مجمع البحرین ج۶ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
مجمع البحرین ج۶
از مجموعهمجمع البحرین
زبانعربی
نویسندهفخرالدین طریحی
موضوعقرآن و حدیث
مذهبشیعه
ناشرانتشارات مؤسسه‌البعثه
محل نشرتهران، ایران
سال نشر۱۳۹۰ ش
تعداد صفحه۴۰۶
شابک۹۷۸-۹۶۴-۳۰۹-۴۴۰-۹
شماره ملی۲۶۱۸۲۲۷

این کتاب، جلد ششم از مجموعهٔ شش جلدی مجمع البحرین است، که با زبان عربی به بررسی و تدوين معانى لغات غريب قرآن و احاديث ائمه طاهرين(ع) می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر فخرالدین طریحی است و انتشارات مؤسسه‌البعثه انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر؛ در موضوع لغت به تدوین معانی لغات غریب قرآن و احادیث ائمه طاهرین (ع) پرداخته و روایاتی را که از طریق شیعه امامیه روایت شده و ناشناخته مانده به زبان عربی توضیح داده است.

متن کتاب به سبک صحاح اللغة جوهری مرتب شده است با این فرق که در این کتاب برای سهولت در جستجو برای الف و همزه، ابوابی جداگانه اختصاص یافته است. واژگان کتاب بر اساس ترتیب حروف هجایی و بر مبنای حروف اصلی کلمات تنظیم شده است؛ بدین صورت که معجم برابر تعداد حروف الفباء به ۲۸ کتاب و هر کتاب نیز به ترتیب حروف اصلی کلمه به ابوابی تقسیم شده‌است»[۱]

فهرست کتاب

  • کتاب المیم
    • باب ما أوله الألف
    • باب ما أوله الضاد
    • باب ما أوله الباء
    • باب ما أوله الظاء
    • باب ما أوله التاء
    • باب ما أوله الظاء
    • باب ما أوله الثاء
    • باب ما أوله العین
    • باب ما أوله الجیم
    • باب ما أوله الغین
    • باب ما أوله الحاء
    • باب ما أوله الفاء
    • باب ما أوله الخاء
    • باب ما أوله القاف
    • باب ما أوله الدال
    • باب ما أوله الکاف
    • باب ما أوله الذال
    • باب ما أوله اللام
    • باب ما أوله الراء
    • باب ما أوله المیم
    • باب ما أوله الزای
    • باب ما أوله النون
    • باب ما أوله السین
    • باب ما أوله الواو
    • باب ما أوله الشین
    • باب ما أوله الهاء
    • باب ما أوله الصاد
    • باب ما أوله الیاء
  • کتاب النون
    • باب ما أوله الألف
    • باب ما أوله الضاد
    • باب ما أوله الباء
    • باب ما أوله الطاء
    • باب ما أوله التاء
    • باب ما أوله الظاء
    • باب ما أوله الثاء
    • باب ما أوله العین
    • باب ما أوله الجیم
    • باب ما أوله الغین
    • باب ما أوله الحاء
    • باب ما أوله الفاء
    • باب ما أوله الخاء
    • باب ما أوله القاف
    • باب ما أوله الذال
    • باب ما أوله الکاف
    • باب ما أوله الراء
    • باب ما أوله اللام
    • باب ما أوله الزاء
    • باب ما أوله المیم
    • باب ما أوله السین
    • باب ما أوله النون
    • باب ما أوله الشین
    • باب ما أوله الواو
    • باب ما أوله الصاد
    • باب ما أوله الهاء
    • باب ما أوله الیاء
    • کتاب الهاء
    • باب ما أوله الألف
    • باب ما أوله التاء
    • باب ما أوله الباء
    • باب ما أوله الجیم
    • باب ما أوله الدال
    • باب ما أوله القاف
    • باب ما أوله الراء
    • باب ما أوله الکاف
    • باب ما أوله السین
    • باب ما أوله اللام
    • باب ما أوله الشین
    • باب ما أوله المیم
    • باب ما أوله الصاد
    • باب ما أوله النون
    • باب ما أوله العین
    • باب ما أوله الواو
    • باب ما أوله الفاء
    • باب ما أوله الهاء
  • ملحق
  • فی فوائد علمیة ونکات أدبیة
  1. فائدة مما یفرق بین القرآن والحدیث القدسی
  2. فائدة فیما یجوز فیه الدال المهملة والذال المعجمة
  3. فائدة فیما اشتهر علی خلاف أصله
  4. فائدة فی اجتماع الخاء والمیم والراء
  5. فائدة فی استعمال فاعل بمعنی مفعول وبالعکس
  6. فائدة فی أصالة میم (فعال) وإظهار واو (مفعل)
  7. فائدة فی مقابلة الجمع بالجمع
  8. فائدة اسم الزمان والمکان
  9. فائدة أسماء الآلة
  10. فائدة فی بناء المرة والنوع
  11. فائدة فی اجتماع الواو والیاء
  12. فائدة حکم الواو الواقعة رابعة الکلمة
  13. فائدة حکم الهمزة حالة التثنیة
  14. فائدة حکم الألف حالة التثنیة
  15. فائدة معتل اللام عند التثنیة والجمع
  16. فائدة فی جمع المؤنث الساکن الوسط
  17. فائدة فی حذف نونی التثنیة والجمع بلا إضافة
  18. فائدة فی تضمین الفعل المتعدی معنی اللازم وبالعکس
  19. فائدة تقدیر اللام فی الإضافة
  20. فائدة الضمیر بین مذکر ومؤنث
  21. فائدة الأوصاف الخاصة بالنساء تجرد عن التاء
  22. فائدة إذا کثر الشیء بالمکان
  23. فائدة فی الفرق بین عسی وکاد
  24. فائدة فی حذف المخصوص بالمدح
  25. فائدة حبذا فی المدح
  26. فائدة الفعل فی أکرم بزید ماض أم أمر؟
  27. فائدة التعبیر بالجمع عن التثنیة
  • نکات: تتعلق ببعض الآیات
  1. فائدة: فی بیان فرق المعتزلة
  2. فائدة: النقباء الاثنا عشر
  3. فائدة: تشبیهات القلب وحالاته
  4. فائدة: أوزان الألف المقصورة

دربارهٔ پدیدآورنده

فخرالدین طریحی
فخرالدين بن محمد علی بن احمد بن علی طریحی معروف به فخرالدین طریحی (متولد ۹۷۹ ق نجف / متوفای ۱۰۸۵ یا ۱۰۸۷ق)، از مفسران قرآن کریم و عالمان دینی امامیه در قرن یازدهم. تحصیلات خود را نزد اساتیدی همچون: «محمد بن جابر نجفی»، «امیر شرف‌الدین علی شولستانی» و «محمود بن حسام‌الدین بن درویش» به اتمام رساند. «غریب القرآن»، «غریب الحدیث»، «جامع المقال فی تمییز المشترکة من الرجال»، «الفخریة الکبری»، «مجمع البحرین»، «جواهر التفسیر لتحفة الامیر» و «المنتخب فی جمیع المراثی و الخطب» برخی از این آثار است[۲]

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن