بحث:آیا یعقوب پیامبر علم غیب داشت؟ (پرسش)

پاسخ اجمالی

علم غیب داشتن تبعی پیامبران

در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق می‌کند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی می‌داند پس از دقت در مفاد آنها، نمی‌تواند در این مسأله تردید داشته باشد، یکی از این پیامبران حضرت یعقوب(ع) است^[۱].

بیان آیات مربوطه

برخی از آیات دال بر علم غیب داشتن ایشان است،^[۲] مانند: ﴿... وَكَذَلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلَى آلِ يَعْقُوبَ كَمَا أَتَمَّهَا عَلَى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾^[۳]؛^[۴] حضرت یعقوب(ع) از حقیقت خواب فرزندش^[۵] و از حوادث آینده^[۶] آگاه شد و فهمید او در آینده مقام بلندی خواهد داشت^[۷]. تعبیر خواب ایشان و آگاهی از حقیقت آن، حکایت از آگاه بودن ایشان از غیب است و خداوند او را مشمول این لطف قرار داده است^[۸].
و یا در آیه‌ای دیگر آمده است: ﴿اذْهَبُوا بِقَمِيصِي هَذَا فَأَلْقُوهُ عَلَى وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ وَلَمَّا فَصَلَتِ الْعِيرُ قَالَ أَبُوهُمْ إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ لَوْلَا أَنْ تُفَنِّدُونِ﴾^[۹]؛ حضرت یعقوب(ع) هنگامی که فرزندانش از مصر به سوی کنعان روانه شدند، فرمود: «من بوی یوسف را می‌شنوم».^[۱۰] ایشان از فرسنگ‌ها فاصله بوی یوسف را می‌شنود و از وصال نزدیک خبر می‌دهد. این آگاهی از غیب است^[۱۱].
نتیجه اینکه بر طبق آیات قرآن حضرت یعقوب(ع) علم غیب داشته است.

پاسخ تفصیلی

علم غیب داشتن تبعی پیامبران

در قرآن مجید آیاتی وجود دارد که آشکارا آگاهی پیامبران و برخی از بندگان خاص خدا را از امور پنهان از حس، تصدیق می‌کند و هیچ فرد مسلمانی که قرآن را وحی آسمانی می‌داند پس از دقت در مفاد آنها، نمی‌تواند در این مسأله تردید داشته باشد، یکی از این پیامبران حضرت یعقوب(ع) است^[۱۲].

بیان آیات مربوطه

برخی از آیات دال بر علم غیب داشتن ایشان است^[۱۳] مانند: ﴿... وَكَذَلِكَ يَجْتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِنْ تَأْوِيلِ الْأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَعَلَى آلِ يَعْقُوبَ كَمَا أَتَمَّهَا عَلَى أَبَوَيْكَ مِنْ قَبْلُ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾^[۱۴]؛^[۱۵] حضرت یعقوب(ع) از حقیقت خواب فرزندش^[۱۶] و از حوادث آینده^[۱۷] آگاه شد و فهمید او در آینده مقام بلندی خواهد داشت^[۱۸]. تعبیر خواب ایشان و آگاهی از حقیقت آن، حکایت از آگاه بودن ایشان از غیب است و خداوند او را مشمول این لطف قرار داده است^[۱۹].
و یا در آیه‌ای دیگر آمده است: ﴿اذْهَبُوا بِقَمِيصِي هَذَا فَأَلْقُوهُ عَلَى وَجْهِ أَبِي يَأْتِ بَصِيرًا وَأْتُونِي بِأَهْلِكُمْ أَجْمَعِينَ وَلَمَّا فَصَلَتِ الْعِيرُ قَالَ أَبُوهُمْ إِنِّي لَأَجِدُ رِيحَ يُوسُفَ لَوْلَا أَنْ تُفَنِّدُونِ﴾^[۲۰]؛^[۲۱] حضرت یعقوب(ع) هنگامی که فرزندانش از مصر به سوی کنعان روانه شدند، فرمود: «من بوی یوسف را می‌شنوم»^[۲۲] ایشان از فرسنگ‌ها فاصله بوی یوسف را می‌شنود و از وصال نزدیک خبر می‌دهد. این آگاهی از غیب است^[۲۳]. و به علم لدنی پیامبران مربوط می‌باشد که حدود آن در اختیار خداست و هرگاه خدا بخواهد، آنان با علم غیب از دورترین نقاط جهان و حوادث آن آگاه می‌شوند و هرگاه مصلحت نباشد، از نزدیک‌ترین مسائل خود آگاهی نمی‌یابند^[۲۴].
و نیز آمده است: ﴿وَلَمَّا دَخَلُواْ مِنْ حَيْثُ أَمَرَهُمْ أَبُوهُم مَّا كَانَ يُغْنِي عَنْهُم مِّنَ اللَّهِ مِن شَيْءٍ إِلاَّ حَاجَةً فِي نَفْسِ يَعْقُوبَ قَضَاهَا وَإِنَّهُ لَذُو عِلْمٍ لِّمَا عَلَّمْنَاهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ﴾^[۲۵]؛ در این آیه بیان شده حضرت یعقوب(ع) با عالم غیب در ارتباط بود و خداوند علومی را به وی آموزش می‌داد^[۲۶].
نتیجه اینکه بر طبق آیات قرآن حضرت یعقوب(ع) علم غیب داشته است.

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ «... و بدین گونه پروردگارت تو را برمی‌گزیند و به تو از (دانش) خوابگزاری می‌آموزد و نعمت خویش را بر تو و بر خاندان یعقوب تمام می‌گرداند چنان‌که پیش از این بر پدرانت ابراهیم و اسحاق تمام گردانید که پروردگار تو دانایی فرزانه است» سوره یوسف، آیه ۴ ـ ۶.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴-١٠۰؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ ر.ک. بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.
↑ ر.ک. مجمع البیان، ج۵، ص ٢١٠؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ – ۱۰۵.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ «این پیراهن مرا ببرید و آن را بر چهره پدرم بیفکنید تا بینا شود، و همه خاندانتان را نزد من آورید. و چون کاروان (از شهر مصر) بیرون رفت پدرشان (در کنعان) گفت: اگر مرا گول و خرف ندانید من بوی یوسف را می‌شنوم.» سوره یوسف، آیه ۹۳ و ۹۴
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ مهری، آگاهی‌های غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج۱۰، ص۱۶۴.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ «... و بدین گونه پروردگارت تو را برمی‌گزیند و به تو از (دانش) خوابگزاری می‌آموزد و نعمت خویش را بر تو و بر خاندان یعقوب تمام می‌گرداند چنان‌که پیش از این بر پدرانت ابراهیم و اسحاق تمام گردانید که پروردگار تو دانایی فرزانه است» سوره یوسف، آیه ۴ ـ ۶.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ ر.ک. بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.
↑ ر.ک. مجمع البیان، ج۵، ص ٢١٠؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ «این پیراهن مرا ببرید و آن را بر چهره پدرم بیفکنید تا بینا شود، و همه خاندانتان را نزد من آورید. و چون کاروان (از شهر مصر) بیرون رفت پدرشان (در کنعان) گفت: اگر مرا گول و خرف ندانید من بوی یوسف را می‌شنوم.» سوره یوسف، آیه ۹۳ و ۹۴
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ مهری، آگاهی‌های غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵.
↑ ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.
↑ ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱۰، ص ۱۶۴.
↑ «و چون از جایی که پدرشان فرمان داده بود (به مصر) در آمدند این کار، ایشان را از قضای خداوند هیچ باز نداشت مگر همین که نیازی را که در درون یعقوب بود برآورد و البته او از دانشی برخوردار بود که بدو آموخته بودیم اما بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره یوسف، آیه ۶۸.
↑ ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج۱۰، ص۱۳۲.

[1] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[2] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[3] «... و بدین گونه پروردگارت تو را برمی‌گزیند و به تو از (دانش) خوابگزاری می‌آموزد و نعمت خویش را بر تو و بر خاندان یعقوب تمام می‌گرداند چنان‌که پیش از این بر پدرانت ابراهیم و اسحاق تمام گردانید که پروردگار تو دانایی فرزانه است» سوره یوسف، آیه ۴ ـ ۶.

[4] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴-١٠۰؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.

[5] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[6] ر.ک. بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.

[7] ر.ک. مجمع البیان، ج۵، ص ٢١٠؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ – ۱۰۵.

[8] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[9] «این پیراهن مرا ببرید و آن را بر چهره پدرم بیفکنید تا بینا شود، و همه خاندانتان را نزد من آورید. و چون کاروان (از شهر مصر) بیرون رفت پدرشان (در کنعان) گفت: اگر مرا گول و خرف ندانید من بوی یوسف را می‌شنوم.» سوره یوسف، آیه ۹۳ و ۹۴

[10] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ مهری، آگاهی‌های غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵.

[11] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج۱۰، ص۱۶۴.

[12] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[13] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[14] «... و بدین گونه پروردگارت تو را برمی‌گزیند و به تو از (دانش) خوابگزاری می‌آموزد و نعمت خویش را بر تو و بر خاندان یعقوب تمام می‌گرداند چنان‌که پیش از این بر پدرانت ابراهیم و اسحاق تمام گردانید که پروردگار تو دانایی فرزانه است» سوره یوسف، آیه ۴ ـ ۶.

[15] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.

[16] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[17] ر.ک. بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.

[18] ر.ک. مجمع البیان، ج۵، ص ٢١٠؛ بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵.

[19] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[20] «این پیراهن مرا ببرید و آن را بر چهره پدرم بیفکنید تا بینا شود، و همه خاندانتان را نزد من آورید. و چون کاروان (از شهر مصر) بیرون رفت پدرشان (در کنعان) گفت: اگر مرا گول و خرف ندانید من بوی یوسف را می‌شنوم.» سوره یوسف، آیه ۹۳ و ۹۴

[21] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[22] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰؛ مهری، آگاهی‌های غیبی، ماهنامه پاسدار اسلام، شماره ۱۵۵.

[23] ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۹۴ ـ ١٠۰.

[24] ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج ۱۰، ص ۱۶۴.

[25] «و چون از جایی که پدرشان فرمان داده بود (به مصر) در آمدند این کار، ایشان را از قضای خداوند هیچ باز نداشت مگر همین که نیازی را که در درون یعقوب بود برآورد و البته او از دانشی برخوردار بود که بدو آموخته بودیم اما بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره یوسف، آیه ۶۸.

[26] ر.ک. رضایی اصفهانی، تفسیر قرآن مهر، ج۱۰، ص۱۳۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

[۲۵]

[۲۶]