ساحت‌ها و اسرار نبوت و ولایت از منظر امام خمینی (مقاله)

ساحت‌ها و اسرار نبوت و ولایت از منظر امام خمینی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی و تبیین ساحت‌ها و حقیقت نبوت و ولایت از دیدگاه امام خمینی می‌پردازد. این مقاله ۲۰ صفحه‌ای به قلم حسن سعیدی نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌نامه متین (شماره ۱۸، بهار ۱۳۸۲) منتشر گشته است.[۱]

ساحت‌ها و اسرار نبوت و ولایت از منظر امام خمینی
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهحسن سعیدی
موضوعنبوت و ولایت
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه پژوهش‌نامه متین
وابسته بهپژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
محل نشرتهران، ایران
تاریخ نشربهار ۱۳۸۲
شماره۱۸
تعداد صفحات۲۰
شماره صفحاتاز صفحه ۹۵ تا ۷۴ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

چکیده مقاله

  • نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «این مقاله با یک پیشگفتار پیرامون شخصیت امام خمینی و ابعاد وجودی و نقش ایشان در احیای اندیشه دینی آغاز می‌‏گردد و هدفش پرداختن به یکی از ابعاد عرفانی اندیشه امام است. نگارنده در این مقاله مباحثی را پیرامون نبوت و ولایت که از محوری‏‌ترین مباحث عرفانی است مطرح کرده و کوشیده است در هر مسأله نظر امام خمینی را بیان کند. در این خصوص به آثاری همچون مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة، تعلیقة علی شرح فصوص الحکم و مصباح الانس، چهل حدیث، باده عشق، صحیفه نور، فرهنگ دیوان امام خمینی مراجعه شده است گرچه اندیشه امام محور مقاله است اما به تناسب به آثار دیگر محققان و عارفان نیز استناد شده است. محورهایی که در این مقاله مورد کندوکاو قرار گرفته‌‏اند، عبارتند از: (۱): معنای نبوت و ولایت؛ (۲): ضرورت نبوت؛ (۳): رابطه نبوت و ولایت؛ (۴): ساحت‌های نبوت و ولایت؛ (۵): اسرار نبوت و ولایت.
  • نویسنده در ادامه چنین می‌نویسد: «در بخش نخست به این نکته اشاره شده است که لباس الفاظ بر قامت بلند حقایق عرفانی کوتاه و نازیباست و اینکه تمام این حقایق بلند را نمی‌‏توان در پوشش عبارات جای داد اعتراف به این حقیقت، ما را از پرداختن به واژگانی که در توضیح مفاهیم تا حدی تأثیر دارند، بی‏‌نیاز نمی‏‌سازد. از این رو امام خمینی راجع به واژه نبوت و ولایت نقدی بر سخن عبدالرزاق کاشانی پیرامون معنای نبوت کرده است. بخش دوم ابتدا به طرح ضرورت نبوت و ولایت از دیدگاه‌های کلامی و فقهی پرداخته سپس دیدگاه امام خمینی در تبیین ضرورت نبوت و ولایت با توجه به ساحت‌های آن مطرح شده است».
  • نویسنده در ادامه چنین می‌نویسد: «در سومین بخش نخست به تصوری نادرست که احیاناً برای برخی به میان آمده که ولایت را از نبوت برتر پنداشته‌‏اند، توجه شده است و توضیح اینکه سخن عارفان در مورد ولایت هرگز به معنای برتر دانستن ولی نسبت به نبیِ ولی نیست. در این مورد سخن امام خمینی در مورد رابطه نبوت و ولایت مطرح شده و نظر ایشان در این خصوص بیان شده است که همه ولایت‌ها و امامت‌ها تجلی نبوت و ولایت جمعی احدی احمدی‌‏اند. همچنین به رابطه ولایت خاتم نبوت با ولایت خاتم ولایت اشاره شده است. بخش چهارم مقدمتاً به حقیقت تشکیک در نظام هستی اشاره‏ دارد و یادآوری اینکه تشکیک در حوزه عرفانی نیز در ساحتی برتر مطرح است "تشکیک ذات مظاهر در برابر تشکیک فلسفی که ذات مراتب است". در این مورد به سخنان امام خمینی در خصوص ساحت‌ها و مراتب ولایت استناد شده است. آخرین بخش مقاله به اسرار نبوت و ولایت پرداخته و دراین مورد به سخنان امام درخصوص اسرار نبوت استناد شده است. به‌ویژه امام با نقل حدیثی گرانسنگ که حضرت رضا (ع) از حضرت امیر (ع) نقل کرده گفتار خود را متبرک ساخته است. در مورد دیگر امام به رازگشایی از سخن حضرت امیر (ع) پرداخته است که فرمود: "من با پیامبران در باطن بوده‏‌ام و با پیامبر (ص) در ظاهر هستم". سرانجام به این سخن امام اشاره شده که مقام خلافت ظاهری پس از پیامبر منصبی الهی است و این خلافت نیز از شئون نبوت و رسالت می‌‏باشد و از آنجا که بر خلق پنهان است، اظهارش برای پیامبر (ص) از واجبات است».[۲]

فهرست مقاله

  • چکیده؛
۱. معنای نبوت و ولایت؛
۲. ضرورت نبوت و ولایت از منظر امام؛
۳. رابطه نبوت و ولایت؛
۴. ساحت‌های نبوت و ولایت؛
۵. اسرار نبوت و ولایت؛
  • منابع.

دربارهٔ پدیدآورنده

در این باره، اطلاعاتی در دست نیست.

پانویس

دریافت متن