تحلیلی از عصمت وحی در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تحلیلی از عصمت وحی
در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهعبدالرضا مظاهری
موضوعوحی و مجاری علم لدنی
مذهبشیعه
منتشر شده دردوفصلنامه پژوهش‌نامه قرآن و حدیث
وابسته بهانجمن علوم قرآن و حدیث ایران
محل نشرتهران، ایران
تاریخ نشرپاییز و زمستان ۱۳۹۴
شماره۱۷
تعداد صفحات۱۸
شماره صفحاتاز صفحه ۲۵ تا ۴۲ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه تخصصی مجلات نور

تحلیلی از عصمت وحی در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی عصمت وحی و علت عصمت وحی در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی می‌پردازد. این مقاله ۱۹ صفحه‌ای به قلم عبدالرضا مظاهری نگاشته شده و در دوفصلنامه پژوهش‌نامه قرآن و حدیث (شماره ۱۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۴) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

  • نویسنده در چکیده مقاله می‌نویسد: «برخی وحی را یک امر بشری و تجربه درونی دانسته‌اند که دارای یک فرایند تاریخ‌مند است و با الهام و مکاشفه برابر بوده و خطاپذیر می‌باشد. در قرآن کریم به انواع معانی وحی اشاره شده است و وحی تشریعی را مخصوص انبیاء دانسته و علت عصمت آن را "وهبی" بودن آن می‌داند. علاءالدوله سمنانی کشف را نسبی دانسته و قابلیت‌های سالک را در صحت و سقم مکاشفات تأثیرگذار می‌داند. ابن عربی برای عصمت وحی می‌گوید: در وحی القاء معنی از طریق لفظ نیست بلکه عین معنی بی‌واسطه منتقل می‌شود. لذا احتمال وقوع خطا در فهم مخاطب مطرح نیست. وحی عین حقایق وحیانی است که با بصر باطنی نبی مشاهده می‌شود. وحی اشاره‌ای است که جانشین عبارت می‌شود و اشاره عین مشارالیه است. و چون با سرعت واقع می‌شود. فهم و افهام و مفهوم از آن یک حقیقت است. به همین خاطر دارای عصمت است».[۲]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
  • مقدمه؛
  • بشری یا الهی بودن وحی؛
  • کاربردهای لفظ وحی در قرآن کریم:
    • ادراک غریزی؛
    • الهام و القاء در قلب؛
    • القائات شیطانی؛
    • انزال کلام الهی بر انبیاء؛
    • اشاره؛
  • الهام؛
  • چگونگی فهم قرآن توسط اولیاء؛
  • صحیح یا غلط بودن کشف؛
  • موانع صحت کشف از ناحیه مکاشف؛
  • علم‌الاسرار؛
  • فرق وحی تشریعی با مکاشفه؛
  • تعریف وحی و چگونگی القاء آن؛
  • عصمت در تعریف وحی؛
  • عصمت وحی؛
  • علت خطاناپذیری وحی؛
  • عصمت وحی از دیدگاه ابن عربی؛
  • مراتب نزول وحی از دیدگاه ابن عربی:
    • مرتبه عقل؛
    • مرتبه نفس؛
    • مرتبه عرش؛
    • مرتبه کرسی؛
    • مرتبه سدرة‌المنتهی؛
    • مرتبه بشری؛
  • دفاع از عصمت انبیاء؛
  • نتایج مقاله؛
  • کتاب شناسی.

دربارهٔ پدیدآورنده

عبدالرضا مظاهری
آقای دکتر عبدالرضا مظاهری (متولد ۱۳۴۱ ش، خمین)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری عرفان اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی به اتمام رساند. عضو هیئت علمی گروه ادیان و عرفان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «شرح نقش الفصوص»، «اندیشه ابن‌عربی»، «خواب و رؤیا از دیدگاه ابن‌عربی»، «شرح تعلیقه آیةالله العظمی امام خمینی بر فصوص الحکم ابن عربی» و «تحلیلی از عصمت وحی در برابر مکاشفه و تجربه عرفانی» برخی از این آثار است.[۳]

پانویس

دریافت متن