تألیف قلوب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تألیف قلوب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ فقه سیاسی
مدخل اصلیتألیف قلوب - تألیف قلوب در لغت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

تألیف قلوب در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث فقه سیاسی است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی فقه سیاسی مراجعه شود.

پاسخ نخست

ابوالفضل شکوری

حجت الاسلام و المسلمین ابوالفضل شکوری در کتاب «فقه سیاسی اسلام» در این‌باره گفته‌ است:

«“تألیف” از کلمه “الفت” گرفته شده و در لغت به معنای ارتباط پیدا کردن و جوش و پیوند خوردن می‌باشد. کلمه “التیام” نیز به معنای پیوند و جوش‌خوردن است، اما فقط در امور مادی و مربوط به جسم استعمال می‌شود، مانند التیام زخم.

اما الفت و تألیف، پیوند و جوش‌خوردن معنوی دو چیز و دو موجود را می‌گویند؛ مانند: اینکه دو قلب متعلق به دو انسان به واسطه علاقه و محبت، الفت پیدا کنند و به هم جوش بخورند و نیز مانند این که مفاهیم و معانی متعددی با هم تألیف شوند و جوش بخورند و مقصود واحدی را تداعی نمایند. کلمه الفت و تألیف، در قرآن مجید نیز به این معنا و منظور استعمال شده است آنجا که می‌فرماید: ﴿إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا[۱].

و در جای دیگر می‌فرماید: ﴿وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ إِنَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ[۲].

بنابراین، معنای تألیف قلوب از نظر لغت؛ یعنی ارتباط پیدا کردن و پیوند دل‌ها»[۳]

پانویس

  1. «و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید و نعمت‌های خداوند را بر خود فرا یاد آورید که دشمنان (همدیگر) بودید و خداوند دل‌های شما را الفت داد و به نعمت او با هم برادر شدید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.
  2. «و دل‌های آنان را با هم پیوستگی داد؛ اگر همه آنچه را در زمین است می‌بخشیدی میان دل‌های آنها پیوستگی نمی‌دادی اما خداوند ایشان را با هم پیوستگی داد؛ بی‌گمان او پیروزمندی فرزانه است» سوره انفال، آیه ۶۳.
  3. شکوری، ابوالفضل، فقه سیاسی اسلام، ص ۴۰۴.