شعر مهدوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

  • بخش چشمگیری از گنجینه شعر فارسی به آثاری اختصاص دارد که هویت معنوی و فرهنگی خود را مدیون مفاهیم ارزشی است. مفاهیمی که ریشه در کلام آسمانی قرآن و معارف اسلامی دارد. قرآن کریم، نهج البلاغه، نهج الفصاحه، صحیفه سجادیه، کلمات قصار و ادعیه مأثوره از حضرات معصومین (ع) و روایات و احادیثی که از خاندان وحی در اختیار جامعه اسلامی است، سرشار از مفاهیم ارزشی و والایی است که در همیشه تاریخ، نظر متفکران و فرهیختگان را در حوزه عرفان و حکمت و اخلاق به خود جلب کرده است و نام‌آوران عرصه شعر و ادب فارسی با استفاده و تأثیرپذیری از این منابع غنی و گران‌سنگ، به آفرینش آثار ممتاز و ماندگاری، نائل آمده‌اند که التهاب عطش پویندگان راه معرفت را فرومی‌نشاند و با زلال جاری خود، جان تازه‌ای در کالبد راهیان طریق سعادت و کمال می‌دمد. مسأله مهدویت از دیرباز در شعر فارسی مطرح بوده و شعرای فارسی‌زبان، گاه به صورت کنایی و غیرمستقیم و گاه به شکل روشن و آشکار از مهدی موعود (ع) یاد کرده‌اند. در سده‌های آغازین هجری از نام مقدس مهدی، بیشتر به‌عنوان یک نماد تاریخی استفاده می‌شده؛ نمادی که یادآور صلح و آرامش، قسط‍‌ و عدل، جهان‌شمولی اسلامی و نابودی کفر جهانی است. همان‌گونه که از دجال نیز، به صورت یک نماد، نمادی که مظهر قساوت، فتنه، جنگ و خون‌ریزی و کفر و شرک است، یاد می‌کرده‌اند. از همین پیشینه ادبی می‌توان به اعتقاد راسخ مسلمانان به ظهور حضرت مهدی (ع) از سده‌های آغازین هجری تاکنون پی برد. در شعر مهدوی، موضوعات بسیاری مطرح است. مهم‌ترین موضوعاتی که در اشعار مهدوی شاعران فارسی‌زبان حضور دارد، عبارت است از:
  1. معرفی مهدی موعود (ع) به‌عنوان تنها مصلح جهانی؛
  2. به تصویر کشیدن ولایت تکوینی حضرت ولی عصر (ع)؛
  3. تبیین رسالت‌های جهانی امام زمان (ع).
  • مسائلی از قبیل: غیبت، انتظار و ظهور نیز در انواع شعر مهدوی مطرح است[۱]. برای مطالعه بیشتر در این زمینه، کتاب "سیمای مهدی موعود (ع) در آیینه شعر فارسی" اثر استاد محمد علی مجاهدی بسیار مفید است[۲].

منابع

پانویس

  1. سیمای مهدی موعود (ع) در آیینه شعر فارسی، محمد علی مجاهدی، ص ۱۱۷.
  2. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۳۲.