدالله بن حجر اسلمی
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
برخی او را به پدر یا جدش نسبت داده‌اند[۱]. در نام جدش به «حجر» و «محجن»[۲]اختلاف است که مورد اخیر تصحیف شده است[۳]. به همین دلیل، بعضی از صحابه‌نگاران دو مدخل جداگانه برای او آورده‌اند. برخی دیگر از تراجم نگاران، مدخلی با نام تمیم بن حجر اسلمی یا تمیم بن اوس اسلمی آورده‌اند و سپس شرح حال او را به اوس بن عبد الله بن حجر ارجاع داده‌اند[۴]؛ زیرا در هر یک از مدخل‌های یاد شده، راوی روایت اوس بن عبد الله بن حجر است. کنیه او را ابوتمیم و ابواوس گفته‌اند[۵].
پس از آنکه رسول خدا (ص) به مدینه آمد، وی اسلام آورد و در عرج ساکن شد[۶]؛ گرچه برخی گویند: او در فتح مکه اسلام آورد[۷]. از وی گزارش شده است که هنگام هجرت رسول خدا (ص) به مدینه، حضرت به همراه ابوبکر در منطقه قحذوات (میان جُحَفه و هرشی) به او برخوردند، در حالی که پیامبر و أبو بکر سوار بر شتر بودند و به سوی مدینه می‌رفتند. اوس غلامش مسعود بن هنید را همراه آنان فرستاد و به او گفت: راه‌هایی که می‌د‌انی با آنان بپیما، و از آنان جدا نشوی تا نیاز آن دو به تو و شتر برطرف شود. سپس از جاهای گوناگونی عبور کردند تا اینکه به مدینه رسیدند. آنان از شتر و غلام بی‌نیاز شدند. آنگاه رسول خدا (ص) به مسعود فرمود: به مولایت بگو، بر گردن شتر علامتی بگذارد[۸].
زمانی که مشرکان برای جنگ احد به طرف مدینه حرکت کردند، اوس، غلامش مسعود بن هنید را نزد رسول خدا (ص) فرستاد تا حضرت را از آمدن قریش که با نیرو و اسب و سلاح بودند، آگاه کند[۹]. از مسعود بن هنید نقل شده است که رسول خدا (ص) را ملاقات کرد. آن حضرت به او فرمود: ای مسعود! کجا می‌روی؟ گفت: آمدم بر شما سلام کنم؛ زیرا ابوتمیم اوس بن حجر مرا آزاد کرده است. فرمود: مبارک باشد[۱۰]. راویان او، فرزند و ذریه او هستند[۱۱][۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۳۰۹؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۴؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۰۴.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۸؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۹۴.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۹۴.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۴۵۶؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۷۲؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷ و ۴۸۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۴.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۴؛ ذهبی، ج۱، ص۳۶.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۳۴.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۳۱۰؛ ابن قانع، ج۱، ص۳۷؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۵؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۰۴.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۵.
- ↑ با اندکی اختلاف، ابن حجر، ج۱، ص۳۰۴.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۱.
- ↑ مرادی‌نسب، حسین، مقاله «اوس بن عبدالله بن حجر اسلمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۷۰.