شرح زیارت جامعه کبیره - همدانی درودآبادی (کتاب)

**شرح زیارت جامعه کبیره**
ترجمه فارسی الشموس الطالعة فی شرح الزیارة الجامعة
شرح زیارت جامعه کبیره; ترجمه فارسی الشموس الطالعة فی شرح الزیارة الجامعة
زبان	فارسی
زبان اصلی	عربی
نویسنده	سید حسین همدانی درودآبادی
مترجم	محمد حسین نائیجی
موضوع	زیارت جامعه کبیره، امامت و ولایت
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات مسجد جمکران
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۴، ۱۳۹۱ ش
تعداد صفحه	۷۲۰
شابک	۹۷۸-۹۶۴-۸۴۸۴-۲۶-۰
شماره ملی	م‌۸۴-۹۲۴
	v; t; e;

شرح زیارت جامعهٔ کبیره، ترجمهٔ فارسی کتاب الشموس الطالعة من مشارق الزیارة الجامعة است و به تفسیر فرازهای زیارت جامعهٔ کبیره می‌پردازد. نویسندهٔ این اثر به زبان عربی سید حسین همدانی درودآبادی و مترجم آن محمد حسین نائیجی است. انتشارات م‍س‍ج‍د م‍ق‍دس‌ ج‍م‍ک‍ران‌ نشر این کتاب را به عهده داشته‌ است.^[۱]

دربارهٔ کتاب

در این کتاب، اسرار و معانی عرفانی زیارت جامعهٔ کبیره تشریح و تبیین شده است. بنا بر گفته مؤلف، وی مضامین این اثر را نه از کسی وام گرفته و نه از کتابی اقتباس کرده است؛ بلکه آن را با عنایت امام رضا(ع) به نگارش درآورده است. نویسنده در ابتدای کتاب به بیان مطالبی پیرامون زیارت وداع، دوستی اهل‌بیت (ع)، ادب زیارت، حقیقت زیارت، تفسیرعرفانی طهارت و غسل زیارت، حکمت ذکر تکبیر قبل از زیارت و ارکان اسم‌ الله می‌پردازد و در ادامه فقرات مختلف این زیارت را شرح می‌دهد.^[۲]

فهرست کتاب

سخن ناشر؛
زیارت جامعهٔ کبیره؛
زیارت وداع؛
شرح حال مؤلف؛
پیشگفتار؛
در حمد و ثنای خداوند؛
در دوستی اهل‌بیت؛
در تضرع و زاری و عنایت ربانی به مؤلف؛
در این که جام را از امام رضا گرفت؛
مقدمه؛
در ادب زیارت؛
در حقیقت زیارت؛
در تفسیر عرفانی طهارت و غسل و زیارت؛
در حکمت تکبیرهای قبل از زیارت؛
در ارکان اسم الله؛
در معنای سلام؛
السّلام علیکم؛
یا أهل بیت النّبوّة؛
و موضع الرّسالة؛
و مختلف الملائکة؛
و مهبط الوحی؛
و معدن الرّحمة؛
و خزّان العلم؛
و منتهى الحلم؛
و أصول الکرم؛
و قادة الأمم؛
و أولیاء النّعم؛
و عناصر الأبرار؛
و دعائم الأخیار؛
و ساسة العباد و أرکان البلاد؛
و أبواب الإیمان؛
و أمناء الرّحمن و سلالة النّبیّین؛
و صفوة المرسلین و عترة خیرة ربّ العالمین و رحمة الله و برکاته؛
السّلام علی أئمّة الهدی؛
و مصابیح الدّجی؛
و أعلام التّقی؛
و ذوی النّهی؛
و أولی الحجی و کهف الوری و ورثة الأنبیاء و المثل الأعلی

و الدّعوة الحسنی؛

و حجج الله علی أهل الدّنیا و الآخرة و الأولی و رحمة الله و برکاته؛
السّلام علی محآلّ معرفة الله؛
و مساکن برکة الله؛
و معادن حکمة الله؛
و حفظة سرّ الله؛
و حملة کتاب الله؛
و أوصیآء نبی الله؛
و ذرّیّة رسول الله صلّی الله علیه و آله و رحمة الله و برکاته؛
السّلام علی الدّعاة إلی الله و الأدلّاء علی مرضات الله؛
و المستقرّین فی أمر الله؛
و التّامّین فی محبّة الله؛
و المخلصین فی توحید الله؛
و المظهرین لأمر الله و نهیه و عباده المکرمین الّذین لا یسبقونه بالقول و هم بأمره یعملون و رحمة الله و برکاته؛
السّلام علی الأئمّة الدّعاة و القادة الهداة و السّادة الولاة؛
و الذّادة الحماة و أهل الذّکر؛
و أولی الأمر و بقیّة الله و خیرته؛
و حزبه و عیبة علمه و حجّته؛
و صراطه و نوره و برهانه و رحمة الله و برکاته؛
أشهد أن لا إله إلّا الله وحده لا شریک له؛
کما شهد الله لنفسه و شهدت له ملائکته و أولوا العلم من خلقه لا إله إلّا هو العزیز الحکیم؛
و أشهد أنّ محمّدا عبده المنتجب و رسوله المرتضی أرسله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدّین کلّه و لو کره المشرکون؛
و أشهد أنّکم الأئمّة الرّاشدون؛
المهدیّون؛
المعصومون؛
المکرّمون؛
المقرّبون؛
المتّقون الصّادقون المصطفون؛
المطیعون لله؛
القوّامون بأمره؛
العاملون بإرادته؛
الفآئزون بکرامته؛
اصطفاکم بعلمه و ارتضاکم لغیبه و اختارکم لسرّه؛
و اجتباکم بقدرته و أعزّکم بهداه؛
و خصّکم ببرهانه؛
و انتجبکم لنوره؛
و أیّدکم بروحه؛
و رضیکم خلفآء فی أرضه و حججا علی بریّته و أنصارا لدینه و حفظة لسرّه و خزنة لعلمه و مستودعا لحکمته و تراجمة لوحیه و أرکانا لتوحیده و شهدآء علی خلقه و أعلاما لعباده عصمکم الله من الزّلل و آمنکم من الفتن و طهّرکم من الدّنس و أذهب عنکم الرّجس و طهّرکم تطهیرا؛
فعظّمتم جلاله و أکبرتم شأنه و مجّدتم کرمه و أدمتم ذکره و وکّدتم میثاقه و أحکمتم عقد طاعته و نصحتم له فی السّرّ و العلانیة و دعوتم إلی سبیله بالحکمة و الموعظة الحسنة؛
و بذلتم أنفسکم فی مرضاته و صبرتم علی ما أصابکم فی جنبه؛
و أقمتم الصّلوة و آتیتم الزّکوة و أمرتم بالمعروف و نهیتم عن المنکر و جاهدتم فی الله حقّ جهاده؛
حتّی أعلنتم دعوته و بیّنتم فرآئضه و أقمتم حدوده و نشرتم شرایع أحکامه و سننتم سنّته؛
و صرتم فی ذلک منه إلی الرّضا؛
و سلّمتم له القضآء؛
و صدّقتم من رسله من مضی؛
فالرّاغب عنکم مارق و اللّازم لکم لاحق و المقصّر فی حقّکم زاهق؛
و الحقّ معکم و فیکم و منکم و إلیکم و أنتم أهله و معدنه؛
و میراث النّبوّة عندکم و إیاب الخلق إلیکم و حسابهم علیکم؛
و فصل الخطاب عندکم؛
و آیات الله لدیکم؛
و عزآئمه فیکم و نوره و برهانه عندکم؛
و أمره إلیکم؛
من والاکم فقد وال الله و من عاداکم فقد عاد الله؛
و من أحبّکم فقد أحبّ الله و من أبغضکم فقد أبغض الله؛
و من اعتصم بکم فقد اعتصم بالله؛
أنتم الصّراط الأقوم؛
و شهداء دار الفناء؛
و شفعاء دار البقاء؛
و الرّحمة الموصولة و الآیة المخزونة؛
و الأمانة المحفوظة؛
و الباب المبتلی به النّاس من أتاکم نجی و من لم یأتکم هلک؛
إلی الله تدعون و علیه تدلّون و به تؤمنون و له تسلّمون و بأمره تعملون و إلی سبیله ترشدون و بقوله تحکمون؛
سعد من والاکم و هلک من عاداکم؛
و خاب من جحدکم و ضلّ من فارقکم و فاز من تمسّک بکم؛
و أمن من لجأ إلیکم و سلم من صدّقکم؛
و هدی من اعتصم بکم من اتّبعکم فالجنّة مأواه و من خالفکم فالنّار مثواه و من جحدکم کافر؛
و من حاربکم مشرک؛
و من ردّ علیکم فی أسفل درک من الجحیم؛
أشهد أنّ هذا سابق لکم فیما مضی وجار لکم فیما بقی؛
و أنّ أرواحکم و نورکم و طینتکم واحدة؛
طابت و طهرت بعضها من بعض؛
خلقکم الله أنوارا فجعلکم بعرشه محدقین؛
حتّی منّ علینا بکم؛
فجعلکم فی بیوت أذن الله أن ترفع و یذکر فیها اسمه؛
و جعل صلواتنا علیکم و ما خصّنا به من ولایتکم طیبا لخلقنا و طهارة لأنفسنا و تزکیة لنا و کفّارة لذنوبنا؛
فکنّا عنده مسلّمین بفضلکم؛
و معروفین بتصدیقنا إیّاکم؛
فبلغ الله بکم أشرف محلّ المکرّمین و أعلی منازل المقرّبین و أرفع درجات المرسلین حیث لا یلحقه لاحق و لا یفوقه فآئق و لا یسبقه سابق و لا یطمع فی إدراکه طامع؛
حتّی لا یبقی ملک مقرّب و لا نبّی مرسل و لا صدّیق و لا شهید و لا عالم و لا جاهل؛
بأبی أنتم و أمّی و أهلی و مالی و أسرتی؛
أشهد الله و أشهدکم أنّی مؤمن بکم و بما آمنتم به کافر بعدوّکم و بما کفرتم به؛
مستبصر بشأنکم و بضلالة من خالفکم موال لکم و لأولیآئکم مبغض لأعدآئکم و معاد لهم؛
سلم لمن سالمکم و حرب لمن حاربکم؛
محقّق لما حقّقتم مبطل لما أبطلتم مطیع لکم عارف بحقّکم مقرّ بفضلکم محتمل لعلمکم؛
محتجب بذمّتکم؛
معترف بکم؛
مؤمن بإیابکم مصدّق برجعتکم؛
منتظر لأمرکم مرتقب لدولتکم؛
آخذ بقولکم؛
عامل بأمرکم؛
مستجیر بکم؛
زآئر لکم لائذ عآئذ بقبورکم مستشفع إلی الله عزّ و جلّ بکم؛
و متقرّب بکم إلیه؛
و مقدّمکم أمام طلبتی و حوائجی و إرادتی فی کلّ احوالی و أموری؛
مؤمن بسرّکم و علانیتکم و شاهدکم و غائبکم و أوّلکم و آخرکم؛
و مفوّض فی ذلک کلّه إلیکم و مسلّم فیه معکم؛
و قلبی لکم مسلّم؛
و رأیی لکم تبع؛
و نصرتی لکم معدّة؛
حتّی یحیی الله تعالی دینه بکم و یردّکم فی أیّامه و یظهرکم لعدله و یمکّنکم فی أرضه؛
فمعکم معکم لا مع غیرکم؛
آمنت بکم و تولّیت آخرکم بما تولّیت به أوّلکم؛
و برئت إلی الله عزّ و جلّ من أعدائکم و من الجبت والطّاغوت و الشّیاطین؛
فثبّتنی الله أبدا ما حییت علی موالاتکم و محبّتکم و دینکم و وفّقنی لطاعتکم؛
و رزقنی شفاعتکم؛
و جعلنی من خیار موالیکم التّابعین لما دعوتم إلیه؛
و جعلنی ممّن یقتصّ آثارکم و یسلک سبیلکم و یهتدی بهداکم و یحشر فی زمرتکم؛
بأبی أنتم و أمّی و نفسی و أهلی و مالی من أراد الله بدأ بکم؛
و من وحّده قبل عنکم؛
و من قصده توجّه بکم؛
موالیّ لا أحصی ثنائکم و لا أبلغ من المدح کنهکم و من الوصف قدرکم؛
و أنتم نور الأخیار و هداة الأبرار و حجج الجبّار؛
بکم فتح الله و بکم یختم و بکم ینزّل الغیث و بکم یمسک السّمآء أن تقع علی الأرض إلّا بإذنه؛
و بکم ینفّس الهم و یکشف الضر؛
و عندکم ما نزلت به رسله؛
و هبطت به ملائکته؛
و إلی جدّکم بعث الرّوح الأمین؛
آتاکم الله ما لم یؤت أحدا من العالمین؛
طأطأ کلّ شریف لشرفکم؛
و بخع کلّ متکبّر لطاعتکم و خضع کلّ جبّار لفضلکم؛
وذلّ کلّ شیء لکم؛
و أشرقت الأرض بنورکم و فاز الفائزون بولایتکم بکم یسلک إلی الرّضوان و علی من جحد ولایتکم غضب الرّحمن؛
بأبی أنتم و أمّی و نفسی و أهلی و مالی ذکرکم فی الذّاکرین؛
و أسمآؤکم فی الأسماء و أجسادکم فی الأجساد و أرواحکم فی الأرواح و أنفسکم فی النّفوس؛
و آثارکم فی الآثار و قبورکم فی القبور؛
فما أحلی أسمآئکم؛
و أکرم أنفسکم؛
و أعظم شأنکم و أجلّ خطرکم؛
و أوفی عهدکم و أصدق وعدکم؛
کلامکم نور؛
و أمرکم رشد؛
و وصیّتکم التّقوی؛
و فعلکم الخیر؛
و عادتکم الإحسان؛
و سجیّتکم الکرم؛
و شأنکم الحق و الصّدق و الرّفق؛
و قولکم حکم و حتم؛
و رأیکم علم و حلم و حزم؛
إن ذکر الخیر کنتم أوّله و أصله و فرعه و معدنه و مأواه و منتهاه؛
بأبی أنتم و أمّی و نفسی کیف أصف حسن ثنائکم؛
و أحصی جمیل بلائکم؛
و بکم أخرجنا الله من الذّل و فرّج عنّا غمرات الکروب؛
و أنقذنا من شفا جرف الهلکات و من النّار؛
بأبی أنتم و أمّی و نفسی بموالاتکم علّمنا الله معالم دیننا؛
و أصلح ما کان فسد من دنیانا؛
و بموالاتکم تمّت الکلمة؛
و عظمت النّعمة؛
و ائتلفت الفرقة؛
و بموالاتکم تقبل الطّاعة المفترضة؛
و لکم المودّة الواجبة؛
و الدّرجات الرّفیعة؛
و المقام المحمود؛
و المکان المعلوم عند الله عزّ و جلّ؛
و الجاه العظیم و الشّان الکبیر؛
و الشّفاعة المقبولة؛
ربّنا آمنّا بما أنزلت و اتّبعنا الرّسول فاکتبنا مع الشّاهدین؛
ربّنا لا تزغ قلوبنا بعد إذ هدیتنا و هب لنا من لدنک رحمة إنّک أنت الوهّاب؛
سبحان ربّنا إن کان وعد ربّنا لمفعولا؛
یا ولیَّ الله إنّ بینی و بین الله عزّ و جلّ ذنوبا لا یأتی علیها إلّا رضاکم؛
فبحقّ من ائتمنکم علی سرّه و استرعاکم أمر خلقه و قرن طاعتکم بطاعته؛
لمّا استوهبتم ذنوبی و کنتم شفعائی؛
فإنّی لکم مطیع؛
من أطاعکم فقد أطاع الله و من عصاکم فقد عصی الله و من أحبّکم فقد أحبّ الله و من أبغضکم فقد أبغض الله؛
الّلهمّ إنّی لو وجدت شفعاء أقرب إلیک من محمّد و أهل بیته الأخیار الأئمّة الأبرار؛
لجعلتهم شفعائی؛
فبحقّهم الّذی أوجبت لهم علیک؛
أسئلک أن تدخلنی فی جملة العارفین بهم و بحقّهم؛
و فی زمرة المرحومین بشفاعتهم؛
إنّک أرحم الرّاحمین؛
و صلّی الله علی محمّد و آله الطّاهرین؛
و سلّم تسلیما کثیرا؛
و حسبنا الله و نعم الوکیل؛

خاتمه.^[۳]

دربارهٔ پدیدآورندگان

محمد حسین نائیجی
(مترجم)
سید حسین همدانی درودآبادی
(پدیدآورنده)

آیت‌الله سید حسین همدانی درودآبادی (متولد ۱۲۸۰ ق، همدان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد حسن حسینی شیرازی، حبیب‌الله رشتی، حسین قلی همدانی و حسین خلیلی به اتمام رساند. از جمله فعالیت‌های علمی او تألیف آثاری با موضوعات علمی و اعتقادی است. «تفسیر القرآن الکریم»، «شرح الأسماء الحسنی»، «لب اللباب فی شرح خطابات الکتاب»، «تنبیه الراقدین و جهان الوافدین»، «الدر المنضود فی أجوبة مسائل الیهود»، «رسالة نسک التلویث فی جواب أهل التثلیث»، «القسطاس المستقیم و عصارة الثقلین»، «عصارة الثقلین فی حقیقة النشأتین»، «التحفة الرضویة الشیعة المرتضویة» و «ملخص الأصول فی دین آل الرسول» برخی از آثار او است.^[۴]
حجت الاسلام و المسلمین محمد حسین نائیجی (متولد ۱۳۳۸ش)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، حسن حسن‌زاده آملی و حسین وحید خراسانی پیگیری کرد. از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «ترجمه و شرح تمهید القواعد»، «ترجمه و شرح کتاب نفس شفا» و «تقریرات درس اسفار» برخی از این آثار است.^[۵]

جستارهای وابسته

الشموس الطالعة من مشارق الزیارة الجامعة (کتاب).

پانویس

[1] وبگاه مرکز اطلاع‌رسانی غدیر

[2] وبگاه سامانهٔ علمی-پژوهشی زائر و زیارت

[3] فهرست PDF در وبگاه بای‌بوک

[4] وبگاه راسخون

[p1-5] پایگاه مجمع عالی حکمت اسلامی

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]