رأیه در فقه سیاسی

مقدمه

لواء و رأیه، هر دو به معنای "پرچم" است^[۱]. با این تفاوت که "لواء" پرچمی کوچک‌تر از "رأیه" بود. نقش اصلی آنها اغلب، در جنگ ایفا می‌شد و به علم و بیرق معروف بودند. اولین بار، مصری‌ها رأیه را بکار گرفتند و در عرب جاهلی پیش از اسلام نیز شایع بود؛ به گونه‌ای که هر قبیله‌ای، رأیه‌ای مخصوص داشت^[۲].

در جنگ بدر، مسلمانان سه رأیه داشتند: یکی، سفید که پیامبر (ص) آن را به "مصعب بن عمیر" داد و دوتای دیگر که سیاه بودند، یکی را علی (ع) حمل می‌کرد و به آن "عقاب" می‌گفتند که از "مرط"^[۳] درست شده بود و دیگری را یکی از انصار^[۴]. ابوسفیان نیز در این جنگ، حامل رأیۀ رؤسا بود که به نقش عقاب ترسیم شده بود. در نظر برخی، پیامبر (ص) دو پرچم سیاه را به دست رئیس قبیله اوس و خزرج سپرده است و علی (ع) در این جنگ، پرچمی را حمل نکرده است^[۵]. رأیه‌های اسلامی رنگ‌های گوناگونی داشته‌اند؛ مثلاً از بنی امیه رنگ "سرخ" از علویه رنگ "سفید" و از بنی عباس رنگ "سیاه".

هنگام گسترش اسلام در کشورهای شام، فارس و مصر، رأیه‌های دیگری با رنگ‌های متنوعی ابداع شد^[۶].^[۷]

منابع

فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی

پانویس

↑ فرهنگ معین، ج۳، ص۳۶۳۶.
↑ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۸۰.
↑ مرط، پوششی بود از پشم و یا خز که زن عرب آن را به سر می‌گذاشت.
↑ سیره حلبی، نقل از تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۸۰.
↑ طلیعه‌های بدر، ص۱۰.
↑ تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۸۱.
↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۵۶.

[1] فرهنگ معین، ج۳، ص۳۶۳۶.

[2] تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۸۰.

[3] مرط، پوششی بود از پشم و یا خز که زن عرب آن را به سر می‌گذاشت.

[4] سیره حلبی، نقل از تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۸۰.

[5] طلیعه‌های بدر، ص۱۰.

[6] تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۱۸۱.

[7] فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۵۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]