در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهیپیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق میکند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی میداند پس از دقت در مفاد آنها، نمیتواند در این مسأله تردید داشته باشد. بر طبق آیات قرآنحضرت آدم از جمله پیامبرانی هستند که علم غیب داشته اند[۱] و آنچه به آدمتعلیم داده شده از مراتب عالیعالم غیب است:[۲]﴿وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَؤُلَاءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ...﴾[۳] در آیۀ مذکور واژۀ "اسماء" به کار رفته است و با توجه به این که واژۀ اسماء از نظر ادبیات عرب جمع حساب میشود[۴] بدان معناست که خدای سبحان تمامی اسماء را به حضرت آدم آموخت و خلیفۀ خدا، همۀ حقایق را فرا گرفت[۵].
در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهیپیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق میکند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی میداند پس از دقت در مفاد آن ها، نمیتواند در این مسأله تردید داشته باشد. بر طبق آیات قرآنحضرت آدم از جمله پیامبرانی هستند که علم غیب داشته اند[۷] و آن چه به آدمتعلیم داده شده از مراتب عالیعالم غیب است: ﴿وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَؤُلَاءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ * قَالُوا سُبْحَانَكَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّكَ أَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ * قَالَ يَا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمَائِهِمْ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ لَكُمْ إِنِّي أَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَأَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا كُنْتُمْ تَكْتُمُونَ﴾[۸][۹] در آیۀ مذکور واژۀ "اسماء" به کار رفته است و با توجه به این که واژۀ اسماء از نظر ادبیات عرب جمع حساب میشود[۱۰] بدان معناست که خدای سبحان تمامی اسماء را به حضرت آدم آموخت و خلیفۀ خدا، همۀ حقایق را فرا گرفت[۱۱]. و نیز دقت در معنای آیات ما را به این حقیقترهبری میکند که خداوند یک سلسله حقایقی را که از دیدگاه فرشتگانپنهان بود به آدم آموخت و سپس آدم به دستور خداوند آنان را از این "غیب" آگاه ساخت[۱۲]. توضیح این که: "اسماء" جمع "اسم" به معنی نام است ولی در این جا مقصود این نیست که فقط نامهای موجودات زمینی و آسمانی را به او تعلیم کرد زیرا فراگرفتن نام تنها، بدون آشنایی با حقیقت آن، برای آدم امتیازی نخواهد بود، بلکه منظور این است که خداوند، آدم را از حقایق موجودات آگاه ساخت گواه این مطلب این است که در آیۀ شریفۀ ﴿ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِكَةِ﴾ ضمیر جمع عاقل "هم" آورده شده است در صورتی که اگر منظور فقط "اسماء" بود باید "عرضها" گفته میشد زیرا در جمع غیر عاقل ضمیر مفرد مؤنث "ها" آورده میشود[۱۳].
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل میشوید:
↑ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۰ - ۹۱.
↑«و همه نامها را به آدم آموخت سپس آنان را بر فرشتگان عرضه کرد و گفت: اگر راست میگویید نامهای اینان را به من بگویید» سوره بقره، آیه ۳۱ ـ ۳۳
↑ر.ک. واعظی، حسین، گستره و چگونگی علم امام از منظر کتاب سنت و عقل، ص۱۹۴ -۱۹۵.
↑ر.ک. اسدی گرمارودی، محمد، علم برگزیدگان در نقل و عقل و عرفان، ص۴۱.
↑ر.ک. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان، ج ۱، ص ۱۸۱؛ ر.ک. سبحانی،جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۰ - ۹۱.
↑ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۰ - ۹۱.
↑«و همه نامها را به آدم آموخت سپس آنان را بر فرشتگان عرضه کرد و گفت: اگر راست میگویید نامهای اینان را به من بگویید. گفتند: پاکاکه تویی! ما دانشی جز آنچه تو به ما آموختهای، نداریم، بیگمان تویی که دانای فرزانهای. فرمود: ای آدم! آنان را از نامهای اینان آگاه ساز! و چون آنان را از نامهای اینان آگاهانید.» سوره بقره، آیه ۳۱ ـ ۳۳