تربیت توحیدی و نقش آن در پی‌ریزی شخصیت اسلامی (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تربیت توحیدی
و نقش آن در پی‌ریزی شخصیت اسلامی

ترجمه نظرات فی الإعداد الروحی
زبانفارسی
نویسندهحسین معن
تحقیق یا تدوینسید علی‌رضا مددی
مترجماحمد ناظم
ویراستارانعباس جباری‌ مقدم، مهدی بهزادیان
موضوعسیره، سیره تربیتی، تربیت، تربیت توحیدی
مذهبشیعه
ناشرانتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
وابسته بهدفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۷ ش
چاپاول
تعداد صفحه۳۳۵
شابک۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۶-۸۶-۰
شماره ملی۱‎۷‎۷‎۴‎۲‎۱‎۸

تربیت توحیدی و نقش آن در پی‌ریزی شخصیت اسلامی ترجمه فارسی کتاب نظرات فی الإعداد الروحی اثر حسین معن به زبان عربی است که به بررسی نسبت بین ایمان، توحید و انجام تکالیف فردی و اجتماعی با مساله تربیت می‌پردازد. این کتاب به کوشش احمد ناظم به فارسی ترجمه شده است و انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر، آثار اعتقاد به خداوند و تعبد داشتن نسبت به فرامین الهی در تربیت افراد مورد بحث و بررسی قرار گرفته، و رابطه اندیشه با بندگی و عبادت و هم‌چنین رابطه ساحت عاطفی با خطوط بندگی ترسیم شده است.

نگارنده قصد دارد نشان دهد اعتقاد به توحید و ایمان به خداوند و زهد، انجام تکالیف الهی، یاد خداوند، یاد مرگ و بالاخره داشتن جهان‏‌بینی توحیدی، نقش به‏‌سزایی در پرورش روحی انسان‌ها دارد. از نظر وی، دوستی و محبت خداوند، راضی‌ بودن به قضا و قدر الهی، پارسایی و صبر در برابر مشکلات زندگی که حاصل همان جهان‏‌بینی توحیدی است، ابزارهای مناسبی برای تربیت انسان‌ها است و بدون آن‌ها نمی‏‌توان امید به تربیت صحیح داشت».

فهرست کتاب

  • سخنى با خواننده؛
  • آشنایى با مؤلف کتاب شهید مجاهد شیخ حسین معن؛

فصل اول: چیستى و چرایى آمادگى روحى و پرورش معنوى

  • معیار ارزیابى؛
  • رویکرد صوفى مآبى؛
  • رویکرد فکرى و سیاسى؛
  • رویکرد جامع اسلام؛
  • اهمیت پرورش روحى؛
  • آمادگى روحى براى تحمل پیامى گران؛
  • دلایل لزوم آمادگى روحى؛
  • تربیت روحى در سیره پیشوایان(ع)؛
  • بُعد روحى و باطنى مناسک و عبادات؛
  • پرورش روحى در معرض تحریف؛
  • عناصر تشکیل دهنده بُعد روحى؛

فصل دوم: رابطه ساحت اندیشه و منطق بندگى

  • نقش اندیشه در شخصیت اسلامى؛
  • بینش و فهم؛
  • مراحل اعتقاد؛
  • یاد خدا؛
  • آثار یاد خدا؛
  • نگرش مؤمن به زندگى؛
  • یاد مرگ و روز قیامت؛
  • جهان بینى (نگرش انسان به جهان)؛
  • بینش تاریخى؛
  • ناپایدارى مراحل تاریخى؛
  • یگانگى مسیر؛
  • حتمى بودن پیروزى نهایى؛
  • وعده مشروط؛
  • وعده مطلق؛
  • امامت؛
  • خودآگاهى؛
  • احساس عزت نفس در سایه بندگى خداوند؛
  • جمع گرایى و روحیه برادرى؛
  • تواضع و فروتنى؛

فصل سوم: رابطه ساحت عاطفى با خطوط بندگى

  • نقش قواى درونى در زندگى انسان؛
  • قواى درونى از دیدگاه اسلام؛
  • کنترل عواطف دینى در سیره بزرگان؛
  • دوستى خداوند؛
  • نتایج و آثار دوستى خداوند؛
  • اطاعت خداوند و پایدارى در دین؛
  • انس گرفتن با یاد خدا و رسول در تنهایى؛
  • محبت به دین و تلاش در راه آن؛
  • دوستى با مؤمنان یا دوستى به خاطر خداوند؛
  • حس هم دردى؛
  • ارتباط قلبى با خداوند (خوف و رجاء)؛
  • امید بستن به خدا در هنگام گرفتارى و مصیبت؛
  • احساس خشیت از مقام خداوند متعال؛
  • انس گرفتن با خداوند و خشنودى به قضاى الهى؛
  • آثار ارتباط قلبى با خداوند؛
  • خشنودى به قضا و قدر خداوند؛
  • پارسایى؛
  • پارسایى عامل رهایى بخش؛
  • زهد گرایشى درونى؛
  • فرق پارسایى و شکیبایى؛
  • آرامش در شخصیت اسلامى؛
  • پیوند عاطفى با دین و تلاش براى گسترش آن؛
  • مرز پیوند درونى با دین؛
  • خشم در راه دین؛

فصل چهارم: رابطه ساحت اراده با اخلاق بندگى

  • اراده معطوف به حق تعالى محور اصلى شخصیت اسلامى؛
  • دوگانگى شخصیتى؛
  • تفاوت دوگانگى و نفاق؛
  • دوگانگى آشکار و دوگانگى پنهان؛
  • تسلط کامل اراده معطوف به حق تعالى؛
  • پاى بندى عملى به اسلام؛
  • پایدارى و توجیه گرى؛
  • دوستى اهل بیت ابزارى براى توجیه گرى؛
  • فهم اجتماعى و سیاسى از دین؛
  • اعتقاد به جبر و ارجاء (جبریون و مرجئه)؛
  • تردید در احکام شرعى و کوچک شمردن گناه؛
  • صبر؛
  • صبر در هنگام بلا؛
  • صبر در مقابل خواسته نفسانى؛
  • صبر بر عبادت؛
  • صبر اخلاقى؛
  • صبر در هنگام خشم؛
  • صبر در برابر شکمبارگى و شهوت؛
  • صبر در برابر میل انسان به یاوه گویى؛
  • صبر در رازدارى؛
  • پایدارى در راه اندیشه؛
  • صبر بر ادامه راه و پیوستگى فعالیت ها؛
  • صبر بر استقامت در اوج فعالیت اجتماعى؛
  • اخلاص؛
  • اخلاص معیارِ ارزش حقیقى عمل؛
  • دشوارى اخلاص براى خدا؛
  • گستردگى دامنه عبادت و اخلاص؛
  • توکل عاملِ تقویت اراده؛
  • تصمیم و توکل؛
  • توکل، تقویت کننده پایدارى در برابر تهدیدها و مشکلات؛
  • تقویت اراده براى انجام کار؛
  • افراط در اتکاى به خداوند، افراط در اعتماد به نفس و توکل؛
  • توکل و برنامه ریزى در زندگى؛
  • دوراندیشى بُعد دیگرى از اراده معطوف به حق تعالى؛
  • تدبیر بدون عمل و عمل بدون تدبیر؛

فصل پنجم: ابزارهاى پرورش روحى

  • تربیت بُعد روحى؛
  • تحمل سختى در راه تربیت روحى؛
  • شب زنده دارى؛
  • اثر تربیتى نماز شب؛
  • پیامبر و اصحاب و آمادگى با نماز شب؛
  • ذکر کثیر حق؛
  • دو نمونه تربیتى؛
  • تلاوت قرآن کریم و تدبر در آن؛
  • قرآن زیربناى فکرى و روحى؛
  • تأثیر تلاوت قرآن؛
  • محیط هاى مذهبى؛
  • برادر دینى شایسته؛
  • زمان هاى ویژه براى عبادت و تربیت؛
  • فرهنگ ایمانى؛
  • مخالفت هواى نفس با روزه دارى؛
  • محاسبه و نقد درونى؛
  • اعتکاف؛
  • نگاهى کلى به راهکارهاى تربیتى؛
  • سخن پایانى؛
  • کتاب نامه.[۱]

دربارهٔ پدیدآورندگان

  • حجت الاسلام و المسلمین شهید حسین معن (حسين معن ناصر آل حسانی) (متولد ۱۳۳۳ش، کربلا/ متوفای ۱۳۵۹ ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرت آیت‌الله: سید محمد باقر صدر پیگیری کرد. وی یکی از رهبران حزب الدعوة بود. او علاوه بر فعالیت‌های سیاسی در مخالفت با رژیم بعث در عراق، به تحصیل، تدریس و نگارش آثار در علوم اسلامی پرداخته است و در زمان حیات خود چندین جلد کتاب به رشته تحریر در آورده است. «نظرات فی الإعداد الروحی»، «الحریة فی الإسلام»، «العلاقة الفقهیة فی الاقتصاد الإسلامی»، «شرح الأسس المنطقیة للسید الصدر» برخی از این آثار است.[۲]
  • در مورد مترجم احمد ناظم اطلاعاتی در دست نیست.

کتابهای وابسته

طرح جلد دیگر کتاب

پانویس

دریافت متن