بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بررسی علم اولیای الهی
با نگاهی به کتاب «تقویة الایمان»
زبانفارسی
پژوهشگرسید محمد فائز باقری (هند)
استاد راهنماعسکر دیرباز (ایران)
موضوععلم امام، علم پیامبر خاتم(ص)، علم غیب و علم غیب پیامبر
مذهبشیعه
سال دفاع۱۳۹۱
وابسته بهجامعة المصطفی العالمیة
وبگاه معرفجامعة المصطفی العالمیة
شماره رکورد۵۵۶۸۸۳ مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی

بررسی علم اولیای الهی با نگاهی به کتاب تقویة الایمان پایان‌نامه‌ای است که به موضوع امامت می‌پردازد و به بحث علم امام از دیدگاه کتاب تقویة الایمان نگاه ویژه دارد. این پایان‌نامه توسط آقای سید محمد فائز باقری نگاشته و در مجتمع آموزش عالی امام خمینی وابسته به جامعة المصطفی العالمیة دفاع شده است. استاد راهنمای این پایان‌نامه آقای عسکر دیرباز و استاد مشاور آن آقای محسن غرویان است.[۱]

چکیده پایان‌نامه

  • پژوهشگر این پایان‌نامه در ابتدای چکیده خود می‌گوید: «مسئله علم اولیای الهی، از مسائل مهمی است که بر آن شبهه وارد شده است. این پژوهش با توجه به اشکالات کتاب تقویة الایمان، ضمن بررسی این موضوع، به اشکالات این کتاب پاسخ داده است».
  • در این رساله آمده است: «مراد از اولیای الهی، پیامبر(ص) و مراد از علم، علومی است که معصوم، به لحاظ مقام خود واجد آن است. با توجه به مفاد آیات، روایات و ادله عقلی، اولیای الهی دارای علم گسترده و فراوان هستند. البته علم آنان با علم خداوند مقایسه نمی‌شود؛ علم خدا ابدی، سرمدی، استقلالی و ذاتی است؛ ولی علم اولیای الهی، محدود، غیر مستقل، به تبع و اعطایی است. علم پیامبر(ص) لدنی و حضوری است و به استثنای علم مخصوص خداوند، تعمیم دارد».
  • پژوهشگر می‌افزاید: «سه دیدگاه درباره علم پیامبر(ص) وجود دارد:
  1. باور به علم آنان در محدوده نیازهای دینی و رسالتی.
  2. باور به علم گسترده و نامحدود آنان به استثنای علم مخصوص واجب تعالی.
  3. تردید در محدود و نامحدود بودن علم آنان. علم غیب ذاتی، مخصوص خداوند است و اعتقاد به ثبوت آن برای غیر خدا، موجب کفر و شرک است؛ ولی این انحصار منافاتی با اعطای مقام آگاهی از امور غیبی به افراد گزینش شده توسط خداوند ندارد.
  • در این رساله آمده است: «دسته‌ای از آیات، علم غیب را برای غیر خدا اثبات و دست‌های دیگر نفی می‌کنند و جمع بین این دو دسته از آیات این است که مراد از نفی، علم ذاتی و استقلالی است و مراد از اثبات، علم خدادادی و اعطایی است و این باور اختصاص به شیعیان ندارد».
  • منابع علوم اولیای الهی از نظر روایات در این پژوهش عبارت است از: «قرآن، وحی و الهام، تحدیث، اسم اعظم، توارث، صحف انبیای پیشین، کتاب جفر، کتاب جامعه، و مصحف فاطمه(س)».
  • پژوهشگر به اشکالات کتاب تقویة الایمان بر علم غیب پاسخ داده و نسبت غلو، شرک و کفر را بررسی نموده و به نسبت شرک، کفر و غلو بودن باور به علم غیب اولیای الهی توسط شاه اسماعیل دهلوی پاسخ داده است. نتیجه اینکه باور به وجود علم غیب برای اولیای الهی، با توحید کاملاً سازگار است.

فهرست پایان‌نامه

اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورندگان

سید محمد فائز باقری (پژوهشگر)
سید محمد فائز باقری
حجت الاسلام و المسلمین سید محمد فائز باقری (متولد ۱۳۵۸، هندوستان)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: جعفر سبحانی، ناصر مکارم شیرازی و سید محمد حسینی قزوینی پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع کارشناسی ادبیات اردو دانشگاه لاکنؤ هندوستان به اتمام رساند. عضویت در مجمع محققین هند از جمله فعالیت‌های وی است. او به راهنمایی و مشاوره و داوری پایان‌نامه‌های دانشجویان در جامعة المصطفی العالمیة نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «بررسی علم اولیای الهی»، «بررسی علم غیب ائمه در قرآن و حدیث»، «غدیر اور نهج البلاغه»، «غدیر اور سیاسی ولایت»، «بررسی و نقد ادله رؤیت خدا» و «قرائت‌های مختلف از دین» برخی از این آثار است.[۲]
عسکر دیرباز (استاد راهنما)
عسکر دیرباز
حجت‌ الاسلام‌ و المسلمین دکتر عسکر دیرباز، (متولد ۱۳۳۸ ش، آذربایجان شرقی)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: محمد فاضل لنکرانی، حسن حسن‌زاده آملی و عبدالله جوادی آملی پیگیری کرد. وی تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری فلسفه دانشگاه تربیت مدرس تهران به اتمام رساند. جانشین عقیدتی سیاسی وزارت دفاع، مسئول تربیت مربی در سپاه پاسداران و ریاست دانشگاه قم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «تجرد ادراک در حكمت متعاليه»، «بررسی دلیل ضرورت قانون در اثبات نبوت عامه»، «مناسبات دین و اقتصاد»، «سیاست خارجی دولت دینی با تاکید بر مفاهیم تقیه و انتظار»، «روش‌های اثرگذاری انتظار در جامعه منتظر»، «توسعه پایدار»، «مبانی عقلی احتجاجات معصومین (ع)» و «عدالت اقتصادی در کلام و سیره علی (ع)»،برخی از این آثار است.[۳]
محسن غرویان (استاد مشاور)
محسن غرویان
حجت الاسلام و المسلمین محسن غرویان (متولد ۱۳۳۸ ش، نیشابور)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، محمد فاضل لنکرانی، میرزا جواد تبریزی، عبدالله جوادی آملی، ناصر مکارم شیرازی، محمد تقی مصباح یزدی پیگیری کرد. همکاری با هیئت علمی دانشگاه بین‌المللی جامعة المصطفی العالمیة، عضو هیئت علمى و استاد مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى، تأسیس مؤسسه فرهنگى انتشاراتى یمین، محقق بنیاد فرهنگى باقرالعلوم (ع)، نویسنده و عضو هیئت علمى مؤسسه در راه حق، هیئت بررسى کتاب اداره کل ارشاد اسلامی قم از جمله فعالیت‌های وی است.[۴] او علاوه بر تدریس در حوزهٔ علمیه به تألیف مقالات و کتب دینی و اعتقادی مبادرت ورزیده است و تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «شناخت پیامبر اعظم از دیدگاه عقل قرآن و حدیث»، «پرتوى از کلمات امام حسین (ع)»، «بحثی درباره علم غیب امام علی (ع)»، «هدایت به امر در تفسیر المیزان»، «أسئلة و شبهات فی باب علم الغیب»، «ولایت فقیه حکیم»، «ضرورت نبوت از دیدگاه عقل»، «نقدی بر مقاله مهدویت و احیای دین» و «حکومت علوی علنی» برخی از این آثار است.[۵]

استخراج مقاله از پایان‌نامه

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

چاپ پایان‌نامه به صورت کتاب

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس