دوره شکل‌گیری تشیع دوازده امامی (کتاب)
دوره شکل‌گیری تشیع دوازده امامی ترجمه فارسی کتاب اThe Formative Period of Twelver Shīʿism: Ḥadīth as Discourse between Qum and Baghdad کتابی است که با زبان فارسی به بررسی و تبیین دوره شکل‌گیری تشیع دوازده امامی و مسائل حدیثی در سه قرن نخست هجری، می‌پردازد. این کتاب به قلم آندره جی نیومن و به کوشش محمد رضا امین، لطف‌الله جلالی، مهدی ابوطالبی و حسن شكراللهی به فارسی ترجمه شده است. و انتشارات شیعه‌شناسی انتشار آن را به عهده داشته است.
| دوره شکل‌گیری تشیع دوازده امامی ترجمه اThe Formative Period of Twelver Shīʿism: Ḥadīth as Discourse between Qum and Baghdad | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| زبان اصلی | انگلیسی |
| نویسنده | آندره جی نیومن |
| مترجمان | محمد رضا امین، لطف‌الله جلالی، مهدی ابوطالبی و حسن شكراللهی |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات شیعه‌شناسی |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۶ ش |
| تعداد صفحه | ۴۹۶ |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۹۶۹۲۸-۶-۹ |
| شماره ملی | ۱۰۵۸۲۴۱ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «این کتاب تحلیلی در ۹ فصل به بررسی دوره شکل‌گیری تشیع دوازده امامی و مسائل حدیثی در سه قرن نخست هجری می‌پردازد. محور اصلی کتاب تحلیل سه اثر حدیثی الکافی، بصائر الدرجات و المحاسن میباشد که جزو نخستین متون حدیثی شیعه در عصر غیبت صغری هستند. نویسنده ضمن ارائه گزارشی از وضعیت بغداد و قم به مثابه دو مرکز فرهنگی شیعه در آن زمان به احادیث کلامی و اعتقادی این سه کتاب بخصوص درباره خداشناسی، امامت و شئون و مقامات امامان می‌پردازد. محوریترین بخش کتاب مربوط به کلینی است، به دلیل آنکه حجم روایات کلینی در مقایسه با صفار و برقی بیشتر است. فرضیه نویسنده درباره کلینی این است که وی مدت ۲۰ سال در بغداد زندگی کرده و روایات زیادی از محدثان این حوزه حدیثی نقل کرده است. در مقدمه قاسم جوادی نقدی بر نظریات و نتیجهگیریهای نویسنده نوشته است».
فهرست کتاب
- احادیث شیعه از منظر پژوهشگران احادیث سنی؛
- شیعه‌پژوهان و مجموعه‌های شیعی؛
- رویکرد تاریخی به احادیث شیعه؛
فصل اول: نمایی از بغداد شیعه در اوایل قرن سوم
- شیعه در اوایل قرن سوم؛
- اتحاد شیعه؛
- تشیعو قیام مردمی در دوران بنی‌امیه و اوایل دوران بنی‌عباس؛
- هرج و مرج ناشی از دومین جنگ داخلی و دیگر قیام‌های شیعی.
فصل دوم: نمایی از بغداد شیعه در اوخر قرن سوم
- شیعه در اوخر قرن سوم؛
- تجدید حیات شیعه؛
- وزارت‌های شیعی و ظهور بنی‌نوبخت؛
- عقل‌گرایی مشروط امامیه؛
- دستاورد‌های بنی‌نوبخت.
فصل سوم: گروه‌هایی از مؤمنان
- نمایی از دولت؛
- تسنن در ایران؛
- شیعه در ایران قرن سوم؛
- شیعه دوازده امامی در ایران؛
- پناهگاهی شیعه قم و طایفه اشعری؛
- قم اشعری و بغداد عباسی.
فصل چهارم: برقی و جرقه‌های آشنایی قمی‌ها اشعری‌ها با احادیث
- احمد بن محمد برقی؛
- برقی و محاسن.
فصل پنجم: بصائرالدرجات صفار
- بصائر به عنوان گفتمان قمی؛
- اهمیت عللم و علما؛
- نحوه انتقال و ماهیت اعجاز آمیز علم ائمه (ع)؛
- ماهیت منحصر به فرد ائمه و شیعیانشان؛
- توانایی‌های منحصر به فرد ائمه.
فصل ششم: واکنش قم به عقل‌گرایی بغداد
- کافی از نظر کلینی؛
- محوریت عقل و علم تخطئه عقل‌گرایی؛
- فضیلت علم.
فصل هفتم: نظر صفار و کلینی درباره ائمه و امامت
- ارتباط قمی‌ها با کلام حدیث‌گرای دوازده امامی؛
- الهیات کافی؛
- مقایسه کلام شیعه دوازده امامی در قم و بغداد؛
- رهیافتی مقایسه‌ای به امام شناسی در بصائر و کتاب الحجه کافی؛
- اشیاء و لوازم خاص تحت تصرف ائمه؛
- شخصیت‌های خاص ائمه؛
- توانایی‌های منحصر به فرد ائمه؛
- موارد محذوف توسط کلینی.
فصل هشتم: کافی از کلام تا احکام عملی
- ماهیت عملی احادیث؛
- روایات فروع کافی به مثابه گفتمان قمی درباره نکات عملی؛
- جمع‌آوری خمس و احکام آن؛
- جمع‌آوری و توزیع صدقات؛
- وجوب و اقامه نماز جمعه؛
- مواجهه آشکار با حکومت؛
- امر به معروف و نهی از منکر؛
- محدوده مجاز مواجهه و رابطه شخصی با حکومت؛
- اجرای حدود در عصر غیبت؛
- قضاوت در غیاب امام؛
- ائمه (ع) و جور در کافی؛
- خلاصه و نتیجه؛
- فهرست منابع.
دربارهٔ پدیدآورندگان
-
لطف‌الله جلالی
(مترجم) -
حسن شكراللهی
(مترجم) -
مهدی ابوطالبی
(مترجم) -
آندره جی نیومن
(نویسنده)
- دکتر آندره جی نیومن (Andrew J. Newman)، تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری مطالعات اسلامی دانشگاه کالیفرنیا به اتمام رساند. تأسیس وبگاه شیعه نیوز و عضویت در هیئت تحریریه بنیاد مطالعات اسلامی آکسفورد از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی در حوزه‌های مختلفی از تاریخ اسلام به ویژه دوران شکل‌گیری تشیع و فقه امامی تا دوره صفوی صاحب اثر است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «گفتمان حدیثی میان قم و بغداد» یکی از این آثار است.
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی ابوطالبی (متولد ۱۳۵۴ش)، علاوه بر تحصیلات حوزوی، تحصیلات آکادمیک خود را در مقطع دکتری علوم سیاسی مؤسسه امام خمینی به اتمام رساند. عضویت در گروه پژوهشی تاریخ و اندیشه معاصر مؤسسه امام خمینی، عضو شورای علمی گروه علوم سیاسی مؤسسه امام خمینی و ناظر طرح پژوهشی مواضع چالش فلسفه سیاسی اسلام و غرب از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «تبیین ناکارآمدی علم سیاست غربی در تحلیل نهضت امام خمینی»، «ارتجاع روشن فکری بعد از انقلاب اسلامی»، «تربیت دینی ازدیدگاه امام علی»، «مفهوم حسبه ازنظرعلمای شیعه وسنی» و «ازمطلق مشروطه تا مشروطه مطلق» برخی از این آثار است.[۱]
- حجت الاسلام و المسلمین حسن شکراللهی، دبیر اجرایی همایش «اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان»؛ استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد. حسن شکراللهی: دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد؛ عضو هيئت مدیره مؤسسه فرهنگی ولاء منتظر
- در باره لطف‌الله جلالی اطلاعاتی در دست نیست.