ثابت بن یسار انصاری
مقدمه
ثابت بن یسار یا ثابت بن بشار[۱] از اصحاب پیامبر (ص) بود. نسب و قبیلهاش شناخته شده نیست. تنها طبری و ابن منذر به نقل از سدی در ذیل آیه ﴿وَإِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ سَرِّحُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَلَا تُمْسِكُوهُنَّ ضِرَارًا لِتَعْتَدُوا وَمَنْ يَفْعَلْ ذَلِكَ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ وَلَا تَتَّخِذُوا آيَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَمَا أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنَ الْكِتَابِ وَالْحِكْمَةِ يَعِظُكُمْ بِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ﴾[۲] از ثابت سخن به میان آوردهاند.[۳] ابوحیان نیز در کتاب خود بدون ذکر سند، به عمل ثابت و نزول آیه اشاره میکند. [۴] در این منابع آمده است که ثابت زمانی که همسر خود را طلاق میداد، دو یا سه روز پیش از تمام شدن عده طلاق برای آزردن او رجوع میکرد و باز با گذشت اندک زمانی او را طلاق میداد و چون این روند ۷ [۵] یا ۹ ماه ادامه یافت و همسرش را میرنجاند، در نکوهش کار او آیه ذیل نازل شد.[۶] خداوند در این آیه مردان را از هرگونه ظلم و تعدّی به زنان پس از طلاق دادن آنان نهی کرده و از آنان میخواهد که همسران خویش را به نیکی نگه داشته یا رها کنند.[۷]
منابع
پانویس
- ↑ جامع البیان، ج ۲، ص ۶۵۳؛ البحرالمحیط، ج ۲، ص ۲۱۷.
- ↑ «و چون زنان را طلاق دادید و به سرآمد عدّه خود نزدیک شدند، یا با شایستگی آنها را نگه دارید و یا به نیکی رها کنید و آنان را برای زیان رساندن نگه ندارید که (به آنها) ستم کنید و هر کس چنین کند، به خود ستم کرده است و آیات خداوند را به ریشخند نگیرید و نعمت خداوند را بر خویش به یاد آورید و (نیز) آنچه را از کتاب و حکمت برایتان فرستاده است که بدان اندرزتان میدهد؛ و از خداوند پروا کنید و بدانید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره بقره، آیه ۲۳۱.
- ↑ الاصابه، ج ۱، ص ۵۱۵.
- ↑ البحرالمحیط، ج ۲، ص ۴۸۸.
- ↑ البحرالمحیط، ج ۲، ص ۴۸۸.
- ↑ جامع البیان، ج ۲، ص ۶۵۳؛ الدرالمنثور، ج ۱، ص ۲۸۵؛ تفسیر بغوی، ج ۱، ص ۲۱۰.
- ↑ محقق راد، مصطفی، مقاله «ثابت بن یسار انصاری»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۹.