جبل بن ابی قشیر
جبل بن ابی قشیر از چند منظر متفاوت، بررسی میشود: جبل بن ابی قشیر در قرآن - جبل بن ابی قشیر در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
جَبَل بن ابی‌قُشَیْر[۱] حَمَل بن ابی‌قُشَیْر[۲] از بزرگان و احبار یهود بنی قُرَیْظَه در مدینه بود.[۳] پس از هجرت رسول خدا (ص) به مدینه و مسلمان شدن گروه پرشماری از مردم اوس و خزرج، شمار مسلمانان افزون و پیامبر اکرم (ص) قدرتمند شد. بزرگان و احبار یهود و بنابر نظر ابن اسحاق از جمله آنان جبل بن ابی قشیر از آن رو که چشم دیدن عزت و قدرت اسلام و پیروان آن را نداشتند، از روی حسد و کینه‌توزی به دشمنی و رویارویی با آن حضرت برخاستند و حتی درصدد کشتن آن گرامی برآمدند. از جمله اقدام‌های آنان تلاش برای آشفته کردن ذهن و فکر مسلمانان و نشان دادن تعارض، تناقض و نقص در تعلیمات رسول خدا (ص) و آیات قرآن کریم بود. بدین منظور بزرگان و احبار یهود مکرر و دسته جمعی یا در گروه‌های دو و سه نفره نزد پیامبر (ص) آمده، به گمان خود از آن حضرت مسائل سختی می‌‌پرسیدند.[۴] به نقل ابن عباس روزی جبل بن ابی قشیر و شموئل بن زید از احبار بنی قریظه نزد آن گرامی آمده، گفتند: ای محمد! ما می‌‌دانیم قیامت چه زمانی برپا میشود. اگر تو رسول خدایی بگو زمان برپایی آن چه وقتی است؟ در پاسخ پرسش آنان خدای متعال آیه ﴿يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ﴾[۵] را فرو فرستاد و اعلام کرد که زمان برپایی قیامت را تنها خدا می‌‌داند.[۶]
از سوی دیگر به نقل قتاده، این آیه در پاسخ پرسش قریش از پیامبر، درباره زمان قیامت نازل شد[۷] که با مکی بودن سوره اعراف سازگارتر است.[۸]
منابع
پانویس
- ↑ السیرة النبویه، ابن هشام، ج ۲، ص ۵۱۳ - ۵۱۵؛ الروض الانف، ج ۴، ص ۳۷۵؛ السیرة النبویه، ابن کثیر، ج ۲، ص ۳۴۳.
- ↑ جامع البیان، ج ۹، ص ۱۸۳.
- ↑ السیرة النبویه، ابن هشام، ج ۲، ص ۵۱۳ - ۵۱۵؛ البدایة والنهایه، ج ۳، ص ۲۹۰؛ امتاع الاسماع، ج ۱۴، ص ۳۶۷ - ۳۷۰.
- ↑ السیرة النبویه، ابن هشام، ج ۲، ص ۵۱۳ - ۵۱۵؛ السیرة النبویه، ابن کثیر، ج ۲، ص ۳۴۴.
- ↑ «از تو از برپا شدن رستخیز می‌پرسند که چه هنگام است؟ بگو: دانش آن، تنها نزد پروردگار من است؛ هیچ کس جز او در زمان آن از آن پرده بر نمی‌دارد؛ (بار آن) در آسمان‌ها و زمین، سنگین است، جز ناگهان به سراغتان نمی‌آید؛ از تو می‌پرسند گویی تو از آن نیک آگاهی بگو: دانش آن، تنها نزد خداوند است اما بیشتر مردم نمی‌دانند» سوره اعراف، آیه ۱۸۷.
- ↑ جامع البیان، ج ۹، ص ۱۸۳؛ مجمع البیان، ج ۳، ص ۷۷۷؛ اسباب النزول، ص ۱۵۳.
- ↑ جامع البیان، ج ۹، ص ۱۸۳؛ مجمع البیان، ج ۳، ص ۷۷۷؛ اسباب النزول، ص ۱۵۳.
- ↑ الله‌اکبری، محمد، مقاله «جبل بن ابی قشیر»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۹.