بحث:آیا خروج شیصبانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
پاسخ تفصیلی
چیستی شیصبانی
- شیصبان در لغت معانی مختلفی دارد، از جمله: مورچه نر، لانه مورچگان، از اسامی ابلیس و رهبر گروهی از پریان.[۱] و مراد از آن در روایات، مردی از بنی عباس یا مردی دشمن اهل بیت است؛ زیرا امامان معصوم بنی عباس را به بنی شیصبان تعبیر میکردند[۲] و آن، نام مردی بد کردار یا گمنامی است که دشمن خود را به طور کنایه با این کلمه به کار برده است.[۳] پس از آنکه قدرت در دست زمینه سازان خراسانی و طرفداران آن هاست، شیصبانی در عراق خروج می‌کند.[۴]
روایت شیصبانی و نکات آن
- جابر بن یزید جعفی می گوید: از امام باقر درباره سفیانی پرسیدم، حضرت فرمودند:[۵] «سفیانی خروج نمیکند؛ مگر آن که پیش از او شیصبانی در سرزمین کوفان خروج کند. او هم چون جوشیدن آب از زمین میجوشد و فرستادگان شما را به قتل می‌رساند. بعد از آن، در انتظار خروج سفیانی و ظهور قائم باشید.»[۶]
- درباره شیصبانی در این روایت نكاتی وجود دارد از آن جمله:
- او به شیصبانى توصیف شده است و آن صفتى است كه امامان از آن تعبیر به طاغوت ها و اشرار مینمایند، به گونه ای كه در شرح قاموس زبیرى آمده است، شیصبان در اصل نام ابلیس و مورچه نر میباشد.[۷]
- او قبل از سفیانى خروج می كند، از روایت چنین برداشت می شود بین او و سفیانى فاصله چندانى نیست و یا اینكه بلافاصله بعد از او سفیانى خروج خواهد كرد، به دلیل مفاد كلام امام باقر(علیه السلام) كه فرمود: «بعد از او منتظر سفیانى باشید»[۸]
- محل خروج وى عراق است كه به آن زمین كوفان نیز گفته میشود و یا اینكه در خود شهر كوفه است، به هر حال خروج و یا انقلاب و یا حكومت او ناگهانى و غیر منتظره است «مانند آب كه از زمین میجوشد» او انسانى است طغیان گر و خون ریز كه مؤمنان را به قتل می‌رساند، و ظاهراً معناى جمله «و نمایندگان شما را می كشد» در كلام امام باقر ، این است، مؤمنین عالى رتبه اى را كه معمولا پیشاپیش و در صدر هیئت نمایندگى حضور دارند، به شهادت می رساند. چه این كه گفته می شود وفد قبیله (نمایندگان قبیله) و یا وفد مدینه (نمایندگان شهر)، به معناى صاحبان جاه و مقام و شخصیت هاى آنان است، البته احتمال هم دارد معنا این گونه باشد كه هیئت هایى را كه قصد زیارت بیت اللّه الحرام و امثال آن را دارند، به قتل می‌رساند.[۹]
- و نکته دیگری نیز وجود دارد و آن این است، "بحار الانوار"، این حدیث را از "غیبت نعمانی" نقل کرده اما به جای شیصبانی گفته «تا این که خروج کند کسی که، بعد از او سفیانی است تا آخر»، گویا نسخه ایشان این طور بوده[۱۰] لذا به دنبال آن فرموده است: از این حدیث معلوم می شود سفیانی متعدد است.[۱۱] در کتاب "غیبت نعمانی فعلی"، و "بحار طبع جدید"، به جای کلمه "سفیانی"، "شیصبانی" ضبط شده، و مصحح کتاب "بحار الانوار" در پاورقی این کتاب، با مراجعه به کتاب غیبت نعمانی و اطمینانی که وی، از نسخه ای که در اختیار داشته، گفته است: در غیبت نعمانی، به جای کلمه "سفیانی" کلمه "شیصبانی" آمده و ظاهرا همین کلمه شیصبانی صحیح تر است. و چنین استدلال آورده، چون در نسخه علامه مجلسی، "سفیانی"، به جای شیصبانی نوشته شده بوده، از این رو، ایشان ناچار شده در توضیح کلمه "سفیانی"، بفرمایند: از این حدیث ظاهر می شود سفیانی دوتا است.[۱۲]
مراد از علامت ظهور بودن شیصبانی
- مراد از شیصبانی به عنوان علامت ظهور، دو چیز دانسته شده است:
- طغیان آب فرات که خانه های کوفه و اطراف آن را می پوشاند.[۱۳]
- رمز یکی از ستمگران است که بر عراق حکومت می کند و دمار از زندگی شیعیان در می آورد.[۱۴]
- اگر "شیصبانی" درست باشد ـ و حال آنکه این روایت خبر واحد بوده و سند معتبری هم ندارد[۱۵] ـ و او را شخص بدانیم دربارۀ او دو احتمال وجود دارد:[۱۶]
- مراد از "شیصبان" بنی عباس، باشند، چه آنکه در خطبه لؤلؤه امیرالمؤمنین(علیه السلام)[۱۷] تصریح شده به این که ملوک بنی شیصبان "بنی العباس" است در این صورت اگر این احتمال درست باشد، حدیث مذکور به تجدید حکومت "بنی العباس" قبل از ظهور، و نوسازی دولت ایشان در بغداد اشاره دارد.[۱۸]
- مراد از "شیصبان"، مرد متمرد متفرعن جبار شیطان صفت، و ستمکار بی نظیری باشد که در شیطنت و جنایت و سرکشی و آدم کشی، مانند بنی العباس باشد. زیرا که (شیصبان) نام شیطان و نام قبیله‌ای از (جن) است.[۱۹]
- علاوه بر همه اینها، اگر در واقع کلمه "سفیانی" در حدیث درست نباشد و صحیح آن، همان شیصبانی باشد، قطعاً مراد از چنین شخص ستم کاری که به طور ناگهانی از کوفه سر در می آورد و با "شیعه" عداوت و دشمنی دارد، و به قتل بزرگان (شیعه) فرمان می دهد، همکار و دستیار سفیانی اول، و از مردم (عراق) است. چه آنکه از حدیث یاد شده و هم چنین از حدیث بعدی معلوم می شود حکومت او در عراق است، و شخصاً شیعیان و دوستان آل محمد را می شناسد، و لذا یکایک آن ها را دستگیر نموده و ایشان را به قتل می‌رساند.[۲۰]
نتیجه گیری
- نتیجه اینکه، اگر روایت شیصبانی صحیح باشد ـ و حال آنکه این روایت خبر واحد بوده و سند معتبری هم ندارد[۲۱] ـ در این صورت از نشانه های ظهور است و قبل از سفیانی خروج می کند.
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۴۹۵؛ ر.ک. تونه ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۰
- ↑ ر.ک. طبرسی نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۱۲۶، ح ۱۳۱
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۰؛ تونه ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳
- ↑ ر.ک. کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ135 و ص190؛ تونه ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۰
- ↑ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۳۰۲، ب ۱۸، ح ۸؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۰؛ کتاب مبین، ج2، ص 133
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۰؛ تونه ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳؛ خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱؛ کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ 135 و ص190؛ هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵؛ آیتی، نصرت الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۵۸
- ↑ ر.ک. کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ135 و ص190
- ↑ ر.ک. کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ135 و ص190
- ↑ ر.ک. کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ135 و ص190
- ↑ ر.ک. خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱
- ↑ ر.ک. هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵
- ↑ ر.ک. هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵
- ↑ ر.ک. تونه ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳
- ↑ ر.ک. تونه ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳
- ↑ ر.ک. آیتی، نصرت الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۵۸
- ↑ ر.ک. هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵؛ خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱
- ↑ ر.ک. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج36، ص356
- ↑ ر.ک. هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵؛ خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱
- ↑ ر.ک. هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵؛ خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱
- ↑ ر.ک. هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵
- ↑ ر.ک. آیتی، نصرت الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۵۸