جعفر بن محمد طیار

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

جعفر بن محمد الطیار به نقل از تأویل الآیات الظاهرة در سند یک روایت تفسیر کنز الدقائق ذکر شده است: «روی مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ[۱] بِإِسْنَادِهِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الطَّيَّارِ عَنْ أَبِي الْخَطَّابِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ(ع) أَنَّهُ قَالَ: وَ اللَّهِ مَا كَنَّى اللَّهُ فِي كِتَابِهِ حَتَّى قَالَ:  يَا وَيْلَتَى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا [۲] وَ إِنَّمَا هِيَ فِي مُصْحَفِ عَلِيٍّ(ع)[۳] يَا وَيْلَتَى لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ الثَّانِيَ[۴] خَلِيلًا وَ سَيَظْهَرُ يَوْماً»[۵]و[۶].[۷]

شرح حال راوی

عنوان فوق نه در کتب رجال ذکر شده و نه در اسناد روایات واقع گردیده است؛ در نتیجه از راویان مهمل محسوب می‌گردد.

احتمال داده می‌شود که «جعفر»، مصحّف حمزة بن محمد الطیار بوده باشد که از اصحاب امام صادق(ع) شمرده شده[۸] و از آن حضرت روایت کرده است[۹] ولکن روایتی از وی از أبی الخطاب یافت نشده است؛ و چنان که محتمل است عنوان جعفر بن محمد الطّیّار صحیح باشد مقصود از آن جعفر بن إبراهیم بن محمد بن علی بن عبدالله بن جعفر الطیار بوده باشد که از اصحاب امام صادق(ع) شمرده شده[۱۰] و از آن حضرت نیز روایت کرده[۱۱] و نجاشی در ترجمه پسرش (سلیمان) وی را توثیق کرده است[۱۲]، نیز علامه حلی و ابن داود[۱۳].[۱۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. تأویل الآیات الظاهره، ص۳۷۱: ما رواه محمد بن العباس عن محمد بن إسماعیل بإسناده....
  2. ای وای! کاش فلانی را به دوستی نمی‌گرفتم! سوره فرقان، آیه ۲۸.
  3. فی مصحف فاطمة. (بحار الأنوار، ج۳۰، ص۲۴۶، ح۱۱۱ به نقل از تأویل الآیات الظاهرة).
  4. هذا من التفسیر لا التنزیل.
  5. يعني سيظهر ذلي المصحف یوماً أي في أیام ظهور المهدي(ع).
  6. تفسیر کنز الدقائق، ج۹، ص۳۸۶؛ تأویل الآیات الظاهره، ص۳۷۱: ... فمعنی هذا التأویل أن الظالم العاضّ علی یدیه الأول و الحال لا یحتاج إلی بیان؛ بحار الأنوار، ج٣٠، ص۲۴۵: ... و الحال بیّن لا یحتاج إلی بیان.
  7. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۵، ص 523-525.
  8. رجال الطوسی، ص۱۹۰، ش۲۳۵۰.
  9. الکافی، ج۱، ص۱۵۲، ح۱: علی بن إبراهیم بن هاشم، عن محمد بن عیسی، عن یونس بن عبدالرحمن، عن حمزة بن محمد الطّیّار، عن أبی عبد الله(ع) قال: ما من قبض و لا بسط إلا و لله فیه مشیئة و قضاء و ابتلاء}}.
  10. رجال الطوسی، ص۱۷۵، ش۲۰۶۵.
  11. الکافی، ج۸، ص۷۹، ح۳۴: «عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ بَكْرِ بْنِ صَالِحٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ قَالَ حَدَّثَنِي جَعْفَرُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ [بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ الطَّيَّارِ] عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ(ع)قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صحَسَبُ الْمَرْءِ دِينُهُ وَ مُرُوءَتُهُ وَ عَقْلُهُ وَ شَرَفُهُ وَ جَمَالُهُ وَ كَرَمُهُ تَقْوَاهُ».
  12. رجال النجاشی، ص۱۸۳ ش۴۸۳: سلیمان بن جعفر بن إبراهیم بن محمد بن علی بن عبدالله بن جعفر الطّیّار أبو محمد الطالبی الجعفری روی عن الرضا(ع). و روی أبوه عن أبی عبدالله و أبی الحسن(ع) و کانا ثقتین.
  13. خلاصة الأقوال (رجال العلامة الحلّی)، ص۹۲، ش۲۴؛ الرجال (ابن داود)، ص۶۱، ش۲۹۹.
  14. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۵، ص 525-526.