ابوسود تمیمی غدانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از حسان بن قیس بن ابی سود)
ابوسود تمیمی غدانی
تصویر کهنی از مدینه
نام کاملابوسود تمیمی غدانی
جنسیتمرد
از قبیلهبنی‌تمیم
از اصحابپیامبر خاتم

مقدمه

ابن حجر وی را یک بار ابواسود آورده و حدیث « اَلْيَمِينَ اَلْفَاجِرَةَ لَتَنْقُلُ اَلرَّحِمَ » را به او نسبت داده، ولی بعد می‌گوید این تصحیف و صحیح ان «ابوسود» است. بنابراین، در جای دیگر ضمن آوردن نام این صحابی تحت عنوان أبوسود و اشاره به همان حدیث، درباره نسب وی گفتگو می‌کند[۱]. پیش از او، ابن اثیر[۲] هر دو نام را آورده، ولی در مورد دوم تفصیل داده که به نظر می‌رسد آن را پذیرفته است. ابن سعد[۳] همنام وی را أبوسود نگاشته و از او نقل می‌کند که رسول خدا فرمود: «قسم دروغی که از راه آن مال مسلمانی گرفته شود، عقیم کننده است». ابن قانع[۴] ضمن بیان همین حدیث ذیل کنیه ابوسود، نام او را حسان بن قیس ثبت کرده، ولی ابن حجر[۵] به وی چنین اعتراض می‌کند که ابوسود جد حسان است؛ زیرا ابن کلبی به مناسبت نسب بنی غدانه گفته است «وکیع» که به دلیل کشتن قتیبة بن مسلم در خراسان شهرت دارد و از او به وکیع بن ابی سود یاد می‌شود، در حقیقت وکیع بن حسان بن قیس بن ابی سود است[۶]. که در این صورت نسب به جد برده است. ابن عبدالبر[۷] به نقل از ابن درید، سخن از مجوسی بودن ابوسود گفته و احتمال آن را به دلیل همسایگی بنی تمیم با ایرانیان بعید نمی‌داند. ابن حجر[۸] احتمال مرسله بودن حدیث پیش گفته را از بخاری حکایت، ولی به گونه‌ای آن را توجیه می‌کند.[۹]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ابن حجر، ج۷، ص۲۵ و ۱۶۴.
  2. ابن اثیر، ج۶، ص۱۰ و ۱۵۵.
  3. ابن سعد، ج۷، ص۴۶.
  4. ابن قانع، ج۱، ص۲۰۱.
  5. ابن حجر، ج۷، ص۱۶۵.
  6. نیز ر. ک: بلاذری، ج۱۲، ص۱۹۰ و ۱۹۲.
  7. ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۴۸.
  8. ابن حجر، ج۷، ص۱۶۵.
  9. صادقی، مصطفی، مقاله «ابوسود تمیمی غدانی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۶۵.