راه تشخیص روایت صحیح از غیر صحیح چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
راه تشخیص روایت صحیح از غیر صحیح چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلیمهدویت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

راه تشخیص روایت صحیح از غیر صحیح چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

علی اصغر رضوانی

آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:

«از آنجا که برخی از کذّابین از زمان پیامبر اکرم (ص) درصدد جعل و وضع حدیث و نسبت آن به پیامبر و اهل بیت (ع) بوده‌اند، لذا جا دارد که میزانی را برای تمییز بین حدیث صحیح از غیرصحیح به دست دهیم. در این باره به چند میزان می‌توان اشاره نمود:

  1. موافقت با قرآن: امام صادق (ع) از رسول خدا (ص) نقل کرده که فرمود: إنّ علىٰ كلِّ حقٍّ حقيقة وعلىٰ كلِّ صوابٍ نوراً، فما وافق كتابَ الله فخذوه وما خالف كتاب الله فدعوه[۱].
  2. موافقت با سایر کلمات معصومین (ع): حسن بن جهم می‌گوید: به امام رضا (ع) عرض کردم: از جانب شما احادیث مختلف به ما می‌رسد؟ حضرت فرمود: آنچه از جانب ما به شما رسید بر کتاب خداوند عزّوجلّ و احادیث ما مقایسه کنید، اگر شبیه آن دو است از ما می‌باشد، وگرنه از ما نیست[۲].
  3. موافقت با عقل و عدم مخالفت با حکم آن: در حدیثی از رسول خدا (ص) نقل است که فرمود: هر گاه از من حدیثی به شما رسید آن را بر کتاب خدا و حجت عقولتان عرضه بدارید، اگر موافق این دو بود قبول کرده وگرنه آن را بر دیوار زنید[۳]»[۴].

پانویس

  1. «همانا بر هر حقّی حقیقتی و بر هر صوابی نوری است، پس آنچه موافق کتاب خداست اخذ کرده و آنچه مخالف کتاب خداست رها کنید» کافی، ج ۱، ص ۶۹، ح ۱
  2. ما جآءک عنّا فقِس علی کتاب اللَّه عزّوجلّ وأحادیثنا، فإن کان یشبههما فهو منّا، وإن لم یکن یشبههما فلیس منّا؛ وسائل الشیعه، ج ۲۷، ص ۱۲۱، ح ۳۳۳۷۳
  3. شرح اصول کافی، ج ۲، ص ۳۴۳، ح ۱؛ تفسیر ابوالفتوح رازی، ج ۳، ص ۳۹۲
  4. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۸۸.