رکض در فقه سیاسی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

پا به فرار گذاشتن، گریختن، پای به زمین کوبیدن (در سختی و بلا)[۱]. اصل آن به معنای حرکت به جلو، تحریک[۲]، ضربه پا برای استخلاص[۳].

فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنَا إِذَا هُمْ مِنْهَا يَرْكُضُونَ[۴].

دشمنان رسالت و مخالفان آیات الهی زمانی که یقین به نزول بلای الهی پیدا می‌کردند، صحنه را خالی می‌کردند و تلاش داشتند خود را از مهلکه عذاب الهی خارج کنند. قرآن کریم واژه "رکض" را بر این حالت و حرکت مشرکان و کفار اطلاق نموده است. فرار از گذشتۀ نامطلوب و ناهنجار، راه گریزی از عذاب الهی نیست؛ زیرا سنت الهی قابل تغییر و بازگشت نیست[۵].[۶]

منابع

پانویس

  1. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۵۸.
  2. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۳۴.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۲۱۶.
  4. «و همین که عذاب ما را در (می) یافتند ناگاه از آن می‌گریختند» سوره انبیاء، آیه ۱۲.
  5. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۷، ص۲۵.
  6. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۱۵.