عبدالرحمن بن ابزی خزاعی در تاریخ اسلامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث عبدالرحمن بن ابزی خزاعی است. عبدالرحمن بن ابزی خزاعی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عبدالرحمن بن ابزی خزاعی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردعبدالرحمان بن ابزی خزاعی کارگزار خراسان
از تاریخ طبری استفاده می‌شود که عبدالرحمان بن أبزی کارگزار خراسان در سال ۳۸ هجری بوده است[۱].
بلاذُری اولین کارگزار خراسان را در زمان حضرت عبدالرحمان می‌داند و نفر دوم را جعده معرفی می‌کند[۲].
بخاری او را از قدمای موالی مکه دانسته است[۳]. در استیعاب و اسدالغابه نیز نقل شده است که حضرت امیر(ع) عبدالرحمان بن ابزی خزاعی مولی نافع بن عبد حارث را به امارت خراسان برگزید، وی پشت سر پیامبر(ص) نماز خوانده و در کوفه سکونت گزید و در زمان عمر نافع بن عبد الحارث - که از زمان ابوبکر حاکم مکه بود و عبدالرحمان کاتب وی[۴]- ابن ابزی را جانشین خود در مکه قرار داد و وقتی که عمر اعتراض کرد که چرا عبد الرحمان را جانشین خود نمودی و بر آل الله گماردی؟ نافع گفت: او زیاد قرآن می‌خواند و آشنا با مسائل دینی است. عمر هم این انتخاب را پذیرفت. اما بعد وی را بر کنار و خالد بن عاص بن هشام را بر مکه گمارد[۵].
ذهبی او را از صحابه دانسته که از ابوبکر، عمر، اُبیّ بن کعب و عمار روایت می‌کند و از او دو پسرش سعید و عبدالله، شعبی، علقمة بن مرثد و ابو اسحاق سبیعی و گروهی حدیث نقل کرده‌اند. او ساکن کوفه و یک بار والی آنجا بود، او قاری قرآن و آگاه به فرائض بود و علی(ع) او را بر خراسان گمارد[۶].
ابن ابزی نقل می‌کند: ما همراه علی در صفین هشتصد نفر از کسانی که در بیعت رضوان بودیم، شرکت داشتیم و ۶۳ نفر ما کشته شدند که از جمله آنها عمار بن یاسر بود[۷]. و به نقل اصابه ۳۶۰ نفر کشته شدند[۸].
همان گونه که در قبل اشاره شد بنا به نقل ابن اعثم کوفی حضرت وی را کارگزار دینور و نهاوند قرار داد[۹].
او روایاتی از پیامبر نقل کرده است از جمله گفته است که رسول خدا(ص) در رکعت اول نماز وتر خود ﴿سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الْأَعْلَى﴾[۱۰] و در رکعت دوم ﴿قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ﴾[۱۱] و در سوم ﴿قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ﴾[۱۲] را می‌خواند[۱۳]. وتر شامل دو رکعت شفع هم می‌شود.[۱۴]
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ طبری، ج۴، ص۱۰۲.
- ↑ بلاذُری، فتوح البلدان، ص۳۹۹.
- ↑ بخاری، تاریخ الکبیر، ج۵، ص۲۴۵.
- ↑ بغدادی، المحبر، ص۳۷۹.
- ↑ الإستیعاب، ج۲، ص۸۲۲ و چاپ دیگر، ج۱، ص۴۹۵؛ اسدالغابة، ج۳، ص۲۷۸؛ تهذیب التهذیب، ج۶، ص۱۳۲.
- ↑ ذهبی، تاریخ الاسلام، (سال ۸۰-۶۱)، ص۴۷۱.
- ↑ ذهبی، تاریخ الاسلام، (عهد الخلفاء)، ص۵۴۵؛ الإستیعاب، ج۱، ص۴۹۵، شماره ۱۳۸۷؛ درجات الرفیعه، ص۲۵۷؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۰۴.
- ↑ ابن حجر، اصابه، ج۴، ص۲۳۸.
- ↑ الفتوح، ص۴۰۲.
- ↑ «نام برتر پروردگارت را به پاکی بستای!» سوره اعلی، آیه ۱.
- ↑ «بگو: ای کافران!» سوره کافرون، آیه ۱.
- ↑ «بگو او خداوند یگانه است» سوره اخلاص، آیه ۱.
- ↑ ابن منظور، مختصر تاریخ دمشق، ج۳، ص۱۶۲؛ ابن ابی شیبه، المصنّف، ج۲، ص۱۹۸؛ ابن حبان، صحیح، ج۶، ص۲۰۲.
- ↑ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص 533-534.