بحث:آیا خسوف و کسوف در یک ماه رمضان از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)

پاسخ تفصیلی

• یکی از مظاهر قدرت الهی که در قالب سنن معجزات جلوه کرده و اشاره مخصوصی را برای توجه آن دسته از مؤمنان که مخلصانه منتظر ظهور بوده‌اند، به ارمغان می ‌آورد، کسوف خورشید در روز سیزدهم یا چهاردهم ماه رمضان و خسوف ماه در بیست و پنجم همان ماه است. و این کسوف در نیمه ماه رمضان و خسوف در آخر و یا اول همان ماه، از نشانه ‌های ظهور، است.
• کسوف در روزهای نخست و آخر ماه و خسوف در روزهای میانی ماه، از نظر علمی، طبیعی و عادی است و در طول تاریخ، بارها رخ داده است، ولی خورشید گرفتگی در وسط‍‌ ماه یا ماه گرفتگی در اول یا آخر ماه، امری غیرعادی است و رؤیت آن امکان ندارد. البته در خود روایات هم به غیر عادی بودن تحقق این نشانه تصریح شده است.

خسوف و کسوف در روایات

• روایاتی که خسوف و کسوف را از نشانه های پیش از ظهور قائم (علیه السلام) می دانند، عبارتند از:

1. ثعلبه ازدی می ‌گوید: امام باقر (علیه السلام) فرمود: «پیش از ظهور حضرت قائم(علیه السلام) دو نشانه خواهد بود که از زمان هبوط حضرت آدم(ع) تا آن روز سابقه نداشته است، یکی گرفتن خورشید در نیمه ماه مبارک رمضان، و دیگری گرفتن ماه در آخر آن است. ثعلبه، می ‌گوید: عرض کردم یابن رسول الله! خورشید در آخر ماه می‌گیرد و ماه، در نیمه آن. فرمود: من به آ چه می ‌گویم داناترم، این دو نشانه از نشانه‌هایی است که از زمان هبوط حضرت آدم (علیه السلام) تا آن روز چنان اتفاقی نیفتاده است‌.»
2. هم چنین حضرت (علیه السلام) فرمودند: «پیش از این امر (ظهور) ماه‌ گرفتگی خواهد بود؛ که پنج روز مانده به انتهای ماه‌ و خورشید گرفتگی در روز پانزدهم که هر دو در ماه رمضان خواهد بود و به این ترتیب حساب منجمان به هم می‌ریزد.» و ... .
3. امام صادق‌(علیه السلام) فرمودند: «نشانه قیام حضرت مهدی(علیه السلام) کسوف خورشید در سیزدهم یا چهاردهم ماه رمضان است.»
4. هم چنین حضرت(علیه السلام) فرمودند: «علامت خروج مهدی کسوف خورشید است در ماه رمضان در سیزدهم و چهاردهم.» در این حدیث ذکر کسوف تنها شده و اما اینکه در سیزدهم و چهاردهم فرموده منافات با حدیث اول ندارد زیرا که مقصود از نیمه، همان روز پانزدهم نیست، بلکه مراد ایام نیمه است چنان‌ که مراد از آخر ماه شب آخر یا بیست و نهم نیست. زیرا که در آن شب ماه وجود ندارد، بلکه مراد اواخر ماه است بیست و پنجم یا بیست و ششم و بیست و هفتم مثلا، پس از این جهت جمع بین این دو روایت سهل است.
5. در حدیث دیگر امام باقر(علیه السلام) فرمودند: «دو آیت در جلو این امر (ظهور) واقع خواهد شد: خسوف ماه در پنجم و کسوف خورشید در نیمه.» این حدیث از جهت کسوف با اول موافق است ولی از جهت خسوف موافق نیست، مگر اینکه احتمال سقط داده شود به اینکه عبارت بیست و پنجم بوده.
6. در حدیث دیگر امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «پیش از قیام قائم(علیه السلام) در پنجم ماه رمضان خورشید کسوف خواهد شد.»

• در این حدیث ذکری از ماه نیست ولی از جهت کسوف مخالف با حدیث اول است، پس این دو حدیث را با دو حدیث اول نمی توان جمع کرد مگر احتمال تعدد داده‌ شود به این‌ که دو خسوف و دو کسوف باشد: یکی خسوف ماه در شب پنجم و کسوف خورشید در روز پنجم و دیگر کسوف خورشید در نیمه و خسوف در آخر.

نتیجه گیری

• به نظر می ‌رسد، وقوع این دو پدیده به صورت غیرعادی، به خاطر آن است که اهمیت مسألۀ ظهور نمایانده شود و مردم از خواب غفلت بیدار شوند و خود را مهیای مشارکت در آن نهضت عظیم سازند. لذا این دو نشانه، از نشانه ‌های حتمی ظهور نیست و در روایات به ناگزیر بودن آن اشاره نشده است. از این ‌‏رو نمی ‌‏توان خسوف و کسوف غیر عادی را از نشانه‏‌های قطعی و مسلم ظهور به شمار آورد.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: