جنتان در قرآن

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

لَقَدْ كَانَ لِسَبَإٍ فِي مَسْكَنِهِمْ آيَةٌ جَنَّتَانِ عَنْ يَمِينٍ وَشِمَالٍ...[۱]. از عبارت به کار رفته سبأ در آیه فوق مشخص است که «محل سکونت» و مقصود از «دو باغ» به کجا مربوط می‌شود. از آنجا که صحبت در این موقعیت بر سر جَنَّتَانِ است. نیازی به ارائه توضیح در خصوص «مسکن» نمی‌بینیم.

دقیق شدن در جنتان

آیا این دو باغ که صحبت از آنان به میان آمده در راست و چپ آبادی بوده‌اند، آیا این دو باغ در داخل آبادی بوده‌اند؟ و یا در طرفین سد و یا دو طرف نهر واقع بوده‌اند؟ مفسران نوشته‌اند و گفته‌اند که سبأ که نام پدربزرگ ایشان: سبأ پسر شعیب، پسر یعقوب، پسر قحطان[۲] است و سرزمین آنان نیز به همین نام، نامگذاری شده است باغستان‌های پر میوه‌ای داشته‌اند و از بس غرق در نعمت و رزق بوده‌اند که صاحب تمدن گردیده‌اند.

از آنجا که مردم سرزمین سبأ رونق کشاورزی داشتند و این رونق را مدیون ذخیره‌سازی آب در سد مأرب بودند می‌توان یقین پیدا کرد که «جنتان» در پایاب سد و نزدیک آبادی قرار داشته است اما به کار رفتن چپ و راست در متن آیه می‌رساند که یکی در بالا دست و دیگری در پایین دست کانال یا آبادی بوده است.[۳]

مکان «دو باغ»

با توضیحاتی که ارائه شد نتیجه می‌گیریم که باغ‌ها در «یمن و در پایاب سد مأرب قرار داشته‌اند به اصطلاح امروزی آب از طریق کانال درجه یک وارد سد مأرب شده و از طریق کانال درجه دو، باغ بالا دست (راست) و باغ پایین دست (چپ) طرفین خویش یا آبادی را آبیاری می‌کرده است و این دو باغ در حریم سد مأرب قرار داشته‌اند.[۴]

منابع

پانویس

  1. «برای (قوم) سبا در مسکن‌هایشان نشانه‌ای (شگرف) وجود داشت: دو باغ از راست و چپ، از روزی پروردگارتان بخورید و او را سپاس گزارید! شهری است پاکیزه و پروردگاری آمرزنده» سوره سبأ، آیه ۱۵.
  2. ر.ک: تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۵۷۰.
  3. فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۴۲۰.
  4. فرزانه، محرم، اماکن جغرافیایی در قرآن، ص ۴۲۱.